Ai đi trên những “con đường thiên lý”, chắc cũng đôi lần nhìn thấy chiếc xe khách đậu phía trước, phía sau là rất nhiều người đàn ông đứng dàn hàng ngang quay lưng ra ngoài. Mọi người, cũng như tôi, chắc sẽ có lúc mong xe mau dừng ở nơi thuận tiện nào đó, để “giải quyết” cái bụng đang quặn thắt. Có khi ghé vào rồi, nếu không vì lý do “bất khả kháng” thì cũng khó lòng theo được cách giải quyết của dân địa phương.
Tiếng Việt của chúng ta gọi những nơi cần thiết với mọi người đó là nhà xí hay văn hoa hơn là công trình phụ, phải chăng chính vì vậy nên ít được chú trọng, để nó xấu xí cũng được? Giờ ta hay gọi là “nhà vệ sinh” nhưng thường lại là nơi mất vệ sinh, do không được dọn rửa thường xuyên và cũng do người sử dụng không có ý thức gìn giữ sạch sẽ.
Bạn thích đi du lịch những nơi gọi là còn hoang sơ. Việc đầu tiên bạn cần phải nghĩ đến là chuyện vệ sinh cũng còn gần với hoang dã. Ở những khu du lịch do tư nhân đầu tư khai thác, nhà vệ sinh nơi đó được chăm sóc tương đối sạch sẽ, dù mức độ cũng tùy từng nơi. Nhưng đối với nhiều điểm du lịch công cộng, nhà vệ sinh, thậm chí có thu phí thật sự, nằm dưới tiêu chuẩn vệ sinh trung bình. Do vậy, khách du lịch nội địa thường lại thích “về với thiên nhiên” hơn là vậy.
Bạn là nữ du khách hay là người lớn tuổi sức khỏe đã giảm, vệ sinh cá nhân là chuyện rất đáng quan tâm để chuyến đi hoàn hảo. Nếu là khách du lịch ngoại quốc, nhiều chỗ họ sẽ thật sự ngỡ ngàng hoặc là kinh hoàng khi thấy nhà vệ sinh của dân nội địa.
Nhiều hướng dẫn viên có thể thao thao bất tuyệt về các danh lam, thắng cảnh khắp 63 tỉnh thành, sự đặc sắc đa dạng của văn hóa nhiều dân tộc Việt Nam. Nhưng chỉ cần một câu chuyện hài hước có thật của một khách du lịch về sự cố liên quan đến vấn đề vệ sinh thì mọi quảng bá du lịch mất đi ít nhiều tác dụng của nó.
Nếu có tấm lòng với du lịch nước nhà, chúng ta sẽ thấy nhiều vấn đề cần góp ý để Nhà nước, doanh nghiệp, nhân viên du lịch, người dân sống tại điểm du lịch và cả những người đi du lịch chấn chỉnh. Đầu tiên là cần có thêm những điểm dừng trên đường với những phòng vệ sinh rộng rãi, sạch sẽ, đầy đủ trang thiết bị.
Bất cứ điểm du lịch nào, Nhà nước hay tư nhân, có thu phí hay không thu phí, muốn đón khách phải có đầy đủ nhà vệ sinh. Tiêu chuẩn như thế nào? Cứ lấy WC của sân bay quốc tế làm mẫu. Tiến đến trang bị xe du lịch, xe khách đường dài phải có phòng vệ sinh trên xe, như xe cho khách du lịch ở châu Âu. Đâu thể để khách đi vệ sinh bằng cách cứ tự nhiên quay lưng ra đường mãi được.
Vệ sinh không phải là chuyện nhỏ, nếu muốn Việt Nam trở thành điểm đến cho mọi khách du lịch trên thế giới.
Chúng ta có thể quảng bá về sự xinh đẹp của biển, của rừng, của sông nước, núi non đất Việt nhưng để giữ chân du khách chúng ta cần phải làm nhiều nữa. Đơn cử như làm đẹp cái nhà vệ sinh. Chuyện nhỏ, nhưng mấy chục năm qua chúng ta vẫn chưa làm tốt.
Nguyễn Thu Đăng