Chưa kịp ngắm, pháo hoa đã bay vào người
Ngồi đợi đến lượt vào khám, chị P.T.A.K. - 23 tuổi, ở tỉnh Long An - xuýt xoa vì đau. Vùng cổ và mặt bên trái của chị có nhiều vết thương lởm chởm, sưng tấy, rỉ dịch. Chị cho hay, tháng trước, hàng xóm mang pháo hoa ra đốt, do đứng xem quá gần, chị bị tàn pháo hoa rơi vào người gây phỏng. “Tôi chỉ cảm thấy đau nhói, sau đó cả phần ngực, mặt đỏ ửng, nóng rát. Mọi người phủi tàn pháo trên người tôi rồi xối nước” - chị K. nhớ lại.
Thay vì đến bệnh viện, chị K. nghĩ phỏng nhẹ nên tự điều trị. Để làm dịu cơn nóng, chị đắp nha đam, lá trà xanh lên vết thương. Những ngày sau, chị rửa vết thương bằng nước trà để nguội, rồi đắp lá. Ban đầu, nơi phỏng nổi mụn nước li ti, rồi vùng da cổ dần có tiến triển. Nhưng vùng mặt lại mưng mủ, bong da, chị phải vào bệnh viện địa phương khám. Tuy nhiên, tổn thương kéo dài hơn 1 tháng vẫn không khỏi, chị đến Bệnh viện Da liễu TPHCM điều trị.
 |
Bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Kim Phượng (Bệnh viện Da liễu TPHCM) khám, tư vấn cho bệnh nhân bị phỏng pháo hoa |
Tại đây, bác sĩ cho biết, người bệnh bị phỏng đã lâu, lại tự đắp lá nên bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn nặng. Tuy bên ngoài vết thương đã đóng mài nhưng các vùng mô bên trong bị tổn thương, nhiễm trùng nghiêm trọng. Vùng mặt bị bội nhiễm, dịch mủ khá nhiều, phỏng sâu độ 2 nên phải vệ sinh, cắt lọc mô hoại tử, dùng kháng sinh, kháng viêm mới có thể khỏi. Dù vậy, do chị K. đến bệnh viện quá trễ, nên sau khi lành, những nơi phỏng sẽ để lại sẹo xấu.
Bỗng nhiên muốn đốt pháo hoa cho vui, người nhà chị T.T.H. - 28 tuổi, ở quận 12 - lên mạng đặt mua 2 viên pháo hoa với giá gần 1 triệu đồng. Khoảng 17g, cả nhà và hàng xóm ra mảnh đất trống gần đó để xem pháo hoa. Mọi người đặt pháo lên một viên gạch rồi châm lửa. Không may, sau khi vừa bắt lửa, viên pháo bị đổ, nên thay vì bay lên không trung thì viên pháo xoay tròn rồi bay thẳng vào người chị H. và phát nổ. Chị bị phỏng nặng vùng ngực, mặt được đưa đến cơ sở y tế gần nhà cấp cứu. Sau khi cấp cứu, bác sĩ khuyên chị lên tuyến trên tiếp tục điều trị. Tuy nhiên, cho rằng bị thương nhẹ, chị H. tự uống thuốc tại nhà. Hơn 1 tuần sau, phần ngực của chị H. bị nhiễm trùng, lở loét, vết thương có mùi hôi. Người nhà đưa chị vào bệnh viện khám lại.
Bác sĩ nhận định chị H. nhiễm trùng khá nặng nên phải cắt lọc, làm sạch vết thương, sử dụng kháng sinh phù hợp kiểm soát nhiễm khuẩn, sau đó giúp nơi tổn thương lên mô hạt. Khi lành, chị H. phải tiếp tục được theo dõi vết phỏng, khả năng phải ghép da bởi sẹo xấu khá lớn.
Vết thương khó lành, để lại sẹo xấu
Theo tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Uyển Nhi - Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da liễu TPHCM - gần đây, bệnh viện liên tiếp điều trị cho bệnh nhân bị phỏng pháo hoa nặng, có tuần có đến 3 ca phỏng vì đốt pháo hoa. Người bệnh bị phỏng ở các mức độ khác nhau, nhưng đa số phỏng sâu vùng mặt, cổ, ngực, tay, vết thương nhiễm trùng.
Bác sĩ Uyển Nhi nhấn mạnh, hiện nay đốt pháo hoa đã được cho phép. Nhưng người dân cần có kế hoạch cẩn thận khi mua, bảo quản, sử dụng, bởi pháo hoa luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về cháy nổ, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người đốt và cả người xung quanh. Nếu không may bị tai nạn phỏng pháo hoa, nạn nhân tuyệt đối không tự điều trị vì có thể làm vết thương trầm trọng hơn. Trong đó, một trong những sai lầm nghiêm trọng của bệnh nhân là khi bị phỏng liền dùng nước ô xy già để sát khuẩn vết thương. Điều này rất nguy hiểm bởi ô xy già có thể “ăn mòn” vùng mô bên dưới, gây nặng nề vết phỏng.
Do vùng phỏng thường nóng ran, châm chích bên trong nên người bệnh tiếp tục nhai bã trầu, đắp lá, nha đam, mồng tơi… lên vết thương phỏng mà không biết đây là môi trường cho vi khuẩn phát triển, thậm chí xuất hiện vi khuẩn kỵ khí càng làm vết thương trầm trọng hơn.
Lúc này, người bị nạn chỉ cần rửa vết phỏng bằng nước sạch, rửa dưới vòi nước trong khoảng 15-20 phút để làm dịu hẳn nhiệt. Rửa vết thương bằng nước muối sinh lý, rồi dùng dung dịch povidine sát khuẩn. Sau khi rửa sạch vết thương, nếu vẫn còn thấy nóng, có thể chườm đá ở vùng không bị phồng rộp, loét da. Tuyệt đối không đắp lá, bôi kem đánh răng, nước mắm… lên vết thương, nhất là vết thương hở. Đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ chăm sóc, điều trị.
Để đề phòng tai nạn do pháo hoa, bác sĩ Uyển Nhi lưu ý: “Người xem nên đứng xa khu vực đốt, bởi một số tình huống tàn pháo hoa rơi xuống vẫn còn nhiệt, có khả năng gây phỏng. Nhất là nơi đốt pháo có trẻ nhỏ, người lớn phải trông chừng cẩn thận, nếu xảy ra sự cố, sẽ bị tai nạn ngay”. Người có nhu cầu đốt pháo hoa không mua các sản phẩm tự chế, bị cấm, không đặt mua qua mạng, bởi rất khó xác định nguồn gốc sản phẩm. Trước khi đốt, cần đọc kỹ hướng dẫn để hạn chế tai nạn.
Cần lưu ý gì khi mua, đốt pháo hoa? Hiện nay, Công ty TNHH một thành viên Hóa chất 21 (Nhà máy Z121) là đơn vị duy nhất trong cả nước được phép sản xuất, cung ứng pháo hoa dân dụng ra thị trường. Theo khoản 2 điều 14 Nghị định 137/2020, chỉ tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng mới được kinh doanh pháo hoa và phải được cơ quan công an có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự; đảm bảo các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, phòng ngừa, ứng phó sự cố và bảo vệ môi trường. Người quản lý, người phục vụ có liên quan đến kinh doanh pháo hoa phải được huấn luyện về kỹ thuật an toàn… Thông tin các điểm được bán pháo hoa Z121 ở TPHCM được công bố trên website của Nhà máy Z121, nên nếu có nhu cầu mua, sử dụng pháo hoa, người dân có thể tìm địa điểm bán pháo hoa tại đây. Tuyệt đối không đặt pháo hoa qua mạng xã hội, hay tin vào lời cam kết của người bán. Khi mua pháo hoa, người dân cần kiểm tra thông tin như tem nhãn, mã vạch, tem chống hàng giả, ghi rõ tên nhà sản xuất, hướng dẫn sử dụng và cảnh báo an toàn. Đặc biệt, mọi người chỉ được phép mua và sử dụng pháo hoa không gây tiếng nổ. Để đốt pháo hoa, người thực hiện phải chọn địa điểm rộng rãi, cách xa các vật dễ cháy, cây xăng, nên chuẩn bị phương tiện như bình chữa cháy… phòng trường hợp cháy nổ, không sử dụng lại vỏ pháo để chế pháo hoa. |
Phạm An