Đồng khởi xuân về, thương dài mái tóc

Chiều 16/1, tại tỉnh Bến Tre, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, UBND tỉnh Bến Tre đã tổ chức họp mặt hơn 200 đại biểu “đội quân tóc dài”, cựu nữ thanh niên xung phong, “bộ đội Thu Hà” ở 21 tỉnh, thành Đông Nam bộ và Tây Nam bộ, nhân kỷ niệm 60 năm phong trào Đồng khởi (17/1/1960-17/1/2020) và 100 năm ngày sinh Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân - nữ tướng Nguyễn Thị Định (15/3/1920-15/3/2020).

60 năm trước, bà Nguyễn Thị Định - một trong những lãnh đạo của phong trào Đồng khởi - đã trực tiếp chỉ đạo cuộc đồng khởi đợt I (ngày 17/1/1960) ở ba xã Định Thủy, Bình Khánh và Phước Hiệp (thuộc H.Mỏ Cày Nam hiện nay) giành thắng lợi, mở đầu cho phong trào Đồng khởi trong tỉnh và toàn miền Nam sau này. Năm 1965, bà Nguyễn Thị Định giữ chức Phó tư lệnh Quân giải phóng miền Nam, Hội trưởng Hội Liên hiệp Phụ nữ giải phóng miền Nam. Năm 1974, bà được phong quân hàm thiếu tướng.

Cách đây 60 năm, Bến Tre được xem là nơi khởi đầu của “đội quân tóc dài” - đội quân có một không hai trên thế giới, đã trở thành biểu tượng đầy tự hào của phụ nữ Việt Nam trong lịch sử. Cũng từ lực lượng đông đảo của “đội quân tóc dài”, đã xuất hiện một đại đội vũ trang cũng rất đặc biệt - C710, thường được nhân dân gọi theo tên của người trung đội trưởng anh dũng là “bộ đội Thu Hà”. Từ lực lượng ban đầu chỉ 36 cô gái tuổi đôi mươi, bộ đội Thu Hà trở thành lực lượng bộ đội nữ đầu tiên của chiến trường Khu 8, Quân khu 9. Ở đơn vị này, từ thành viên đến công việc tổ chức, chỉ huy đều do phụ nữ đảm nhiệm. Trong 10 năm hoạt động (1964-1974), các cô, các chị đã lập nên nhiều chiến công xuất sắc, nhiều trận đánh “xuất quỷ, nhập thần” ngay giữa lòng địch. Tiếng tăm của “bộ đội Thu Hà” lan rộng, vang xa, là nỗi khiếp hãi của quân địch.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trao tặng quà cho các dì, các chị tại buổi gặp mặt

Phát biểu tại buổi họp mặt, ông Trần Ngọc Tam - Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Bến Tre - nhấn mạnh, nhân dân cả nước và Đảng bộ tỉnh Bến Tre luôn ghi nhớ công lao to lớn của những người đã không tiếc máu xương cho độc lập dân tộc: “Đối với quê hương Bến Tre, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, với vai trò nòng cốt của Hội Phụ nữ, hàng chục ngàn chị em đã tham gia chiến đấu, cứu thương, tải đạn, làm giao liên và nuôi giấu cán bộ. Nhiều tổ chức, đơn vị chiến đấu ra đời như “bộ đội Thu Hà”, “đội nữ đặc công”, đặc biệt là “đội quân tóc dài” là những phụ nữ tay không đánh giặc. Bằng trí thông minh, sự dũng cảm, kiên cường, bất khuất, họ đã góp phần cùng đảng bộ làm nên cuộc đồng khởi lịch sử vào năm 1960. Đặc biệt là sự xuất hiện của một nhà lãnh đạo tài ba, là biểu tượng của “đội quân tóc dài”, nữ tướng Nguyễn Thị Định”.

Hòa trong không khí xúc động của cuộc gặp mặt là cuộc giao lưu với những phụ nữ can trường trong chiến đấu năm xưa, góp phần làm nên lịch sử và “đội quân tóc dài” huyền thoại. Phần lớn các dì, các mẹ đã ở tuổi xưa nay hiếm, tóc trắng phau, nụ cười móm mém, vẫn giản dị giữa đời thường. Họ rưng rưng kể về những tháng ngày làm công tác giao liên, binh vận, công tác thanh niên trong phong trào Đồng khởi, về hoạt động của C710. 

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hà - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam - nhiều thập niên đã trôi qua, nhưng những gì mà phong trào Đồng khởi, đội quân tóc dài và nữ tướng Nguyễn Thị Định đã tạo dựng vẫn vẹn nguyên giá trị và được các thế hệ phụ nữ Việt Nam tiếp tục bồi đắp bằng những phương thức hoạt động phù hợp. Nhiều năm qua, Hội đã đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy tiềm năng, sức sáng tạo và vai trò làm chủ của các tầng lớp phụ nữ, hướng đến nhiều đối tượng khác nhau, mở rộng tính liên hiệp để tăng cường vai trò đại diện và xây dựng, phát huy vai trò của nguồn nhân lực nữ chất lượng cao, đồng thời có nhiều giải pháp cụ thể dành cho nhóm phụ nữ đặc thù, khó khăn; khuyến khích chị em nêu cao tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, chung sức, chung lòng, thi đua thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của địa phương…

“Cuộc gặp mặt này là dịp để chúng ta tri ân, tưởng nhớ công lao, sự cống hiến to lớn của thế hệ phụ nữ anh hùng trong kháng chiến chống Mỹ. Tinh thần hy sinh, hết lòng vì độc lập, tự do của Tổ quốc; lối sống giản dị, nhân hậu của cô Ba Định và các má, các chị luôn là tấm gương sáng để bồi dưỡng lý tưởng, truyền thống cách mạng cho cán bộ, hội viên, phụ nữ và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng đất nước hôm nay” - bà Hà phát biểu. 

Trong buổi gặp mặt này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà, Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Phan Văn Mãi đã trao quà tặng (gồm bộ áo dài và 1 triệu đồng) cho các nữ đại biểu là những người từng tham gia “đội quân tóc dài”, “bộ đội Thu Hà”, thanh niên xung phong.

Đông Phong