Doanh nghiệp xoay xở để tiền thưởng tết không giảm

Cố gắng thưởng ít nhất 1 tháng lương

Nghe tin tết năm nay, công ty thưởng cho mỗi người từ 2-2,5 tháng lương, chị Hà Thị Duyên - công nhân tổ kirimi (cắt lát cá) của Công ty cổ phần Sài Gòn Food (khu công nghiệp Vĩnh Lộc, huyện Bình Chánh, TPHCM) - rất mừng. Trước khi có thông tin trên, nhiều đồng nghiệp của chị đã tính chuyện không về quê bởi lo tiền thưởng ít hơn năm ngoái. Chị kể: “Nghe được thưởng tết cao, nhiều công nhân đã gọi điện thoại báo với người thân “tết này sẽ về”.

Đại diện Sài Gòn Food xác nhận, công ty sẽ dành 30 tỉ đồng để thưởng cho hơn 2.000 người lao động vào dịp tết Giáp Thìn 2024 theo mức 2 tháng lương cho người bình thường (bình quân 16 triệu đồng/người) và 2,5 tháng lương cho công nhân có tay nghề cao (gần 30 triệu đồng/người) cộng với tiền nghỉ phép năm quy ra tiền, thưởng thâm niên, tặng quà tết. Sài Gòn Food còn tổ chức đưa rước công nhân về quê ăn tết bằng xe giường nằm chất lượng cao. 

Năm nay, Công ty cổ phần Sài Gòn Food sẽ tiếp tục tổ chức các hoạt động chăm lo và hỗ trợ công nhân về quê đón tết. Trong ảnh: Đoàn xe đưa nhân viên của công ty về quê đón tết năm 2023

Ông Phạm Xuân Hồng - Chủ tịch Hội Dệt May Thêu Đan TPHCM - cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2023, đơn hàng của các doanh nghiệp hội viên sụt giảm trung bình 20 - 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Bước sang quý IV, mức sụt giảm còn khoảng 10%. Các doanh nghiệp đang bàn phương án thưởng dịp tết, hầu hết sẽ thưởng cho người lao động mức tiền ít nhất bằng 1 tháng lương. 

Ông Nguyễn Quốc Anh - Giám đốc Công ty TNHH Cao su Đức Minh, Chủ tịch Hội Cao su, Nhựa TPHCM - thông tin, ngành nhựa đang gặp khó khăn nên phần lớn doanh nghiệp không có lợi nhuận. Cụ thể, ở thị trường trong nước, sức mua giảm hơn 20% nên doanh nghiệp phải tăng chi phí khuyến mãi, giảm giá bán; ở thị trường các nước, đơn hàng giảm 30 - 40%, giá cũng giảm mạnh (sản phẩm từ cao su giảm 18,7%, từ chất dẻo giảm 23,4%); doanh thu của các doanh nghiệp giảm từ 20 - 30% so với năm ngoái. Các doanh nghiệp hội viên đang cố gắng tìm phương án chăm lo cho người lao động dịp tết. Riêng Công ty Đức Minh cam kết sẽ thưởng 1 tháng lương và tặng thêm quà. 

Năm nay, người lao động ở Công ty cổ phần Sài Gòn Food được thưởng từ 2-2,5 tháng lương vào dịp tết

Tương tự, dù số đơn hàng xuất khẩu giảm mạnh so với năm ngoái nhưng các công ty BluSaigon (làm bút ngọc trai, ở quận Phú Nhuận), Agrex Sài Gòn (ngành thực phẩm, quận 7), Nidec Việt Nam (sản xuất thiết bị điện, TP Thủ Đức) vẫn cố gắng xoay xở nguồn tiền để thưởng cho người lao động vào dịp tết theo mức từ 1-1,2 tháng lương/người.

Doanh nghiệp mong được hỗ trợ để vượt khó

Bà Tôn Nữ Xuân Quyên - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty BluSaigon - cho hay, sau 10 năm hoạt động, công ty của bà mới lần đầu nhận được thông báo sẽ được tiếp cận nguồn vốn vay giá rẻ từ quỹ Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ (Bộ Kế hoạch và Đầu tư). Nghĩa là trên thực tế, doanh nghiệp không dễ nhận được sự hỗ trợ từ Chính phủ. 

Bà Tôn Nữ Xuân Quyên đánh giá, nguồn vốn này rất cần thiết cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ bởi lãi suất cố định chỉ 2,16%/năm (đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 300 tỉ đồng) và 5,13%/năm (đối với hợp tác xã) với điều kiện bên vay có tài sản thế chấp bằng 20% giá trị khoản vay. Nhưng không nhiều doanh nghiệp biết đến nguồn vốn này cũng như các nguồn hỗ trợ khác do Việt Nam chưa có kênh thông tin tổng hợp nào để theo dõi, tìm hiểu. 

Hồng Kông (Trung Quốc), Singapore có kênh tổng hợp các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và tư vấn chính sách phù hợp với điều kiện của từng doanh nghiệp, các bước thủ tục… nên hầu hết doanh nghiệp đều được thụ hưởng các chính sách một cách đầy đủ. 

Theo ông Nguyễn Quốc Anh, khó khăn nhất của các doanh nghiệp ngành cao su, nhựa là lượng hàng tồn kho nhiều, dòng tiền từ đối tác quay về doanh nghiệp khá chậm. Trong khi đó, thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) cho doanh nghiệp trong ngành chưa rốt ráo, doanh nghiệp bị chậm hoàn từ vài tỉ đến 300 tỉ đồng nên dòng vốn lưu động bị ách tắc. Ông đề nghị, ngành thuế nhanh chóng hoàn thuế để doanh nghiệp có tiền chăm lo cho người lao động. Giá nguyên vật liệu hiện đang xuống thấp nên doanh nghiệp cần có dòng tiền để kịp thời nhập nguyên liệu dự trữ chủ động trong sản xuất, tăng sức cạnh tranh. 

Ông Lưu Kim Hồng - Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Nidec Việt Nam - cho rằng, chính sách hỗ trợ thiết thực và có thể thực hiện ngay là giảm hẳn hoặc lùi thời hạn đóng 2% phí công đoàn một thời gian đủ dài để doanh nghiệp có thêm nguồn lực hỗ trợ người lao động. Nhiều doanh nghiệp thiếu tiền thưởng dịp tết là do chưa thu hồi được nợ chứ không phải không có dòng tiền. Với những doanh nghiệp dạng này, nên có đợt cho vay với lãi suất thấp hoặc cho phép giãn đóng tiền gốc và lãi vay trong 3 tháng để họ trả lương, thưởng cuối năm cho người lao động. 

Còn theo ông Phạm Xuân Hồng, điều doanh nghiệp mong mỏi nhất lúc này và sắp tới là có đơn hàng mới. Chính quyền TPHCM nên tăng cường hơn nữa các hoạt động xúc tiến thương mại, xây dựng các trung tâm triển lãm, mua sắm lớn, chỉ đạo thành lập các kênh kết nối định kỳ với đại sứ quán Việt Nam ở các nước để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các thông tin về thị trường (như tiêu chí đối với sản phẩm, chỉ tiêu nhập khẩu…). 

Hoa Lài