Dự thảo Luật Nhà giáo cần gắn kết và thống nhất hơn với các luật hiện hành

Cần xây dựng khái niệm về nhà giáo đầy đủ

Ông Nguyễn Ngọc Ân - Chủ tịch Công đoàn Giáo dục Việt Nam - cho biết, hội thảo nhằm cung cấp thông tin đến các thầy cô giáo làm công tác công đoàn tại các trường, các sở GD-ĐT về tầm quan trọng và vai trò của Luật Nhà giáo.

Đây cũng là dịp để Bộ GD-ĐT, Ban soạn thảo ghi nhận ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, các thầy cô giáo cũng như trao đổi, làm rõ các nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau.

Ông Nguyễn Ngọc Ân phát biểu tại hội thảo

Tại hội thảo, các cán bộ quản lý, nhà giáo, các chuyên gia, nhà khoa học đã và đang công tác trong ngành giáo dục đều khẳng định việc ban hành Luật Nhà giáo là cần thiết. Việc này sẽ giúp công tác quản lý nhà giáo có hiệu quả, mang tính hệ thống và thống nhất trong các cơ sở giáo dục cùng các địa phương.

Đồng thời quy định rõ trách nhiệm, quyền lợi, nghĩa vụ và những chế độ đãi ngộ trong đào tạo, bồi dưỡng và thu nhập của nhà giáo là động lực để nhà giáo phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ.

Về các nội dung cần bổ sung, chỉnh sửa để hoàn thiện dự thảo luật, tiến sĩ Phạm Văn Thanh - Phó chủ tịch Hội Khoa học tâm lý - Giáo dục Việt Nam - cho rằng, cần xây dựng một khái niệm về nhà giáo đầy đủ. Người đã tốt nghiệp trường sư phạm nhưng không giảng dạy tại các cơ sở mà chỉ dạy học tại nhà có gọi là nhà giáo không, có được cấp chứng chỉ hành nghề nhà giáo không. Ngoài ra, trường hợp từ ngành khác biệt phái sang làm công tác giảng dạy cũng chưa được đề cập trong dự thảo luật.

Việc cấp chứng chỉ hành nghề phải thông qua hội đồng khoa học

Về quy định chứng chỉ hành nghề nhà giáo trong dự thảo luật, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Phú - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Khoa học tâm lý - Giáo dục Việt Nam - cho rằng, theo điều 16 của dự thảo luật thì việc cấp chứng chỉ hành nghề có vẻ mang tính chất hành chính chứ không mang tính chuyên môn. Trong khi đó, việc cấp chứng chỉ hành nghề là minh chứng xác nhận tính chuyên môn, tính đảm bảo chất lượng nghề nghiệp.

Do đó, ông đề nghị, việc cấp chứng chỉ hành nghề trước hết phải thông qua một hội đồng khoa học, có các nhà khoa học chuyên ngành tham dự và phải được thực hiện ở các trường mầm non, phổ thông, trung cấp, cao đẳng, đại học nơi giáo viên, giảng viên đang giảng dạy.

Quang cảnh hội thảo

Tiến sĩ Đặng Thị Thanh Huyền - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Quản lý giáo dục, Hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục Việt Nam - nhận định, mục đích của việc cấp chứng chỉ hành nghề, giấy chứng nhận nghề nghiệp là đảm bảo giáo viên có đủ năng lực chuyên môn và đạo đức để giảng dạy.

Đó cũng là cách để bảo vệ lợi ích của người học, bởi việc dạy học tràn lan như hiện nay cho thấy, ai cũng có thể tự xưng là thầy cô giáo, thậm chí nhiều người không có nghiệp vụ sư phạm vẫn đứng lớp giảng dạy. Tuy nhiên, theo bà, khi triển khai, nếu không cẩn thận có thể cản trợ hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo, thêm gánh nặng cho giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục nếu như phát sinh “giấy phép con”, phát sinh thủ tục không cần thiết.

Cần làm rõ các phụ cấp

Bà Đỗ Thị Mai - Hiệu trưởng Trường tiểu học Trung Yên (Hà Nội) - cho rằng, bên cạnh tiền lương, cần làm rõ phụ cấp như phụ cấp ưu đãi nghề, phụ cấp thâm niên nghề, phụ cấp chức vụ, phụ cấp trách nhiệm; quy định cụ thể về việc miễn hoặc giảm học phí cho con của nhà giáo để tạo điều kiện thuận lợi và thống nhất trong quá trình thực hiện.

Tiến sĩ Vũ Thị Lan - Phó chủ tịch Hội Cựu giáo chức cơ quan bộ GD-ĐT - thì mong muốn, luật cần quy định cụ thể vai trò của địa phương trong việc đầu tư chế độ, chính sách cho nhà giáo.

Theo bà, ở những vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nhà nước nên có quy định bắt buộc phù hợp để địa phương có trách nhiệm trong việc quan tâm đến chế độ chính sách cho nhà giáo.

Tại hội thảo, tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm (Hội Khoa học Giáo dục Việt Nam) nêu vấn đề của nhà giáo trong các trường ngoài công lập hiện nay: “Quan hệ của các nhà giáo trong các trường ngoài công lập là quan hệ có tính chất cá nhân nhà giáo với chủ trường. Vây khi có xung đột, mâu thuẫn quyền lợi thì tổ chức nào có trách nhiệm hỗ trợ nhà giáo? Liệu Luật Nhà giáo có nên thêm những điều riêng để hỗ trợ việc quản lý đội ngũ nhà giáo ở các trường ngoài công lập”.

Ngoài ra, các tiêu chuẩn chung của nhà giáo và người đứng đầu cơ sở giáo dục; quyền lợi được bảo vệ của nhà giáo; quy định đối với giáo viên nước ngoài ở Việt Nam và nhóm giáo viên đi học lâu năm ở nước ngoài; chế độ nghỉ hưu đối với nhà giáo hoạt động trong các môi trường điều kiện đặc thù, biên giới, hải đảo, vùng sâu vùng xa… cũng được trao đổi, góp ý tại hội thảo.

M.Tâm