Dự án bị thu giữ tài sản, khách hàng nắm ‘vé vớt’ khi thiếu chứng thư bảo lãnh

Vấn đề đặt ra, quyền lợi khách hàng sẽ ra sao khi không may mua phải những dự án này?

Theo Luật sư Nguyễn Văn Trương - Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Văn Trương, trong Nghị quyết 42 về việc xử lý nợ xấu của Quốc Hội có điều khoản thể hiện, trong quá trình xử lý nợ xấu, các bên phải bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Như vậy, trong trường hợp này, khách hàng được xem là tổ chức, cá nhân có liên quan nên. Do đó, tài sản sau khi bán đấu giá để xử lý nợ xấu phải có quyền lợi của khách hàng. 

Mua căn hộ không có chứng thư bảo lãnh, khi dự án bị xử lý nợ xấu khách hàng sẽ không thuộc đối tượng ưu tiên được xử lý

Tuy nhiên, theo ông Trần Khánh Quang (chuyên gia bất động sản), việc thanh toán khi xử lý tài sản đảm bảo sẽ phải được thực hiện theo thứ tự ưu tiên. Trước hết, việc chủ đầu tư đã thế chấp dự án để vay vốn ngân hàng và tiền ngân hàng đã bỏ ra để xây dự án là có thật. Trường hợp chủ đầu tư có thực hiện mua bán trước phần căn hộ với khách hàng thì VAMC cũng không biết. Trong quá trình xử lý đấu giá công khai, những người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan sẽ xuất hiện. Nếu chủ đầu tư có nhận tiền của khách hàng thì họ phải có trách nhiệm với khách hàng của mình. 

“Việc phát mại tài sản nhằm mục đích chính là thu hồi vốn cho ngân hàng, nếu còn thừa tiền sẽ chuyển cho chủ đầu tư để xử lý những vấn đề có liên quan. Như vậy, khách hàng mua phải dự án thế chấp ngân hàng mà không có chứng thư bảo lãnh sẽ chịu thiệt thòi vì ngân hàng sẽ thu hồi vốn trước” - ông Quang nhận định.

Dự án khu dân cư Tân Thuận Tây vừa bị thu giữ tài sản để xử lý nợ xấu

Tương tự, theo Luật sư Đoàn Việt Thắng - Đoàn Luật sư tỉnh Ninh Thuận, theo Điều 12, Nghị quyết 42, thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản đảm bảo gồm: Chi phí xử lý tài sản bảo đảm ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ nợ được bảo đảm của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu trước khi thực hiện nghĩa vụ thuế, nghĩa vụ khác không có bảo đảm. 

Trong trường hợp này, tài sản của ngân hàng là tài sản bảo đảm. Khách hàng mua căn hộ không có chứng thư bảo lãnh được xem là tài sản không bảo đảm. Theo thứ tự ưu tiên, việc xử lý sẽ được thực hiện sau khi đã xử lý quyền lợi cho ngân hàng mới đến quyền lợi của khách hàng.

Như vậy, khách hàng mua căn hộ không có chứng thư bảo lãnh, khi bị phong tỏa, thu giữ tài sản chỉ nắm "vé vớt" trong việc hỗ trợ, bồi thường thiệt hại. 

Theo Công ty Quản lý tài sản Việt Nam (VAMC), đối với dự án khu dân cư Tân Thuận Tây, hiện đơn vị này đã phát đi thông báo tìm kiếm đơn vị thẩm định giá tài sản đảm bảo khoản nợ xấu của Công ty cổ phần Hoàn Cầu tại Sacombank. 

Có tổng cộng 8 khu đất của dự án này tọa lạc gần cầu Tân Thuận (nối Q.4 với Q.7) được VAMC công bố định giá để xử lý nợ xấu. Các lô đất này trước đây dự kiến xây dựng thành khu chung cư cao tầng kết hợp thương mại dịch vụ. Nhưng đến nay gần 10 năm, dự án vẫn chưa triển khai được bao nhiêu. Đất đã được đăng ký giao dịch đảm bảo. Tổng giá trị định giá khi cho vay của các lô đất là 2.418 tỷ đồng. 

Đối với dự án Saigon One Tower do Công ty cổ phần Sài Gòn One Tower làm chủ đầu tư, theo VAMC, tài sản dự án để xử lý nợ xấu là 7.000 tỷ đồng. Sắp tới VAMC sẽ tổ chức thẩm định, bán đấu giá để thu hồi xử lý nợ xấu. Trước đây, dự án được thế chấp để vay vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng hải (MaritimeBank) và Đông Á (DongABank).

Bích Trần - Phan Trí