Doanh nghiệp Việt liên tục bị các công ty châu Phi lừa đảo

Cảnh báo được Bộ Công Thương đưa ra sau khi Thương vụ Việt Nam tại Nigeria phát hiện 4 trường hợp lừa đảo trên trang VietnamExport. Trong đó, một vụ việc được miêu tả chi tiết "thủ đoạn'' lừa của các doanh nghiệp châu Phi.

Cụ thể, năm 2017 Công ty trách nhiệm hữu hạn H.T.N. TPHCM (gọi tắt là công ty H.T.N Việt Nam) ký kết 2 hợp đồng nhập khẩu gỗ xẻ dạng hộp (CD Square Log), xuất xứ Cameroon, với đối tác xuất khẩu Nigeria: ROSOHAN SYSTEM NIGERIA LIMITED (gọi tắt là Công ty ROSOHAN Nigeria). Tổng giá trị hai hợp đồng lên đến hơn 200.000 USD.

H.T.N Việt Nam đã chuyển khoản cho Công ty ROSOHAN Nigeria số tiền đặt cọc 34.675 USD (tương đương 50% giá trị của hợp đồng thứ nhất). Sau đó Công ty H.T.N Việt Nam chuyển tiếp cho đối tác số tiền 34.675 USD (tương đương 24,33% giá trị hợp đồng thứ hai). Tổng cộng số tiền đặt cọc hai hợp đồng là 69.350 USD.

Cho đến nay đã 3 năm, mặc dù Công ty H.T.N Việt Nam nhiều lần yêu cầu, nhưng Joseph Jegede, Giám đốc công ty ROSOHAN NIGERIA, viện dẫn nhiều lý do không chính đáng, không thực hiện hợp đồng, không trả lại số tiền đặt cọc.

Ngày 22/3/2020, đại diện của công ty ROSOHAN gửi công văn cho công ty H.T.N Việt Nam, thông qua Thương vụ Việt Nam tại Nigeria, viện dẫn lý do “Chính phủ Cameroon cấm xuất khẩu gỗ tròn, coi đó là trường hợp bất khả kháng để không giao hàng”, tuy nhiên lại không có văn bản kèm theo. Mặt khác, Công ty H.T.N Việt Nam ký hợp đồng nhập khẩu từ công ty ROSOHAN NIGERIA, đối tượng là gỗ xẻ dạng hộp (CD Square Log), không phải gỗ tròn (Round Log). Do đó việc Chính phủ Cameroon cấm xuất khẩu gỗ tròn, không làm ảnh hưởng đến việc mua bán của hai bên.

Trong trường hợp không giao được hàng, công ty ROSOHAN NIGERIA phải hoàn trả lại tiền đặt cọc cho công ty H.T.N. Việt Nam. Tuy nhiên, doanh nghiệp Nigeria có dấu hiệu chiếm đoạt số tiền 85.994 USD (bao gồm 69.350 USD đặt cọc, và 16.664 USD tiền lãi ngân hàng) của doanh nghiệp Việt Nam.

Để tránh bị rủi ro, khi ký hợp đồng xuất khẩu – nhập khẩu, DN trong nước nên áp dụng hình thức thanh toán “Thư tín dụng không hủy ngang, thanh toán ngay (Irrevocable L/C, At sight)

Thông qua trường hợp trên của Công ty TNHH H.T.N, Thương vụ Việt Nam tại Nigeria cảnh báo các DN trong nước khi giao dịch với các đối tác tại Nigeria nói riêng và châu Phi nói chung cầu lưu ý, trước khi ký kết hợp đồng với đối tác tại châu lục này cần thông tin đối tác cho Thương vụ, tránh trường hợp xảy ra tranh chấp mới thông báo như trường hợp này.Hiện Công ty H.T.N tiến hành làm thủ tục khởi kiện công ty ROSOHAN NIGERIA. Ngày 24/4/ 2020, H.T.N gửi công văn cho Thương vụ Việt Nam tại Nigeria, nhằm tránh cho các doanh nghiệp khác phòng tránh.

Mặc dù thẩm định DN thuộc các nước Tây Phi có thật, tuy nhiên các DN này vẫn có thể lừa đảo. Để tránh bị rủi ro, khi ký hợp đồng xuất khẩu - nhập khẩu, DN trong nước nên áp dụng hình thức thanh toán “Thư tín dụng không hủy ngang, thanh toán ngay (Irrevocable L/C, At sight); không dùng các hình thức thanh toán chuyển tiền đặt cọc bằng điện (T/T), 30% (hoặc 50%) trả trước, có thể bị mất tiền như trường hợp nêu trên.

Nguyễn Cẩm