Đưa hộ kinh doanh nhỏ lẻ vào quản lý theo Luật Doanh nghiệp là quá sức với người dân

Chiều 20/11, tranh luận tại nghị trường Quốc hội, đại biểu Vũ Tiến Lộc (tỉnh Thái Bình) đồng tình với việc sửa đổi Luật Doanh nghiệp theo hướng đưa 5 triệu hộ kinh doanh, trước hết là 2 triệu hộ kinh doanh có đăng ký, vào phạm vi điều chỉnh của luật chứ không chỉ quan tâm tới 700.000 doanh nghiệp.

Theo đại biểu Lộc, về bản chất kinh tế, pháp lý và thực tiễn thì hộ kinh doanh là loại hình doanh nghiệp nhưng lại chưa được xem là doanh nghiệp.

Nhiều hộ kinh doanh thậm chí có quy mô, số lao động còn lớn hơn công ty, trong khi quyền và nghĩa vụ của công ty tư nhân đóng góp chưa đầy 10% GDP thì được quy định trong Luật Doanh nghiệp, còn hộ kinh doanh với hàng chục triệu người, đóng góp hơn 30% GDP lại chỉ được chế định trong một nghị định, bị hàng loạt hạn chế về quyền kinh doanh.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc.

Nhiều ý kiến cho rằng, việc được đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp sửa đổi lần này sẽ giúp hộ kinh doanh có thêm nhiều điều kiện thuận lợi, thụ hưởng nhiều chính sách liên quan; thu ngân sách nhà nước sẽ tăng lên khi các hộ kinh doanh hoạt động bài bản, minh bạch hơn, giảm thiểu sự thỏa thuận thuế giữa hộ kinh doanh với cán bộ thuế, giảm nhũng nhiều và tham nhũng vặt.

Tuy nhiên, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ (tỉnh Hà Tĩnh) cho biết, qua khảo sát ý kiến một số hộ kinh doanh thì gần như tất cả đều không muốn chuyển đổi hình thức kinh doanh lên doanh nghiệp nhằm né nghĩa vụ nộp thuế, không ký hợp đồng với người lao động, dù họ biết chuyển đổi lên doanh nghiệp, các hộ kinh doanh sẽ nhận nhiều ưu đãi, hỗ trợ hơn. 

Nhiều hộ cho biết, nếu chuyển đổi thì nghĩa vụ pháp lý sẽ nhiều hơn, các giấy tờ, thủ tục kê khai phức tạp hơn, tăng chi phí gián tiếp.

Toàn cảnh phiên họp chiều 20/11

Nêu quan điểm quản lý hộ kinh doanh là đúng, đại biểu Nguyễn Anh Trí (TP.Hà Nội) lại cho rằng, không nên đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp sửa đổi, bởi hộ kinh doanh khác doanh nghiệp về quy mô, nhân lực, trình độ quản lý.

"Đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp sẽ quá sức chịu đựng, làm khó, hạn chế sự phát triển của loại hình kinh tế phổ biển và khá hiệu quả này" - ông Trí nói. 

Đại biểu này cho biết, trước mắt, cần có một nghị định về hộ kinh doanh cho phù hợp, để điều chỉnh, tạo điều kiện cho đối tượng này hoạt động, còn về lâu về dài thì nên có một luật riêng cho đối tượng này.

Trong báo cáo thẩm tra về dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi), Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhận thấy, việc hoàn thiện khung pháp lý đối với hộ kinh doanh là cần thiết. 

Tuy nhiên, việc đưa hộ kinh doanh vào dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi là một vấn đề lớn, phạm vi rất rộng, cần đánh giá kỹ tác động, lấy ý kiến rộng rãi của đối tượng chịu tác động, đề nghị cân nhắc nghiên cứu xây dựng một nghị định riêng về hộ kinh doanh, bảo đảm khuyến khích, quản lý hộ kinh doanh để họ phát triển sản xuất kinh doanh theo năng lực và tuân thủ pháp luật, khi đủ điều kiện sẽ xây dựng một luật riêng về hộ kinh doanh.

An Vũ