PNO - Trải qua hàng chục năm, những ngôi nhà xây bằng vỏ sò mang dáng vẻ cũ kỹ, rêu phong của người dân vùng biển Nghệ An vẫn vững chãi, tồn tại xen lẫn những ngôi nhà cao tầng hiện đại.
 |
| Về các làng biển ở huyện Diễn Châu, Quỳnh Lưu (tỉnh Nghệ An), du khách dễ dàng bắt gặp những ngôi nhà cấp 4 cũ kỹ, rêu phong được xây dựng bằng vỏ sò. Trải qua hàng chục năm, nhiều ngôi nhà vẫn còn vững chãi, tồn tại xen lẫn những ngôi nhà cao tầng mang kiến trúc hiện đại. |
 |
| Theo người dân, khi vật liệu xây dựng còn khan hiếm, vỏ sò được xem là vật liệu chính để xây nhà, thay cho gạch, đá, xi măng một thời ở các làng biển. Vỏ sò dường như là thứ nhiều vô tận, khắp bờ biển nhìn đâu cũng thấy ken kín vỏ sò. Loại vật liệu xây dựng này kháng mặn rất tốt, chống chọi được gió mang hơi nước biển thổi quanh năm, nên từng rất được ưa chuộng. |
 |
| Sau gần 40 năm xây dựng, ngôi nhà 3 gian ở cạnh bờ biển của bà Nguyễn Thị Danh (61 tuổi, trú xã An Hòa) ít nhiều đã phong hóa bởi thời gian, gió biển và những trận ngập lụt, bão tố, song vẫn còn rất an toàn. |
 |
| Người phụ nữ này cho biết, ngôi nhà được gia đình tự xây dựng hoàn toàn bằng vỏ sò trong 2 năm. Ngày đó, vợ con thường tranh thủ gánh sò về tập kết trong sân nhà sau mỗi buổi đi biển. Sau khi sò chất thành “núi”, cả gia đình bắt đầu đóng gạch, làm vôi để xây nhà. “Sò sẵn có đầy ngoài bờ biển, chỉ cần cào về xây thôi. Nhưng để xây được một ngôi nhà hồi đó cũng vất vả lắm, mất bao nhiêu là công sức” - bà Danh nói. |
 |
| Sò sau khi thu gom được chia làm 2 phần, phần để nguyên vỏ và một phần được đem nung thành vôi. Sau đó, vỏ sò được trộn với cát và vôi để đóng thành những viên gạch sò vuông vức. Đây được xem là công thức làm nhà từ vỏ sò truyền đời ở nhiều làng biển xứ Nghệ. |
 |
| Theo bà Danh, cần tới hàng ngàn viên gạch sò, họ mới xây dựng được một ngôi nhà cấp 4. Bởi thế, mỗi ngôi nhà từ khi bắt đầu chuẩn bị vật liệu tới khi hoàn thành thường mất 1-2 năm. “Vật liệu sẵn có nên không chỉ nhà, mà ngay cả tường rào, công trình phụ… trước đây chúng tôi cũng đều xây bằng gạch sò cả” - bà Danh nói. |
 |
| Mỗi viên gạch sò được tạo nên từ hàng ngàn mảnh vỏ sò biển. |
 |
| Trải qua hàng chục năm, những bức tường nhà bằng gạch sò đã bị mưa bão bào mòn, để lại những mảnh sò trắng xóa, vỡ vụn. Để tránh nước mưa ngấm vào bên trong, nhiều người phải dùng vữa xi măng gia cố lại cho ngôi nhà. |
 |
| Bên cạnh những ngôi nhà bằng vỏ sò vẫn còn vững chãi, thì một số ngôi nhà hiện đã xuống cấp, rệu rã sau thời gian dài sử dụng. Một số ngôi nhà xây bằng vỏ sò, đá từ hàng chục năm trước nay bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm. |
 |
| Bà Nguyễn Thị Lộc (66 tuổi, trú xã An Hòa) cho biết, khi kinh tế khá giả, vật liệu xây dựng dồi dào, người dân dần đập bỏ từ căn nhà chính đến gian bếp, chuồng gà, bức tường phủ rêu bằng vỏ sò để xây nhà bê tông cốt thép. “Nhà tui giờ cũng hư hỏng nặng rồi, nhưng vì điều kiện chưa xây mới được nên đang ở tạm vậy” - bà Lộc nói. |
 |
| Để tránh nước mưa thấm vào nhà, bà Lộc phải mua đủ loại giấy dán tường về quây kín khắp ngôi nhà 3 gian. |
 |
| Kinh tế khả giả hơn, vật liệu xây dựng cũng không còn khan hiếm như xưa, nên giờ không còn ai xây nhà bằng vỏ sò nữa. Những ngôi nhà to, mới đẹp với kiến trúc hiện đại ngày một nhiều hơn, đẩy dần những ngôi nhà vỏ sò cũ kỹ, trầm mặc ở làng biển vào ký ức. |
Phan Ngọc
| Chia sẻ bài viết: |
