Đừng để xảy ra dịch mới phòng, chống

Lệnh cấm ban đầu bị cho là thiếu khả thi bởi nhiều gia đình có thói quen nuôi vài con gà, con vịt để tận dụng thức ăn dư thừa, có người nuôi như thú cưng hay nuôi gà để đá. Thêm vào đó, người dân Việt thích thịt tươi, thịt nóng, phải mắt thấy, tay cầm xem con gà ốm hay mập mới xuống tiền, yêu cầu giết mổ tại chỗ. Thế nhưng, chính quyền thành phố vẫn quyết làm và đã làm thành công trong một số năm.

Mỗi người nên quan tâm đến phòng dịch để hạn chế rủi ro. Phòng bằng cách không nuôi, không vận chuyển, giết mua, mua bán gia cầm tự phát, thiếu an toàn (Ảnh minh họa)

Song song với quyết định cấm chăn nuôi, buôn bán, giết mổ gia cầm ở nội thành, UBND TPHCM khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp xây dựng nhà máy giết mổ tập trung ở ngoại thành hoặc chuyển nhà máy sẵn có từ nội thành ra ngoại thành hay sang các tỉnh lân cận có mật độ dân số thưa hơn và có điều kiện phù hợp hơn. Việc khuyến khích giết mổ gia súc, gia cầm tập trung là nhằm kiểm soát tốt về nguồn gốc, bảo đảm an toàn trong các khâu nuôi, giết mổ, vận chuyển, tiêu thụ.

Tuy nhiên, hơn chục năm sau, số nhà máy giết mổ gia cầm tập trung vẫn chỉ lác đác. Trong khi đó, các điểm kinh doanh, giết mổ trái phép tái xuất ngày càng nhiều. Buổi sáng, người dân ở nhiều quận vẫn nghe tiếng gà gáy. Một số doanh nghiệp tiên phong trong việc chuyển dây chuyền giết mổ về tỉnh như Phú An Sinh, Huỳnh Gia Huynh Đệ hiện chẳng còn thấy sản phẩm trên thị trường. 

Lãnh đạo một doanh nghiệp trong lĩnh vực giết mổ gia cầm (nay đã dừng hoạt động) nói với chúng tôi, nếu các giải pháp song song với lệnh cấm được thực hiện đồng bộ, số phận của công ty của ông sẽ khác. 

Hóa ra, sau khi ông chuyển nhà máy về tỉnh, giá thành sản phẩm bị đội lên do phải sắm xe lạnh để đảm bảo chất lượng, tốn chi phí vận chuyển hàng trăm km từ nhà máy đến các điểm bán ở TPHCM.

Trong khi đó, các điểm buôn bán, giết mổ trái phép lại gia tăng, do làm lậu nên tiết kiệm được nhiều khoản chi phí, giá bán rẻ hơn, chủng loại gia cầm cũng phong phú hơn. Doanh nghiệp làm ăn bài bản không thể cạnh tranh với kiểu làm lậu này, đành lặng lẽ rút khỏi thị trường.

Mới đây, ngành y tế Campuchia phát hiện ca tử vong do cúm gia cầm A/H5N1. Ngay lập tức, UBND TPHCM có công văn khẩn, yêu cầu các sở, ngành, UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức tăng cường phòng, chống bệnh cúm A/H5N1. 

Để phòng, chống dịch, phải huy động lực lượng đa ngành gồm công an, quản lý thị trường, thú y, y tế dự phòng… để kiểm soát việc vận chuyển, kinh doanh, giết mổ, để lấy mẫu, xét nghiệm. 
Cúm A/H5N1 thì hầu như năm nào cũng xảy ra, thường là những ổ dịch nhỏ lẻ. Điều mà các tổ chức y tế lo ngại là khi lây lan sang người, dịch có thể bùng phát thành ổ lớn và lây lan nhanh, nhất là trong môi trường đô thị. Do đó, các giải pháp phòng ngừa cần bền bỉ, lâu dài. 

Những giải pháp như cấm chăn nuôi, buôn bán, giết mổ trong thành phố; tăng cường xây dựng các nhà máy giết mổ tập trung; tuyên truyền để người tiêu dùng thay đổi thói quen… đã có từ gần 20 năm trước. Chúng chỉ phát huy tác dụng nếu được thực hiện đồng bộ.

Bên cạnh việc các cơ quan chức năng triển khai các giải pháp một cách đồng bộ, không thể thiếu sự vào cuộc của mỗi người dân. 

Tâm lý của không ít người dân là “phải thấy mới tin”. Chính tâm lý này đã góp phần làm cho số người tử vong do dịch COVID-19 cách đây 2 năm cao đến mức đau lòng.

Mỗi người nên quan tâm đến phòng dịch để hạn chế rủi ro. Phòng bằng cách không nuôi, không vận chuyển, giết mua, mua bán gia cầm tự phát, thiếu an toàn; phòng bằng cách chỉ mua thực phẩm nói chung, thịt gia súc, gia cầm nói riêng rõ nguồn gốc, đã được kiểm soát về độ an toàn. Nếu đợi đến khi xảy ra dịch bệnh rồi mới hành động thì có khi không còn cơ hội để hành động.

Thư Hùng