Đừng chủ quan khi trẻ kêu đau nhức xương khớp

Vì đó có thể là do trẻ đang mắc phải bệnh lý nguy hiểm và phụ huynh cần theo dõi, đưa đi khám để được điều trị kịp thời, tránh hậu quả đáng tiếc.

Dấu hiệu ung thư máu, biến dạng khớp

Phòng khám xương khớp của Bệnh viện (BV) Nhi Đồng 1 (TP.HCM) hôm nào cũng có ít nhất năm-bảy phụ huynh đưa con tới khám do con bị đau nhức xương; các bé này đều bốn - năm tuổi.

Theo bác sĩ (BS) Đỗ Nguyên Tín, khoa tim mạch của BV này (mảng nội cơ xương khớp trẻ em do các BS khoa tim mạch đảm trách), khoảng 10% trẻ em ở lứa bốn - năm tuổi đau xương do tăng trưởng; số trẻ đau do viêm khớp dạng thấp chiếm khoảng 60% tổng số bệnh nhi khám đau xương; các trường hợp bị thấp khớp biến chứng vào tim tuy ít nhưng mỗi năm vẫn gặp hai-ba ca.

Thậm chí, có trẻ đau nhức tưởng chừng vô hại nhưng khi khám và xét nghiệm mới biết bị ung thư. Sở dĩ đau nhức xương do tăng trưởng dễ bị nhầm lẫn với bệnh lý xương khớp khác vì triệu chứng đau này xuất hiện ở trẻ bốn-năm tuổi, là lứa tuổi mà trẻ mải chơi, hay chạy nhảy nên khi trẻ kêu đau nhức chân, cha mẹ thường bỏ qua, cho rằng đó chỉ là biểu hiện con đang tuổi lớn, xương khớp phát triển (sụn phát triển không tương xứng với xương, nhu cầu cơ thể cần nhiều canxi nhưng bị thiếu nên gây đau).  

Viêm khớp kéo dài gây biến dạng khớp ở trẻ

Cách đây một tháng, bé N.T.M. (bốn tuổi, ngụ tại Bến Tre) kêu đau khớp gối. Ban đầu, gia đình không mấy để ý, mãi tới khi thấy bé ngày càng xanh xao, mệt mỏi, tình trạng đau nhức không thuyên giảm, cha mẹ bé mới thu xếp đưa con lên TP.HCM khám bệnh.

Tại BV Nhi Đồng 1, BS cho làm xét nghiệm tầm soát nguyên nhân viêm khớp nhưng không có kết quả; khi cho làm xét nghiệm tủy đồ thì phát hiện bé M. bị ung thư bạch cầu cấp.

Trường hợp bé trai P.H.N., 13 tuổi, ngụ tại Q.Gò Vấp, TP.HCM cũng tương tự. Cách đây vài tháng, nghe con than đau, phụ huynh cũng đưa trẻ đi làm xét nghiệm ở một số cơ sở tư nhân với chẩn đoán “bình thường”; mãi tới khi hai tay bé N. bị cứng khớp, lưng đơ, không thể khom cúi, chân co duỗi khó khăn, gia đình mới hoảng sợ đưa bé tới BV Nhi Đồng 1.

“Bé bị viêm khớp mạn tính, nếu không điều trị kịp thời, sẽ dẫn tới tình trạng dính khớp, tứ chi và cột sống đơ cứng, biến dạng” - BS Tín nhận định.

Sớm điều trị để tránh biến chứng nguy hiểm

BS Tín cảnh báo, khi thấy trẻ kêu đau nhức xương, phụ huynh cần theo dõi kỹ để loại trừ các nguyên nhân té ngã, chấn thương. Đau khớp do tăng trưởng thường chỉ gây nhức vào buổi tối (trẻ thường bắt mẹ bóp chân), còn ban ngày trẻ mải chơi, chạy nhảy nên quên đi.

Nếu đau do khớp tăng trưởng, ngoài biểu hiện nhức kể trên, trẻ không có thêm triệu chứng bất thường khác. Nhưng nếu trẻ còn uể oải, xanh xao, bị sưng khớp, sốt, cần phải đưa trẻ đi khám ngay để được chẩn đoán kịp thời. Một số trường hợp, phải làm xét nghiệm nhiều lần mới cho ra kết quả chính xác.

Với biểu biện ban đầu là đau nhức xương khớp, cần lưu ý đến các nhóm bệnh nguy hiểm như ung thư, thấp khớp (biểu hiện của bệnh là trẻ bị sưng đau khớp gối, khớp cổ chân), đau khớp di chuyển (hôm nay đau khớp này, mai đau khớp khác).

Đau khớp di chuyển nếu không được xử lý kịp thời sẽ biến chứng vào tim, gây biến hở van tim, hẹp van tim. Tiếp theo, viêm khớp mạn tính tuổi thiếu niên cũng gây đau nhức (xảy ra ở độ tuổi dậy thì), bệnh này không biến chứng nhưng dai dẳng, nếu không điều trị sẽ khiến khớp bị biến dạng, dính khớp, gây tàn phế. 

Ngoài ra, còn có một bệnh lý nghiêm trọng không xuất phát từ khớp mà từ một ổ loét, nhiễm trùng ngoài da, vi trùng từ ổ loét thâm nhập theo máu, chạy vào khớp, tạo mủ gây viêm khớp mủ.

Điều trị bệnh này rất phức tạp vì khó đưa kháng sinh vào trong ổ khớp. Thông thường, bệnh nhi phải dùng kháng sinh liều cao từ bốn-sáu tuần, nếu  không cải thiện, các BS phải tháo ổ khớp ra để xử lý.

Nếu trẻ bị nhức khớp do tăng trưởng hay do nhiễm siêu vi thì không đáng ngại, chỉ cần uống thuốc giảm đau, bệnh sẽ tự khỏi.

 Thanh Huyền