Du khách đông nhưng du lịch vẫn chưa thể vui

Lên lịch sự kiện, lễ hội cho cả năm

Ngành du lịch cần có sự kết hợp với các sở, ngành khác như công thương, nông nghiệp, giao thông… để có các chương trình ưu đãi nhằm thu hút khách. Sắp tới, Sở Du lịch TPHCM sẽ cùng các sở, ngành và các công ty lữ hành đưa ra lịch sự kiện, lễ hội của TPHCM trong cả năm gồm thời gian, địa điểm, quy mô tổ chức cụ thể để doanh nghiệp, người dân, du khách nắm. Như vậy, lúc cao điểm cũng như thấp điểm, du khách trong và ngoài nước đều nắm được TPHCM có những chương trình, sự kiện, lễ hội nào để tham gia.

Ông Lê Trương Hiền Hòa - Phó giám đốc Sở Du lịch TPHCM

Cải thiện hạ tầng, điều chỉnh giá cả

Theo tôi, bên cạnh việc tiếp tục hoàn thiện về hạ tầng, điều chỉnh giá, cần phải nâng cao năng lực của các doanh nghiệp du lịch, tăng cường chuyển đổi số ở những doanh nghiệp địa phương để du lịch phát triển đồng bộ. Ngoài ra, cần tuyên truyền về giá trị của du lịch cho người dân để họ đi du lịch nhiều hơn, từ đó mở mang tầm nhìn, sự trải nghiệm, tái tạo sức lao động chứ không chỉ lo làm ăn và tích cóp.

Ông Nguyễn Trần Hoàng Phương - Viện trưởng Viện Nghiên cứu du lịch xã hội 
(Hiệp hội Đào tạo du lịch Việt Nam)

Đa dạng hóa sản phẩm du lịch

Du lịch Việt Nam hiện tại lệ thuộc nhiều vào nguồn khách nội địa. Nguyên nhân chính là do sản phẩm du lịch của chúng ta thiếu sự đổi mới. Du khách quốc tế đến Việt Nam lần thứ hai thì không thấy có gì mới, nên không muốn quay lại lần nữa. Dịch vụ du lịch của chúng ta cũng chưa thực sự chuyên nghiệp. 

Để khắc phục, phải đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Ở các điểm du lịch, mỗi năm, cần cải tiến, có thêm những ý tưởng mới cho các sản phẩm, dịch vụ phải thực sự chuyên nghiệp để làm hài lòng du khách. 

Việt Nam hiện có rất nhiều trường đào tạo về ngành du lịch nhưng các doanh nghiệp vẫn thiếu nguồn lao động chất lượng cao. Đó là do chất lượng đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu, hoặc do lương và các đãi ngộ trong ngành du lịch chưa đủ sức thu hút nguồn lao động chất lượng cao. Do đó, doanh nghiệp nên đồng hành với nhà trường bằng cách cùng nhà trường đưa ra chương trình đào tạo, ký hợp đồng đào tạo trên cơ sở nhu cầu của doanh nghiệp, tạo môi trường thực tập trong doanh nghiệp cho sinh viên. Khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ làm việc ngay tại doanh nghiệp mà không mất thời gian làm quen.

Tiến sĩ Trần Diễm Hằng - Trưởng khoa Ngoại ngữ du lịch, 
Giám đốc Trung tâm Du lịch, Trường đại học Hòa Bình

Hãy làm du lịch bằng sở trường, không phải sở đoản

Việt Nam có rất nhiều kỳ nghỉ nhưng kỳ nghỉ nào cũng ngắn, dẫn đến tình trạng cao điểm và thấp điểm. Tiếp nữa, chúng ta ít điểm đến có chất lượng đủ để giải quyết tình trạng thấp và 
cao điểm.

Vấn đề tiếp theo là văn hóa du lịch tạo ra cao điểm. Việc đi du lịch vào dịp nghỉ lễ tạo ra cao điểm là tất nhiên. Nhưng đa số đi theo phong trào, theo quảng cáo và do ham rẻ mà đi. Vậy nên, lượng khách lớn sẽ dồn vào nơi đang được quảng cáo, đang có giảm giá. Khi dồn vào một nơi thì tất cả dịch vụ đương nhiên bị sức ép, dẫn đến những hệ lụy như giá vé cao, dịch vụ chưa tốt, thiếu người nên phải sử dụng nhân công không chuyên nghiệp.

Về phía doanh nghiệp, do có cao điểm, thấp điểm nên họ cũng ngại sáng tạo tour, tuyến. Họ thà tập trung kiếm tiền dịp cao điểm với các lịch trình đơn giản, dễ có tiền còn hơn ra tuyến mới, tour lạ mà khách ít, sống lay lắt. Vậy nên, các tour, tuyến lạ, độc thường chỉ do cá nhân, doanh nghiệp nhỏ, tổ chức có liên quan (các vườn quốc gia, tổ chức phi lợi nhuận, nhóm cộng đồng) làm.

Việc phụ thuộc vào khách nội địa cũng là vấn đề có nhiều ngóc ngách. Tôi biết rất nhiều khách nước ngoài muốn đến Việt Nam. Nhưng khi đến, họ thấy không đáng đến. Họ review (đánh giá) và người khác đọc rồi theo đó mà không đến. Ở đây, cần nói là chất lượng review của nước ngoài rất cao, còn ở Việt Nam rất tệ.

Tôi hay hỗ trợ khách nước ngoài du lịch tự do. Ở Nhơn Lý (tỉnh Bình Định) nơi tôi đang tạm trú, khách nước ngoài thường xuyên hỏi: “Có nên bỏ tiền ra để vào điểm này, điểm kia không? Nếu tôi leo cái núi kia không mất tiền thì nó có khác gì so với vào các điểm Kỳ Co, Eo Gió?”. Khi họ đã hỏi đến vậy thì tôi hiểu, họ không tiếc tiền mà họ tiếc công. Cái họ cần là giá trị tự nhiên chứ không phải là đem mấy trò chơi, phố thị vào điểm thiên nhiên”.

Vậy, vấn đề ở đây là, chúng ta quên mất rằng phải tìm cách phục vụ khách nước ngoài. Về khách nước ngoài, nếu theo dõi Quảng Ninh, Quảng Bình, Côn Đảo, nói chung là các điểm còn giữ được nhiều nét tự nhiên, sẽ thấy rằng khách nước ngoài đến đó rất đều, rất hài lòng và sẵn sàng quay trở lại. Làm sao để phát triển bền vững, chuyên nghiệp hơn thì tôi không dám nói. Nhưng với những nơi tôi đã đi, đã trải nghiệm thì chỉ xin góp ý 2 điểm: nên bớt đô thị hóa tự nhiên và nên phát triển loại hình du lịch trải nghiệm, khám phá, có tính chất mạo hiểm.

Anh Cao Mạnh Tuấn - blogger du lịch

Bảo Khang - Quốc Thảo (ghi)