Đốt điện sinh lý trị khỏi rối loạn nhịp tim

Liên tục hồi hộp, ngất xỉu do rối loạn nhịp

Gần đây, chị N.T.T. (34 tuổi, ở Bình Dương) hay bị ngất xỉu trong lúc làm việc. Mỗi lần như vậy, chị cảm thấy vô cùng mệt mỏi và lo ngại, bởi nguy cơ bị tai nạn lao động bất kỳ lúc nào. Mấy năm trước, khám sức khỏe định kỳ, bác sĩ phát hiện chị bị nhịp nhanh thất ngắn, nên cho điều trị thuốc và khuyên chị nên nghỉ ngơi nhiều hơn. Nhưng thấy mình không mệt mỏi, khó thở, chị T. vẫn đi làm bình thường.

Khoảng 1 năm trở lại đây, đôi khi chị T. bị hồi hộp, đánh trống ngực. Sau đó tần suất bị mệt mỏi, ngất xỉu tăng dần khiến chị luôn bất an. Chị đến bệnh viện (BV) thăm khám, bác sĩ chẩn đoán bị rối loạn nhịp nặng, ảnh hưởng đến cơ tim, nếu không điều trị, ngoài tai nạn do ngất xỉu đột ngột, có thể đột tử. BV địa phương khuyên chị đến BV Chợ Rẫy điều trị. Tại đây, bác sĩ chẩn đoán chị bị nhịp nhanh thất, chỉ định đốt điện sinh lý điều trị. Sau lần đầu thực hiện thủ thuật, chị T. đã hồi phục sức khỏe.

Bác sĩ Trần Lê Uyên Phương và ê kíp đang triệt đốt điện sinh lý điều trị rối loạn nhịp cho bệnh nhân - Ảnh: U.P.

Nhiều lần uể oải, mệt mỏi vì tim đập nhanh, anh P.V.D. (25 tuổi, ở TPHCM) đến BV thăm khám và được bác sĩ chẩn đoán rối loạn nhịp tim, cho thuốc về uống. Tuy nhiên, uống thuốc một thời gian vẫn không khỏi. Anh hạn chế tối đa tập luyện thể thao, đi chơi với bạn bè vì cơn đau tim có thể ập đến bất kỳ lúc nào nếu anh vận động.

Suy nghĩ quá nhiều về bệnh, anh D. rơi vào rối loạn lo âu, mất ngủ nên các cơn hồi hộp, đánh trống ngực liên tiếp xảy ra. Một ngày, anh D. bỗng cảm thấy tim mình đập loạn xạ, chóng mặt, khó thở… nên nhờ người quen đưa đến BV Chợ Rẫy cấp cứu. Bác sĩ phát hiện anh bị hội chứng kích thích sớm - hội chứng đặc trưng bởi những cơn loạn nhịp tim do xung động không đi theo con đường chính mà “đi tắt” qua đường dẫn truyền phụ, vì vậy các xung động này có thể kích thích tim đập theo nhịp bất thường gây nên những cơn loạn nhịp tim. Điều này có thể khiến anh D. đột nhiên cảm thấy hồi hộp, đánh trống ngực, đau tức ngực hoặc chóng mặt khó thở, cần đốt điện sinh lý điều trị.

Hay trường hợp của nữ bệnh nhân (43 tuổi, ở Bến Tre) hay bị ngất xỉu. Vào BV địa phương thăm khám, bác sĩ chẩn đoán chị bị nhịp nhanh thất nên chuyển đến BV Chợ Rẫy. Nhưng do vấn đề kinh tế, người bệnh trở về quê tiếp tục buôn bán mưu sinh. Đến khi các cơn ngất xỉu xuất hiện ngày một nhiều chị mới quay lại BV. Lúc này, bệnh của chị khá nặng, có thể tử vong bất kỳ lúc nào. Bác sĩ chỉ định phương pháp triệt đốt điện sinh lý. Sau hơn 1 tiếng thực hiện thủ thuật, bệnh nhân được điều trị thành công. Hiện tại, chị không còn các cơn rối loạn nhịp, sức khỏe ổn định.

Thạc sĩ, bác sĩ Trần Lê Uyên Phương - Phó khoa Điều trị rối loạn nhịp BV Chợ Rẫy - cho biết số người được phát hiện rối loạn nhịp ngày càng tăng do mọi người đã có sự chú ý, chăm sóc sức khỏe mình tốt hơn. Trung bình mỗi tháng có khoảng 70-80 bệnh nhân được điều trị rối loạn nhịp nhanh và ngoại tâm thu thất bằng phương pháp triệt đốt điện sinh lý. Hầu hết người bệnh sau khi được đốt điện hồi phục hoàn toàn mà không cần dùng các thuốc điều trị rối loạn nhịp trước đó.

Loạn nhịp sớm biến mất khi được can thiệp kịp thời

Theo bác sĩ Uyên Phương, rối loạn nhịp là tình trạng xảy ra khi các xung điện điều khiển nhịp tim hoạt động bất thường, khiến tim đập quá nhanh, quá chậm hoặc không đều. Có rất nhiều nguyên nhân: bẩm sinh, bệnh lý về tim hoặc do bệnh lý ở các cơ quan khác làm ảnh hưởng đến nhịp tim như bệnh lý tuyến giáp, suy thận gây rối loạn điện giải. Tình trạng rối loạn nhịp có thể thoáng qua chỉ vài phút hoặc ngắn hơn, xuất hiện thành từng đợt mà không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Tuy nhiên, một số loạn nhịp tim lại kéo dài nhiều giờ, thậm chí liên tục trong nhiều năm. 

Tùy theo mức độ rối loạn nhịp, một số bệnh nhân không có hoặc các biểu hiện khá mơ hồ như đánh trống ngực, hồi hộp, hụt hơi, chóng mặt, hoa mắt… nặng hơn thì tim đập nhanh kéo dài, ran ngực, đau ngực, mệt đừ, ngất xỉu… có thể làm suy giảm chức năng tim theo thời gian. Những cơn nhịp nhanh thất kéo dài có thể gây tụt huyết áp, ngất xỉu, gần ngất, thậm chí nhiều trường hợp đột tử. Thậm chí, không được điều trị kịp thời sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ tim, suy tim, tử vong bất kỳ lúc nào.

“Khi người bệnh bị rối loạn nhịp nhanh trên thất hay nhịp nhanh thất, hay các ổ ngoại tâm thu thất thường xuyên không thể kiểm soát bằng thuốc thì phương pháp triệt đốt qua ống thông giúp điều trị rối loạn nhịp tim hiệu quả cao và an toàn, ít biến chứng. Hơn hết, người bệnh có thể hoạt động bình thường trở lại chỉ sau vài ngày” - bác sĩ Uyên Phương nói thêm. 

Để thực hiện thủ thuật, bác sĩ sẽ luồn một ống thông nhiều điện cực qua da vào tĩnh mạch đùi và đưa lên các buồng tim để tiến hành thăm dò điện sinh lý, đo các khoảng dẫn truyền chẩn đoán cơ chế gây rối loạn nhịp của từng bệnh nhân. Dù là ổ phát nhịp bất thường hay đường dẫn truyền phụ dư thừa đều có thể điều trị khỏi bằng cách dùng năng lượng sóng cao tần truyền qua catheter đến mô cơ tim gây bệnh để triệt tiêu được nguyên nhân này, qua đó giúp nhịp tim trở về bình thường. Tùy theo tình trạng loạn nhịp, quá trình đốt kéo dài trung bình từ 30 phút đến 4 tiếng đồng hồ. Người bệnh được tiêm thuốc giảm đau để cảm thấy thoải mái trong quá trình thủ thuật và vẫn tỉnh táo. 

Ngay sau khi thủ thuật được thực hiện thành công, các cơn loạn nhịp sẽ biến mất. Thậm chí, với những bệnh lý loạn nhịp đơn giản, sau cắt đốt người bệnh có thể ngừng hoàn toàn thuốc chống loạn nhịp đã dùng trước đó. Hầu hết người bệnh có thể bắt đầu sinh hoạt, vận động bình thường trở lại.

Để rối loạn nhịp không còn là gánh nặng, mọi người nhất là người thừa cân, béo phì, người cao tuổi, có bệnh tim bẩm sinh, bệnh van tim… nên khám tầm soát tim định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh. Bên cạnh đó, cần duy trì lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống, tập thể dục đều đặn, tránh xa thuốc lá, kiểm soát stress, hạn chế rượu, bia… 

Phạm An