Đôi mắt vầng trăng khuyết

Nhà ngoại chỉ có dì và mẹ nên dì thương mẹ lắm, tôi lại là đứa cháu duy nhất nên dì càng yêu thương cưng chiều tôi gấp bội, cái gì dì cũng dành phần cho tôi. Dì xem tôi như con nên thỉnh thoảng tôi gọi dì là mẹ, những lúc ấy dì lại hấp háy cười, đôi mắt long lanh như những giọt sương. Dì tôi có đôi mắt khiến tôi không bao giờ quên. Có thể đó không phải là đôi mắt đẹp, nhưng là đôi mắt tôi ấn tượng nhất. Đôi mắt nhỏ nhỏ của dì luôn nheo nheo như đang cố gắng nhìn một cái gì đó thật chăm chú, và khi nhìn vào ai đó với tình yêu thương, đôi mắt ấy sẽ có hình của vầng trăng khuyết. Cái vầng trăng ấy là gương mặt cười, nó chỉ xuất hiện khi dì muốn cổ vũ ai đó hay muốn nói với ai đó rằng dì đang ổn hoặc cố gắng lên.

Tôi thương dì lắm, thương bằng tình thương của một người con đối với một người mẹ, vì mẹ tôi cứ đi làm xa, chỉ có mỗi dì luôn bên cạnh. Thậm chí cả một thời gian rất dài chúng bạn cứ tưởng dì là mẹ của tôi, và tôi cũng không chối bởi trong thâm tâm tôi, dì cũng như là người mẹ thứ hai của tôi.

Dì có số phận buồn, từ bé ông bà đã gửi dì qua cho mấy chú bác trong họ nuôi. Dì quen với việc chịu đựng mọi thứ một mình bởi lẽ tính dì hay ngại, không thích nhờ vả, phần vì phận ở nhờ nên không dám đòi hỏi thiệt hơn trong bất kì điều gì. Đôi lúc tôi nghe kể về dì thấy dì giống một người ở hơn là một người thân. Có lẽ, dì sợ dì sẽ bị chối bỏ, sẽ bị bỏ rơi, nên dì dần dần trở thành hoàn hảo trong mọi thứ, tôi đã lớn lên trong sự chăm sóc của bàn tay hoàn hảo đó.

Gọi dì là mẹ nhưng dì cũng chẳng hơn tôi bao nhiêu tuổi, thế nhưng có lẽ quá vất vả mà dì luống hơn tôi rất nhiều. Đến bây giờ tôi vẫn hay nhớ tới bát bánh đa dì bán đầu làng, lúc nào tôi đi học về cũng ngang qua ghé húp xì xụp. Dì lúc nào cũng bỏ phần tôi thật nhiều riêu. Khi mấy đứa bạn ganh thì tôi lại tự hào nói “Mẹ Hai của tao đấy”. Những lúc ấy dì cười thật tươi vuốt vuốt mái tóc tôi, còn tôi thì mải nhặt những hạt lạc còn sót lại trên cái mâm dì cắt bánh.Tôi ít khi thấy dì khóc. Chỉ có một lần ông mất dì đã nấc không nên lời, rồi uất nghẹn khóc trên vai mẹ, đôi mắt rướm lệ đỏ hoe. Kể từ đấy tôi mới biết dì cũng yếu đuối.

Lớn lên, tôi học trường làng, cách xa nhà hàng cây số, dì lặn lội chở tôi đi học mỗi ngày. Ngày đầu tiên bỡ ngỡ bước vào cổng trường, tôi quay lại thấy dì vẫn đứng đó nơi công trường, cái quai nón che mất làm tôi không biết dì có cười không, chỉ thấy đôi mắt sáng trong đang ngả hình trăng, đôi mắt ấy làm tôi biết dù tôi có đi đến phương trời nào cũng có dì bên cạnh. Những buôi tối đi học về lúc nào tôi cũng thấy bát chè sen dì phần cho tôi. Đêm khuya khi tôi ngồi học dì lại chong đèn trứng ở sát bên vá áo. Tôi cứ hay bảo dì bật điện lên cho sáng sủa chứ mắt mũi kèm nhèm rồi. Dì cười “Để cho mày có cái tiền mà học”, tôi lại rưng rưng quay vội đi chẳng nói.

Tôi lên phổ thông thì mẹ theo ba đi xuất khẩu lao động, nhà chỉ còn hai dì cháu. Dì ăn ít hơn nữa, hay bệnh hay ho. Nhưng mỗi lần tôi hỏi thăm thì dì lại cứ gạt đi, đôi mắt vầng trăng ấy quắc lên trông rất mạnh mẽ. Nhiều đêm tôi chong đèn ngồi học trong màn thấy dì ho rất dữ dội nhưng chỉ cần tôi nhìn thì đôi mắt ấy lại trở nên quá đỗi dịu dàng.

Ảnh: Trần Duy

Rồi tôi lên phố học đại học. Ngày đưa tôi ra bến trông dì như thêm tuổi, tôi biết dì buồn, kéo theo những tràng ho là lời dặn dò đủ thứ cứ như tôi còn bé lắm. Tôi lên xe rồi tay dì còn vẫy. Tôi nhìn đôi mắt của dì cười, nào biết đâu lần cuối tôi được thấy đối mắt ấy…Cuộc sống hào nhoáng nơi phố thị cuốn lấy tôi. Suốt hai năm đầu đại học tôi chẳng về thăm, dẫu dì không ngớt gửi thư thương nhớ.

Dì mất đột ngột ở tuổi 50, vì bệnh phổi, hậu quả của dầm nước làm việc đêm ngày. Nhận được thư mẹ, tôi bàng hoàng, vội bắt xe về ngay bỏ cả tiết học. Dì nằm đó, lặng yên không nói… Tôi nhớ những bữa cơm, những lúc dì cháu chạy trên cánh đồng thả diều, những lúc dì bấm chân vào bùn lội qua những nơi nước sâu chở tôi di học, những lúc dì vá áo bên bàn học và cả lúc dì vẫy tay tiễn tôi đi…Tôi nhìn gương mặt dì lần cuối, gọi “mẹ ơi”, nhưng dì không dậy nữa, đôi mắt kia đã khép lại rồi, đôi mắt ấy không còn nhìn tôi cười như muốn nói “mạnh mẽ lên con” nữa….

LÊ HỨA HUYỀN TRÂN