Doanh nghiệp làm mất 320ha rừng suốt 13 năm, ai chịu trách nhiệm?

UBND tỉnh Đắk Nông có văn bản số 1777 ngày 25/10/2021 quyết định thu hồi 1.045ha đất của Công ty TNHH Hoàng Ba (Công ty Hoàng Ba) tại tiểu khu 1522 thuộc xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức; đồng thời giao cho Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Nam Tây Nguyên (Công ty Nam Tây Nguyên) quản lý, bảo vệ diện tích này.

Lý do thu hồi do vi phạm Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp theo Kết luận thanh tra số 100 ngày 27/5/2019 của Thanh tra tỉnh Đắk Nông.

Lực lượng kiểm lâm Đắk Nông bắt giữ tang vật trong một vụ phá rừng (Ảnh minh họa)

Theo Kết luận thanh tra này, năm 2008, Công ty Hoàng Ba được UBND tỉnh Đắk Nông giao 1.045ha đất tại khu vực trên để làm dự án đầu tư sản xuất nông lâm nghiệp. Trong đó quản lý bảo vệ rừng hơn 683ha, trồng rừng cao su gần 326ha, trồng rừng hơn 29ha và xây dựng cơ bản 4ha với thời hạn 50 năm.

Năm 2011, tỉnh Đắk Nông có quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất cho Công ty Hoàng Ba với diện tích 1.045ha.

Báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Đắk Nông vào tháng 2/2018, diện tích rừng được giao cho Công ty Hoàng Ba quản lý bảo vệ nhưng bị mất là hơn 320ha, giá trị thiệt hại hơn 46,7 tỷ đồng.

Kết quả thanh tra năm 2019 tại dự án này, trong 1.045ha được giao có 683ha đất rừng quản lý bảo vệ. Đến năm 2018, Công ty Hoàng Ba làm mất 320ha rừng. 280ha để trồng cao su và hơn 29ha trồng rừng thì doanh nghiệp này không thực hiện được. Bên cạnh đó, hơn 574ha được giao cho Công ty Hoàng Ba quản lý đã bị lấn chiếm.

Thanh tra kết luận, dự án này không có tính khả thi, Công ty Hoàng Ba thiếu năng lực quản lý điều hành, năng lực tài chính. Vốn điều lệ của Công ty Hoàng Ba chỉ do 1 thành viên đóng góp là 6,5 tỷ đồng nhưng nâng vốn điều lệ thời gian lập dự án là 50 tỷ đồng, đến tháng 7/2011 khai tăng lên 70 tỷ đồng.

Nghiêm trọng hơn, trong quá trình thực hiện dự án, doanh nghiệp này không mở sổ sách kế toán theo dõi, không có hồ sơ chứng từ kế toán theo quy định.

Bên cạnh đó, Công ty Hoàng Ba nhận hơn 1,9 tỷ đồng từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển môi trường rừng Đắk Nông, đã rút tiền mặt nhưng không phản ánh nguồn thu vào sổ sách kế toán, không có chứng từ chi cho việc bảo vệ rừng, có hành vi chiếm dụng cần phải khởi tố điều tra.

Những sai phạm trên trách nhiệm thuộc về người đại diện pháp luật của Công ty Hoàng Ba là ông Nguyễn Văn Ba.

Đối với Sở NN-PTNT tỉnh Đắk Nông, cơ quan này thẩm định dự án của Công ty Hoàng Ba có diện tích bảo vệ quản lý rừng là 683ha là không đúng chủ trương của UBND tỉnh. Việc giám sát thực hiện dự án không thường xuyên; không ký kết hợp đồng cho thuê rừng.

Sở đã tổ chức một số đoàn kiểm tra nhưng kết quả kiểm tra chưa được xem xét xử lý triệt để tình trạng phá rừng lấn chiếm đất cũng như việc trồng lại rừng của Công ty Hoàng Ba.

Đối với Sở Kế hoạch và Đầu tư, tình hình tài chính của Công ty Hoàng Ba tại thời điểm xem xét năng lực tài chính vào tháng 7/2008 không phù hợp với vốn đầu tư dự án nhưng xác nhận làm căn cứ để Sở này tham mưu cho UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư là chưa chặt chẽ.

Từ năm 2009 đến thời điểm thanh tra, Sở thiếu kiểm tra, đánh giá hiệu quả đầu tư, hoạt động đầu tư của Công ty Hoàng Ba. Sau 12 tháng từ khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư, Công ty Hoàng Ba thực hiện không đúng như dự án được phê duyệt nhưng Sở không có báo cáo, kiến nghị UBND tỉnh thu hồi giấy chứng nhận đầu tư theo quy định.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh từ khi có quyết định cho thuê đất năm 2008, đến khi ký hợp đồng thuê đất điều chỉnh năm 2014 và cho đến đầu năm 2017, hiện trạng sử dụng đất của Công ty Hoàng Ba có nhiều biến động nhưng Sở không kiểm tra theo dõi để tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh diện tích cho thuê.

Bên cạnh đó, theo kết luận thanh tra, các đơn vị gồm Văn phòng UBND tỉnh Đắk Nông, Chi cục Kiểm lâm tỉnh, Hạt Kiểm lâm huyện Tuy Đức, UBND huyện Tuy Đức, UBND xã Quảng Trực, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Đắk Nông cũng có trách nhiệm tại dự án này.

Nhật Linh