Dù muộn, công lý đã về

Người mẹ trẻ Hữu Thị Lợi ôm di ảnh con gái - Hồ Mộng Kiều (sinh ngày 16/1/2004, ngụ xã Tân Lộc, H. Thới Bình, tỉnh Cà Mau) tiến vào Tòa án nhân dân Cà Mau dự phiên xử sơ thẩm vụ dâm ô với trẻ em chấn động dư luận.

Nhóm phóng viên níu chị lại, xin chụp ảnh. Một thanh niên đi băng ngang, hất mặt, nói: “Làm mặt buồn nhiều lên! Vậy chưa đủ”.

Suốt phiên tòa, chị Hữu Thị Lợi lầm rầm gọi tên con

“Ai vậy? Sao lại nói kỳ vậy?” - nhóm phóng viên ngơ ngác hỏi. “Người nhà ông Hữu Bê - kẻ xâm hại tình dục Kiều đó. Họ cứ tấn công, quấy phá, chọc tức, có khi đánh chửi, phun nước miếng, không để cho mình được yên” - chị Lợi nén cơn giận, nhìn vào khoảng không.

“Bị cáo coi Kiều như con cháu, không xâm hại!”

Từ đầu đến cuối phiên xử, Hữu Bê vẫn khăng khăng cho rằng, mình không dâm ô, hiếp dâm Kiều. Nhà chỉ cách nhà ông ngoại của Kiều 200m nên thường xuyên đến chơi, uống trà, uống rượu, Hữu Bê khẳng định chỉ xem Kiều như con cháu và thấy tội cho hoàn cảnh của Kiều: cha mẹ chia tay, mẹ đi làm xa.

Ngày 22/1/2018, Tòa án nhân dân Cà Mau tuyên án Hữu Bê bảy năm tù giam, buộc bồi thường 13 triệu đồng cho gia đình bị hại, riêng với tội danh “dâm ô đối với trẻ em”. Tội “hiếp dâm trẻ em” được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Cà Mau tách ra, tiếp tục điều tra.

Trong phiên xử và sau khi tòa tuyên án, không khí thường xuyên náo loạn do người nhà bị cáo gây rối, chửi rủa phía bị hại. Không quan tâm. Không đáp trả. Những ngón tay thẫn thờ lướt trên mặt kiếng khung ảnh, đoạn chị Lợi nghẹn ngào: “Mẹ biết làm gì để con sống lại đây, Kiều ơi!”.

Vẫn là mẹ - con tiếp tục hành trình kêu cứu, nhưng mẹ thì bằng xương bằng thịt, còn con chỉ xuất hiện trong bức ảnh mẹ bưng trước bụng - con trở về đúng nơi mẹ hoài thai. Vẫn là mẹ - con bên nhau, vẫn ánh mắt gan lỳ, vẫn giọng nói sắt thép, mẹ gõ cửa khắp chốn cùng nơi, đầu tiên là Báo Phụ Nữ TP.HCM, rồi các báo khác vào cuộc.

Mẹ ôm di ảnh con đứng ở Công an tỉnh Cà Mau, Viện Kiểm sát nhân dân Cà Mau, Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ (văn phòng đại diện phía Nam)…

Lời xin lỗi từ người mẹ

Tiếp cận bi kịch gia đình chị Lợi từ buổi đầu, tim tôi thắt lại khi biết chỉ hai ngày nữa thôi, nếu không tự vẫn, Kiều sẽ được gửi đến một mái ấm ở TP.HCM - nơi nuôi dưỡng những bé gái bị xâm hại tình dục, có nguy cơ bị mua bán. Ở đó, bao em nhỏ đã xếp lại tuổi thơ “rướm máu” để học chữ, học nghề và lấy chồng, sinh con.

Biết con gái không thể sống nổi với búa rìu dư luận, được người tốt chỉ dẫn, chị Lợi đã tìm đến mái ấm xin gửi Kiều, cách ly con khỏi môi trường cũ để xoa dịu bớt nỗi đau cho con trong thời gian chờ vụ việc sáng tỏ. Định mệnh trêu ngươi, Kiều thấy tờ quyết định không khởi tố. Trong bế tắc cùng cực - bị bạn bè dè bỉu, hàng xóm trêu chọc, xã hội quay lưng, cánh cửa công lý đóng sầm; Kiều chộp lấy cái chết như chiếc phao cứu rỗi.

Ấm lòng vì sau khi Kiều mất, đã có sự quan tâm, tiếp sức của năm luật sư, truyền thông và xã hội. Tất cả đã lắng nghe tiếng gọi thống thiết và yếu ớt của bé, vọng từ một xóm nghèo xa xôi.

Vì tiếp cận không chỉ ở góc độ một phóng viên, mà còn có sự đồng cảm của một người mẹ, cuộc phỏng vấn của tôi đối với chị Lợi cũng thật đặc biệt. Khi chị Lợi lên TP.HCM, tá túc nhà tôi; đêm ngủ, chị thất thần gọi tên Kiều rồi bật khóc... Đó là khi tôi khuyên chị về, cố đợi kết quả điều tra, đừng tiếp tục ôm di ảnh con đứng ròng rã dưới nắng mưa trước cửa các cơ quan điều tra, tố tụng nữa.

Đó là khi chị Lợi một mình ở quê nhà, nhìn cánh bướm chấp chới trong sân, liên tưởng đó là hiện thân của con gái vắn số. Nhớ con, ray rứt, hoang mang, bấn loạn, chị Lợi nhắn tôi: “Chị ơi, con em nó về trong cánh bướm. Kiều nó về kìa. Con em nó chết rồi. Em buồn quá chị ơi. Hihi”.

Buồn mà lại “hihi”, đọc tin, tôi đâm hoảng. Không hiểu là do nước mắt nhạt nhòa, chị không nhìn rõ chữ khi nhắn tin hay người mẹ mất con trở nên loạn trí? Nửa đêm, tôi bật dậy gọi chị Lợi để trấn an và... dỗ ngủ.

Chị Lợi, một người mẹ trẻ, nghèo, ít học, dân tộc Khmer đã đến cuộc hẹn cùng công lý - cuộc hẹn dù gian nan, trầy trật, đớn đau và trễ nhịp (khi con gái nhỏ đã ra đi). Dù không gì có thể bù đắp nổi khoảng trống tình thâm, bản án cũng đánh dấu một chặng đường.

Chợt nhớ câu chuyện người mẹ kiên cường đã đưa đứa con lạc trong rừng sâu núi thẳm trở về dù bao người đàn ông to khỏe đi cứu hộ đã chào thua. Vì sao chị làm được điều ấy? Vì chị là một người mẹ, vậy thôi. Lẽ khác, những nỗ lực muộn màng này cũng là lời xin lỗi đầu tiên của chị dành cho con, vì đã không đủ quan tâm và bảo vệ ngay khi con còn sống.

Phiên tòa khép lại, chị Lợi đến chùa Cao Dân - nơi đặt tro cốt của Kiều, thắp hương cho con. Kiều yên nghỉ trong tòa tháp màu hồng, ngoài đồng có đàn bướm vàng bay, con chuồn chuồn đuôi dài màu xanh biếc. Ngủ ngoan, Kiều ơi, vì nơi con ngả lưng vẫn còn nhiều lắm tình thương. 

Tính đến phiên tòa này, hành trình đi đòi công lý của mẹ và con đã kéo dài một năm rưỡi. Ngày 25/9/2016, mẹ dắt tay con vào công an xã tố giác với niềm tin công lý sẽ sớm soi thấu. Những ngày sau, con lon ton theo mẹ, theo các chú công an đi giám định pháp y, lấy lời khai...

Rồi cái ngày khủng khiếp ấy đến, khi con phát hiện tờ quyết định không khởi tố vụ án của công an mà từ lâu mẹ ém nhẹm trong tủ. “Đã có tờ giấy này mà mẹ cứ kêu con chờ. Chờ cái gì nữa?” - con uất ức hỏi. Con không đợi nữa. Để lại bức thư tuyệt mệnh, con vơ hết thuốc tây của ngoại, uống, rời bỏ mẹ.

Tô Diệu Hiền

Hành trình tìm công lý

- Ngày 23/9/2016, chị Lợi (đang đi làm ở Bình Dương) gọi điện thoại về thăm nhà thì nghe con gái Hồ Mộng Kiều (sinh năm 2004) khóc, kể chuyện “bị ông Bê lấy”.

- Ngày 25/9/2016, chị Lợi đến Công an xã Tân Lộc nộp đơn tố cáo ông Hữu Bê xâm hại tình dục Hồ Mộng Kiều.

- Ngày 28/9/2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Cà Mau ra quyết định trưng cầu giám định pháp y và kết luận: "Màng trinh: dạng vòng, rách cũ vị trí 8 giờ, rách sát chân màng trinh".

- Ngày 19/12/2016, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau quyết định không khởi tố hình sự vụ án vì "chỉ có lời khai của Kiều, không có tài liệu, chứng cứ nào khác chứng minh ông Bê có hành vi hiếp dâm trẻ em và dâm ô với trẻ em".

- Ngày 11/2/2017, Hồ Mộng Kiều tự tử chết, để lại bức thư tuyệt mệnh: “Sự thật phơi bày. Tôi đã sắp chết, không còn ở trên trái đất này nữa. Tôi chết nhắm mắt không yên khi chuyện này không được giải quyết”.

- Ngày 7/4/2017, năm luật sư: Trần Thị Ngọc Nữ, Đinh Thị Thu Vân, Võ Thị Anh Loan, Nguyễn Ánh Tâm, Nguyễn Thanh Thanh (Đoàn luật sư TP.HCM) vào cuộc trợ giúp miễn phí cho chị Lợi.

- Ngày 14/4/2017, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công an, UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo các lực lượng chức năng khẩn trương điều tra, làm rõ. Vụ án xâm hại tình dục Hồ Mộng Kiều được khởi tố.

- Ngày 19/9/2017, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau khởi tố bị can, bắt tạm giam Hữu Bê về hành vi “dâm ô đối với trẻ em”. Hành vi “hiếp dâm trẻ em” được tách ra, tiếp tục điều tra.

- Ngày 28/11/2017, Bộ Công an ra quyết định cách chức thượng tá Trần Hồng Lộc (Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau) và trung tá Đỗ Tấn Đạt (đội trưởng, điều tra viên).

- Ngày 18/1/2018, Tòa án nhân dân Cà Mau xét xử sơ thẩm tội danh “dâm ô đối với trẻ em” và ngày 22/1/2018, Hữu Bê lãnh án bảy năm tù giam.

Hoài Nhân