Đổi tiền mới đã khó, lại còn bị chôm 'số đẹp'

Bên cạnh đó, người dân còn rất chật vật khi tiếp cận đổi tiền mới từ các ngân hàng. Trong khi đó, theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thì tiền in mới sẽ được đóng gói và sắp theo thứ tự xê-ri từ 001 đến 100. Số xê-ri trên tiền nhằm nhận dạng tiền tệ, ngăn chặn nạn làm tiền giả và để theo dõi tiền đã bị đánh cắp.

Tiền mới có số xê-ri đẹp được rao bán đầy rẫy trên mạng

Tiền có số xê-ri đẹp bị rút đem bán ra ngoài?

Một bạn đọc phản ánh với Báo Phụ Nữ TP.HCM, có nhờ người đi đổi tiền mới tại ngân hàng (NH) với xấp tiền có số xê-ri từ 001 đến 100 thì NH trả lời không có. Do là “chỗ thân tình” nên NH này cho biết, vài năm trở lại đây, nhân viên NH Nhà nước (NN) Việt Nam đã tháo tung những block tiền đã được làm đúng, thay đổi và xáo trộn để lấy ra những tờ tiền có “số đẹp”, “số phong thủy”… rồi sau đó đóng gói trở lại. 

Tình trạng này thường xảy ra ở những block tiền có mệnh giá từ 100.000 đồng trở lên, còn mệnh giá từ 50.000 đồng trở xuống thì chưa bị. “Ở nước ngoài, các NH đều giao tiền đúng tiêu chuẩn nhận diện tiền tệ và an ninh tiền tệ, trong khi tại Việt Nam lại diễn ra tình trạng này nhằm tuồn tờ tiền ra ngoài bán để kiếm lời” - bạn đọc này nói.

Hiện, nhu cầu “săn” tiền có số xê-ri đẹp không hề nhỏ và các địa chỉ rao đổi tiền có xê-ri đẹp mọc lên như nấm sau mưa. Nhiều người rỉ tai nhau, số nhà 32/… Phan Sào Nam, P.11, Q. Tân Bình, TP.HCM là “kho giao dịch” tiền xê-ri đẹp có quy mô thuộc hàng lớn nhất TP.HCM.

Chiều tối 31/1, chúng tôi đến địa chỉ này, là một ngôi nhà cấp 4 luôn đóng cửa kín mít. Những người ở gần đó cho biết, nhà này thường xuyên đóng cửa; đến tận khuya, những người ở nhà này mới về, sáng sớm lại đi. Khi tôi liên hệ qua số điện thoại, Chính - đầu nậu đổi tiền và đang ngụ tại ngôi nhà này - cho biết, nếu muốn mua tiền có số xê-ri đẹp thì bên bán sẽ giao tận nơi.

Có loại tiền xê-ri đẹp dạng pô-li-me như bát quý (tám số giống nhau), thất quý (bảy số giống nhau), lục quý (sáu số giống nhau), “xảnh tiến” từ sáu số trở lên (ví dụ: xx123456, xx456789…), lặp (68686868), lộc phát phát lộc thần tài (68, 86, 39, 79…), số đối (8899, 8866…) cho những ai có nhu cầu. 

Một tờ 50.000 đồng có xê-ri thất quý mang các số 6, 8 hoặc 9 thì giá bán là 1 triệu đồng/tờ; thất quý các số còn lại giá 700.000 đồng/tờ. Nếu thất quý tờ 500.000 đồng thì có giá 2-3 triệu đồng/tờ. Số xê-ri càng đẹp, càng hiếm thì giá bán càng cao. “Tiền này khi mua lại từ người khác đã có giá rất cao, chúng tôi bán giá này chỉ lời khoảng 100.000 đồng/tờ. Chúng tôi mua từ đâu không cần bận tâm, miễn có tiền cho chị mua” - Chính khó chịu khi chúng tôi hỏi về xuất xứ của các loại tiền này. 

Ngoài địa chỉ ở TP.HCM, Chính còn có một điểm bán tiền có số xê-ri đẹp khác tại Q. Thanh Xuân, TP. Hà Nội. Liên hệ đến số điện thoại của điểm này, người đàn ông ở đó không ngần ngại cho biết: “Mua từ người quen làm trong lĩnh vực NH”. Nhưng, cụ thể từ NH nào thì ông này không tiết lộ. 

Chật vật đổi tiền mới ở Ngân hàng

Không chỉ người dân gặp khó khăn trong việc đổi tiền mới mà ngay cả những công ty có quy mô lớn cũng gặp không ít khó khăn khi muốn đổi tiền. Số lượng tiền được đổi cũng ít hơn so với trước đây.  

Chị Tuyết - kế toán của một công ty xuất nhập khẩu lớn ngụ tại H. Bình Chánh, TP.HCM - kể, công ty chị vay đồng loạt ở hai NH A. và V. với số tiền tương đương nhau, lượng ngoại hối ra vào hằng tháng tại hai NH này cũng nhiều ngang ngửa nhau. Cách đây 10 ngày, chị có đề nghị NH A. đổi tiền mới để phát cho nhân viên thì NH này thông báo không có tiền với lý do: NHNN chỉ ưu tiên phát hành tiền mới cho các NH lớn, NH này có quy mô nhỏ nên không được phát hành nhiều tiền mới.

Sau đó, chị Tuyết tìm đến NH V. thì được cho đổi 300 triệu đồng. “Năm ngoái, NH V. cho công ty chúng đổi đến 1,5 tỷ đồng tiền mới, năm nay họ giải thích là do không có nhiều tiền mới” - chị Tuyết kể. 

Không chỉ đổi số lượng tiền ít hơn mà mệnh giá tiền cũng “được” các NH siết chặt hơn so với trước. Chị Minh - kế toán một cơ quan NN có trụ sở ở Q.3, TP.HCM - cho biết, cơ quan chị thường làm việc với hai NH lớn, nhưng chị chỉ đổi được tiền có mệnh giá từ 50.000 đồng trở lên và cũng chỉ đổi được khoảng 20 triệu đồng, ít hơn 40% so với năm ngoái. Riêng với các mệnh giá dưới 50.000 đồng, các NH đều báo không có. 

“Không có chuyện ưu tiên Ngân hàng lớn”

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Hoàng Minh - Phó giám đốc NHNN Việt Nam chi nhánh TP.HCM. Theo ông Minh, hằng năm, NHNN đều phát hành một lượng tiền mới để thay thế tiền đã qua lưu thông và tiền thu hồi trong năm trước. Trước khi vào cao điểm tết, NHNN đã có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng lập kế hoạch nhu cầu tiền mặt cuối năm. Trên cơ sở nhu cầu tiền mặt này, NHNN sẽ cân đối nguồn tiền tại chỗ để đáp ứng đủ và chưa bao giờ để các tổ chức tín dụng mất thanh khoản.

NHNN sẽ chi tiền dựa trên nhu cầu và quy mô hoạt động của NH (số dư tiền gửi, khách hàng vay vốn, mạng lưới của NH...). NHNN không hề có sự “ưu tiên” hay “bất công” đối với NH nào cả, đảm bảo NH nào cũng đủ cơ cấu các loại tiền theo quy định. Sự phân bổ này có tiêu chí rõ ràng, đã được công khai tại quầy giao dịch. Các NH thương mại thường “phân bì” NH này ít, NH kia nhiều vì họ lấy tiền mới làm chính sách khách hàng, trong khi tiền mới không phải phục vụ mục đích này. 

Trả lời câu hỏi vì sao tiền mới phát hành không theo thứ tự dãy số xê-ri, ông Minh cho biết, tiền mới sau khi in từ nhà máy sẽ được Cục Phát hành chuyển về cho NHNN, không có chuyện nhân viên NHNN tự ý xáo trộn tiền trước khi phát hành. Khi NHNN phát hành đến NH thương mại, đều đảm bảo tiền còn nguyên niêm phong kẹp chì của nhà máy in tiền. Khi giao nhận tiền, luôn có ký biên bản hai bên với quy trình rất chặt chẽ. 

Cũng trả lời câu hỏi này, ông Trần Ngọc Tâm - Phó tổng giám đốc NH Thương mại cổ phần Nam Á - cho biết, NH nhận được hai loại tiền mới từ NHNN: nếu tiền mới chưa khui niêm phong thì vẫn còn đầy đủ số xê-ri; còn nếu tiền đã sử dụng rồi, vẫn đóng bó thì không thể còn đủ số xê-ri. “Tôi chưa thấy tiền mới còn đóng bó, nguyên kiện mà không đúng thứ tự số xê-ri” - ông Tâm khẳng định. 

Thanh Hoa