Đời tư nghệ sĩ: Món độc trên truyền thông

Nhiều bí mật tưởng đã ngủ yên trong quá khứ nay bị khai quật, chà xát đến tận cùng để phục vụ cho cơn đói chuyện và đói rating của khán giả lẫn nhà sản xuất.

Đào mộ quá khứ

Chuyện đời tư nghệ sĩ là đề tài được truyền thông khai thác từ cách đây khá lâu và thường được công chúng quan tâm, theo dõi. Những câu chuyện đời thường, phía sau ánh hào quang, mở ra cho công chúng một góc nhìn khác về người nghệ sĩ - có cả niềm vui lẫn nỗi buồn, có những khúc quanh đòi hỏi cả nỗ lực lẫn bản lĩnh để vượt qua. 

Nhiều câu chuyện trong số đó là tấm gương nghị lực, truyền cảm hứng cho khán giả. Không ngạc nhiên vì sao sau khi các chương trình thi tài năng, hát hò, hài thoái trào, truyền hình đã chọn rọi đèn vào các góc khuất của showbiz. 

Cuộc gặp gỡ của ca sĩ Thanh Hà và mẹ khiến cả người trong cuộc lẫn khán giả cảm thấy xót xa

Ngoài những chương trình dạng talkshow như Chuyện đêm muộn, Lần đầu tôi kể, Chuyện tối nay với Thành, Sau ánh hào quang… không ít chương trình lồng ghép các mối quan hệ cha mẹ, vợ chồng, con cái…  của nghệ sĩ vào nội dung.

Tiếc rằng, giữa làn sóng khai thác đời tư nghệ sĩ, những yếu tố nhân văn đã bị mục tiêu câu khách và lợi nhuận đánh đổ. Những bí mật tưởng như “sống để dạ, chết mang theo” của nghệ sĩ bị khai thác và tung hê kèm đủ chiêu quảng bá nhằm thu hút tối đa số người xem.

Cách đây chưa lâu, khán giả sốc khi một ca sĩ nổi tiếng bị chính con gái kể tội trên sóng truyền hình trong chương trình Trời sinh một cặp. Tiếp sau đó, ở Tình bolero hoan ca, ca sĩ Thái Châu bị cháu gái “tố” là người vô tâm với gia đình chị gái trong lúc túng quẫn, khó khăn. Cũng chính cô ca sĩ này, sau đó, công khai chuyện mình từng là người yêu của một danh hài dù danh hài khi ấy đã có vợ.

Mới nhất, ngay từ khi lên sóng, Sau ánh hào quang hứng vô số phản ứng trái chiều, thậm chí khiến không ít người làm nghề bất bình. Mỗi tập là một câu chuyện đẫm nước mắt đến mức nhiều người thắc mắc về độ trung thực của chúng lẫn cảm giác bất nhẫn khi nghĩ đến những người liên quan, bởi những câu chuyện chỉ được kể từ góc nhìn, cảm xúc của một phía.

Nghệ sĩ nhân dân Ngọc Giàu, nay đã bước qua tuổi 70, vanh vách kể về cuộc hôn nhân không tình yêu với người chồng lớn hơn mình 32 tuổi, dù cuộc hôn nhân đầu tiên đó đã cách đây hơn nửa thế kỷ và người chồng lẫn đứa con duy nhất của cuộc hôn nhân đó giờ cũng không còn trên cõi đời - tử vô đối chứng.

Clip Thanh Hà hoảng loạn trốn khi mẹ ruột xuất hiện:

Hủy hoại hiện tại

Khi nghệ sĩ Thanh Hằng kể lại chuyện bị người chồng đầu tiên bạo hành, bên cạnh sự đồng cảm, chia sẻ từ khán giả yêu mến chị, nhiều người đặt câu hỏi về nguyên nhân chị đào bới quá khứ. Chị và người chồng ấy giờ đều đã có đời sống riêng và cuộc hôn nhân kia đã qua gần bốn thập niên. Khi bán chuyện cho truyền thông (hoặc bị truyền thông móc chuyện), liệu chị có chút nào nghĩ đến cảm xúc của người con năm nay đã hơn 40 tuổi?

Vô tư chia sẻ chuyện tình yêu của mình với một nam ca sĩ đồng tính, thậm chí khoe chuyện mình từng mua sừng tê giác (loài thú đang bên bờ vực tuyệt chủng) về “chữa gay” cho chàng, người mẫu Xuân Lan thừa nhận mình đã gây tổn thương, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tinh thần của một số người có liên quan và gia đình họ. Cô đã gửi lời xin lỗi chính thức trên trang cá nhân.

Xuân Lan tự nhận lỗi làm tổn thương người khác, nhưng những người làm chương trình không thể nói mình chẳng liên đới trách nhiệm. Tình bolero hoan ca là chương trình được ghi hình - phát lại, nhưng chi tiết Thái Châu bị cháu tố vô tâm đã không được biên tập. Hình ảnh một người em, người cậu vô tâm khiến Thái Châu hứng chịu không ít búa rìu dư luận dù mối quan hệ cậu - cháu giữa họ ít khắng khít cũng dễ hiểu, bởi chỉ là cậu cháu họ, cộng thêm yếu tố cách nhau quá xa về mặt địa lý.

Trường hợp của ca sĩ Thanh Hà trong chương trình Sau ánh hào quang có lẽ là đỉnh điểm của sự bất nhẫn trên sóng truyền hình. Hình ảnh người mẹ già lúng túng khi nhìn thấy cô con gái cuống cuồng chạy trốn, không muốn gặp mặt mình; hình ảnh cô con gái nhìn mẹ, ánh mắt đầy khoảng cách và vẫn gọi mẹ bằng dì… Tất cả đẩy người xem đến cực cùng xót xa, bi phẫn. 

Vết thương lòng chưa thể hóa giải của hai mẹ con suốt 40 năm giờ thêm sâu khi bị phơi bày trước mắt hàng trăm khán giả tại trường quay lẫn hàng triệu khán giả truyền hình, internet. Yếu tố được nhà sản xuất chương trình xem là bất ngờ đã trở thành sự bẽ bàng cho tất cả. Nếu (những chữ “nếu” đến nghẹn ngào) trước đó nhà sản xuất hỏi xem liệu Thanh Hà có muốn gặp lại mẹ ruột, có lẽ những người trong cuộc đã không bị tổn thương đến thế. 

Nghệ sĩ Thanh Hằng khóc nấc trên truyền hình khi kể chuyện đời tư

Chính ca sĩ Thanh Hà cũng cảm thấy sốc và hoảng loạn. Câu trả lời của cô nghe mặn chát: “Tôi nghĩ rằng, thà chúng tôi không gặp nhau có lẽ tốt hơn”.

Công bằng mà nói, trong một số trường hợp, việc “khoe” đời tư là chủ ý của chính người tham gia - những người muốn dùng những bí mật đời tư (lắm lúc không thể kiểm chứng độ chính xác) để gây sốc, tạo sự chú ý, xem đó là “bàn đạp” để tiến thân trong showbiz. Nhưng bất kể với lý do nào, điều mà những người kể chuyện đời tư hiếm khi nghĩ đến: những “sự thật” được phơi bày ra chỉ là một mảng sự thật, từ một phía, theo cảm nhận của người kể; chắc gì đã đúng với phía bên kia và cảm xúc của những người liên quan.

Thực tế, cách một số nghệ sĩ nói về chuyện đời tư lẫn những câu “chuyện đời tự kể” của họ đã khiến không ít đồng nghiệp, bạn bè biết chuyện cảm thấy nực cười.

Khán giả luôn muốn biết, hiểu thật nhiều về những nghệ sĩ mà họ yêu thích. Bản thân người nghệ sĩ cũng muốn chia sẻ những vui buồn để khán giả hiểu và đồng cảm với mình. Nhưng, giới hạn nào cho riêng tư và trên hết là tác động của các câu chuyện đối với người còn sống lẫn người đã khuất, với khán giả lẫn người trong cuộc?

Khi yếu tố doanh thu của các chương trình truyền hình đang được đặt lên hàng đầu, e chừng khó có thể trông mong vào cái tâm của các nhà sản xuất. Chưa kể, ranh giới giữa việc dũng cảm đối diện quá khứ và bôi nhọ người khác là cái hết sức mong manh và nó rất cần sự tỉnh táo lẫn bản lĩnh của nghệ sĩ.

NSND Ngọc Giàu

Điều đáng ngại nhất mà chúng ta quên lưu ý: những chương trình khai thác góc khuất showbiz sẽ khiến khán giả nhớ nghệ sĩ qua những chuyện đời tư, xem nghệ sĩ như những kẻ bán nước mắt, mua lòng thương hại. Trong khi đó, thị trường vắng bóng các sản phẩm, chương trình nghệ thuật chất lượng; ánh đèn sân khấu khi tỏ khi mờ mà dẫu nghệ sĩ có bán bao nhiêu chuyện cũng không thay đổi được. Nếu so với một thời hào quang nghệ sĩ rực rỡ nhờ các suất diễn, album, vở tuồng… thì những câu chuyện hôm nay chỉ khiến hình ảnh họ thảm hại hơn. 

Quân Nguyễn