Độc đáo nghề làm giá ủ cát sông Trà Khúc

11/01/2025 - 10:18

PNO - Cây giá trồng trên cát sông Trà Khúc dài, rễ nhiều và giòn hơn không dùng cát. Giá trồng trên cát có vị ngọt, đậm đà.

Mỗi độ tết đến, bà Nguyễn Thị Đoàn Viên (61 tuổi, ở thị trấn Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi) lại bận rộn hơn ngày thường vì nhu cầu giá nhiều hơn.
Mỗi độ tết đến, bà Nguyễn Thị Đoàn Viên (61 tuổi, ở thị trấn Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, Quảng Ngãi) lại bận rộn hơn ngày thường vì nhu cầu giá nhiều hơn.

Bà Viên đã làm nghề làm giá bằng cát hàng chục năm nay. Mỗi ngày, bà Viên dùng khoảng 20kg đậu xanh làm giá.
Bà Viên đã làm nghề làm giá bằng cát hàng chục năm nay. Mỗi ngày, bà Viên dùng khoảng 20kg đậu xanh để làm giá.

Để có cát, gia đình bà Viên ra các bãi bồi trên sông Trà Khúc sàng để lọc sỏi trước khi cho vào thùng. Cát mịn, không lẫn sỏi đá giúp cây giá phát triển thuận lợi, không biến dạng.
Để có cát, gia đình bà Viên ra các bãi bồi trên sông Trà Khúc sàng lọc sỏi trước khi cho vào thùng. Cát mịn, không lẫn sỏi đá giúp cây giá phát triển thuận lợi, không biến dạng.

Thùng làm giá được phủ một lớp cát, sau đó rải đậu xanh đã ngâm nước lên trên. Mỗi lớp cát sẽ rải một lớp đậu, mỗi thùng rải 6-7 lớp đậu xanh.
Thùng làm giá được phủ một lớp cát, sau đó rải đậu xanh đã ngâm nước lên trên. Mỗi lớp cát sẽ rải một lớp đậu, mỗi thùng rải 6-7 lớp đậu xanh.

Sau đó, bà Viên dùng nước bơm từ giếng khoan tưới giá. Cát ẩm giúp hạt đậu nảy mầm, sau 4 ngày là có thể thu hoạch giá.
Sau đó, bà Viên dùng nước bơm từ giếng khoan tưới giá. Cát ẩm giúp hạt đậu nảy mầm, sau 4 ngày là có thể thu hoạch giá.

“Đậu được ngâm nước, rửa sạch sau đó cho vào thùng làm giá. Để cây giá phát triển cần phải tưới nước giữ ẩm cho cát. Làm giá bằng cát không sử dụng hóa chất nên rất sạch, an toàn cho người sử dụng', bà Viên nói.
“Đậu được ngâm nước, rửa sạch sau đó cho vào thùng làm giá. Để cây giá phát triển cần phải tưới nước giữ ẩm cho cát. Làm giá bằng cát không sử dụng hóa chất nên rất sạch, an toàn cho người sử dụng", bà Viên nói.

Cây giá trồng trên cát dài, rễ nhiều và giòn hơn không dùng cát. Giá trồng trên cát có vị ngọt, đậm đà.
Cây giá trồng trên cát dài, rễ nhiều và giòn hơn không dùng cát. Giá trồng trên cát có vị ngọt, đậm đà.

Trung bình 1kg đậu xanh sẽ cho thu hoạch 7-8kg giá. Giá được rửa sạch cát trước khi mang ra chợ bán với giá 8.000 đồng/kg.
Trung bình 1kg đậu xanh sẽ cho thu hoạch 7-8kg giá. Giá được rửa sạch cát trước khi mang ra chợ bán với giá 8.000 đồng/kg.

Theo bà Viên, cho biết lúc trước dân làng gieo đậu làm giá trực tiếp trên bãi bồi. Bây giờ, cát bãi bồi lẫn nhiều sỏi đá nên phải làm thao tác sàng cát rồi cho vào thùng làm giá.
Theo bà Viên, lúc trước dân làng gieo đậu làm giá trực tiếp trên bãi bồi. Bây giờ, cát bãi bồi lẫn nhiều sỏi đá nên phải làm thao tác sàng cát rồi cho vào thùng làm giá.

Làm giá theo cách truyền thống tốn nhiều thời gian, công sức. Phải ra bãi bồi lấy cát về sàng lọc kỹ trước khi gieo đậu. Sau vài lần thu hoạch giá là phải thay cát mới.
Làm giá theo cách truyền thống tốn nhiều thời gian, công sức, vì phải ra bãi bồi lấy cát về sàng lọc kỹ trước khi gieo đậu. Sau vài lần thu hoạch giá là phải thay cát mới.

Thị trấn Tịnh Hà là vùng làm giá nổi tiếng, trước đây có khoảng 100 hộ dân chuyên trồng giá bằng cát sông Trà Khúc. Tuy nhiên hiện nay, nhiều cơ sở sử dụng vải, lưới, thùng nhựa để làm giá giúp rút ngắn thời gian thu hoạch, ít tốn công và cho giá thành rẻ thì việc trồng giá bằng cát khó cạnh tranh hơn.
Thị trấn Tịnh Hà là vùng làm giá nổi tiếng, trước đây có khoảng 100 hộ dân chuyên trồng giá bằng cát sông Trà Khúc. Tuy nhiên hiện nay, nhiều cơ sở sử dụng vải, lưới, thùng nhựa để làm giá, giúp rút ngắn thời gian thu hoạch, ít tốn công và cho giá thành rẻ, thì việc trồng giá bằng cát khó cạnh tranh hơn.

Làm giá bằng cát khá tốn công, tốn thời gian nên không thể cạnh tranh với cách làm giá không dùng cát. Do đó, nghề làm giá bằng cát dần mai một, hiện chỉ còn 3 hộ dân bám trụ với nghề làm giá truyền thống.
Làm giá bằng cát khá tốn công, tốn thời gian nên không thể cạnh tranh với cách làm giá không dùng cát. Do đó, nghề làm giá bằng cát dần mai một, hiện chỉ còn 3 hộ dân bám trụ với nghề làm giá truyền thống.

Lê Đình Dũng

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI