Dọn nhà tết xưa

Ngày xưa, nhà tôi chỉ là căn nhà lợp lá dừa đơn sơ, nhưng tết đến, chị em tôi cũng dọn dẹp tươm tất để đón năm mới.

Má tôi bảo dọn nhà cũng là cách tống khứ những xui rủi của năm cũ, chào đón năm mới với bộ mặt mới, hy vọng nhiều may mắn, phúc lộc vào nhà.

Ảnh minh họa

Nhà nông quanh năm tất bật ngoài đồng, tết sắp đến, nhà nhà lo dọn dẹp, giặt giũ, quét tước thật là vui. Các chị tôi cùng các chị hàng xóm mang mùng mền ra bến sông giúp nhau giặt giũ. Vì nhiều cái mền vừa dày vừa nặng, phải hai ba chị cùng vắt mới ráo. 

Trong nắng sớm, những tấm mùng mền, áo gối đã được giặt sạch, phơi đầy các ngõ xóm. Tối đến chui vào mùng, gối đầu lên gối mới, nghe thơm mùi nắng xuân nồng nàn. Đắp tấm mền ấm áp, trốn cái lạnh hiu hiu của gió xuân, chợt nôn nao vì biết tết đã gần kề.

Hàng rào dâm bụt quanh nhà được anh tôi cắt tỉa gọn gàng. Hàng dâm bụt lâu năm, nhiều cành ken dày, khi được cắt tỉa thẳng thớm, trông rất vững chãi, vuông vức như toa xe lửa chạy dài. Má tôi mang mùng mền ra phơi ở bờ rào. Các chị tôi thì để lên hàng rào mấy mâm chuối khô, mứt bí hong nắng… 

Cỏ xung quanh nhà và trước sân được dọn sạch, rác gom lại để đốt. Nhà nào cũng vang lên tiếng chổi tre xào xạc, vài đám khói đang tỏa ra trong gió xuân…

Tôi phụ ba quét vôi quanh mấy gốc cây. Ba bảo cây cối cũng phải được tân trang, mặc áo mới để đón tết như người. Hy vọng năm sau cây sẽ cho nhiều hoa thơm quả ngọt.

Các chị tôi mua mấy tấm giấy bông mới thay lượt giấy cũ ở vách bàn thờ. Tờ lịch và tranh cũ được gỡ xuống, thay bằng tranh mới, lịch mới. Lư hương, khung hình thờ, bình hoa đều được lau chùi, trang trí lại cho đẹp. Vừa làm, các chị vừa rúc rích cười, bàn với nhau xem mùng Một tết sẽ mặc áo màu gì cho may mắn, sẽ xông đất nhà ai đầu tiên…

Chiều Ba mươi tết, từ nhà ra tới ngõ đều sạch bong, tinh tươm, tất cả đã sẵn sàng chào đón năm mới. Lũ trẻ chúng tôi tắm rửa sạch sẽ, mặc áo mới, chộn rộn ra vào mong ngóng giao thừa…

Bây giờ, mái nhà vách lá ngày xưa của gia đình tôi “lên đời” nhà tường. Khoảnh sân trước nhà đã bê tông hóa. Hàng rào dâm bụt thì thay bằng hàng rào sắt. Tết đến, chị em tôi người ở Đông người ở Tây, chẳng còn ai quay về dọn cỏ, tỉa hàng rào, giặt mùng mền như ngày xưa.

Những ngày giáp tết, đi khắp các ngõ xóm, cũng không còn thấy cảnh các chị í ới rủ nhau ra bến sông giặt giũ, không còn thấy cảnh mùng mền giăng phơi trên rào dâm bụt.

Những bến sông giặt giũ nay chỉ còn trong ký ức - Ảnh minh họa

Tốc độ đô thị hóa đã lan ra khắp các xóm nhỏ. Tết đến, nhà này sang giúp nhà kia quét vôi, dọn cỏ; mang biếu nhau chục bánh phồng, đĩa bánh ít; vui vẻ nhận lại mấy hũ chuối khô, mứt dừa… giờ đã là chuyện hiếm hoi.

Muốn lũ trẻ nhà mình nôn nao đón tết như xưa, tôi hướng dẫn các con cùng dọn bàn thờ, lau chùi cửa kính… nhưng quay qua quay lại đã hết việc, chẳng thấy vui. Tụi nhỏ thì than mệt, phiền phức. 

Ngắm bàn thờ tổ tiên bên cành mai nở sớm, tôi ngậm ngùi tự hỏi: tết ngày xưa ơi!

Đức Phương