Doanh nghiệp đua nhau hút cát, lòng sông Ba biến dạng

Trên bờ, hàng trăm xe tải thi nhau chở cát khai thác từ lòng sông đi tập kết tại khu vực cảng Vũng Rô (huyện Đông Hòa). Tại đây, cát được chuyển lên những tàu lớn đang chờ sẵn để đưa vào miền Nam tiêu thụ.

11 mỏ thi nhau hút cát

Đoạn sông này nằm giữa hai cây cầu lớn là cầu Đà Rằng (người dân hay gọi là cầu 21 nhịp qua Quốc lộ 1A cũ) và cầu Đà Rằng mới (qua đường tránh Quốc lộ 1A). Dòng sông Ba vốn êm đềm, thế nhưng những ngày qua đứng trên cầu Đà Rằng (cũ) nhìn lên Đà Rằng mới thấy xà lan hút cát nằm ngang dọc, còn những chiếc máy múc vun cát thành đống lớn, hàng chục chiếc xe tải nối đuôi nhau chạy vào mỏ lấy cát.

Tàu lớn khai thác cát liên tục dưới lòng sông Ba.

Ông Vũ Văn Nghĩa - nhân viên quản đốc mỏ cát của Xí nghiệp xây dựng Hưng Thịnh (gọi tắt là doanh nghiệp Hưng Thịnh, tại thôn Ngọc Phước 2, xã Bình Ngọc) cho biết, doanh nghiệp thuê 2 máy hút cát từ dự án Khu đô thị Nam Tuy Hòa để hút cát dưới lòng sông lên bờ.

"Chúng tôi chỉ thuê họ hút cát, còn việc đăng ký hoạt động tại khu vực này là chủ phương tiện tự đăng ký. Doanh nghiệp Hưng Thịnh đã được UBND tỉnh Phú Yên cấp giấy phép khai thác cát. Quy mô mỏ rộng khoảng 4ha, trữ lượng gần 40.000m3, thời hạn khai thác đến tháng 8/2019. Cát này chỉ phục vụ cho các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Phú Yên", ông Nghĩa nói.

Cách đó không xa, các mỏ cát khác tại xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa) và xã Hòa An (huyện Phú Hòa) cũng đang được hoạt động hết công suất. Đại diện của doanh nghiệp Hưng Thịnh cho biết thêm, trong phạm vi này có tới 11 mỏ cát đang hoạt động khai thác.

Cát tập trung tại khu vực cảng Vũng Rô.

Với 11 mỏ cát cùng khai thác trên đoạn sông gần vị trí cầu Đà Rằng (cũ) đang dấy lên lo ngại cho người dân khi cầu này đang bị xuống cấp nghiêm trọng. Hiện tại cầu được cảnh báo “cầu yếu” và chỉ giới hạn cho xe có tải trọng nhỏ hơn 2 tấn được phép lưu thông.

Tỉnh Phú Yên đang kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải đầu tư xây mới cây cầu này.

 Bán cát ra ngoài tỉnh

Những ngày này, từng đoàn xe vẫn nối đuôi nhau chạy ra vào các mỏ cát ngay dưới chân cầu Đà Rằng. Có xe chỉ 1,5 tấn, có xe 3 tấn thậm chí có cả những xe mà người ta hay gọi là “hổ vồ”…

Để làm rõ nguồn cát này được chở đi đâu, chúng tôi theo những xe tải chở cát trong nhiều ngày liền. Các xe tải chở cát này vận chuyển bằng hai tuyến đường. Tuyến thứ nhất theo quốc lộ 1A. Tuyến thứ hai theo đường Hùng Vương nối dài. Và tất cả đều tập trung tại khu vực cảng Vũng Rô. Ở đây, cát được vun thành những đống cao.

Ông Nguyễn Hồng Lộc, Trưởng Phòng Kế hoạch - Điều độ công ty TNHH MTV Cảng Vũng Rô cho biết, có 5 doanh nghiệp thuê mặt bằng cảng để bốc dỡ cát lên tàu. Cụ thể là: 4 doanh nghiệp ở thành phố Tuy Hòa gồm công ty TNHH sản xuất cửa Châu Á, công ty Tuấn Tú, công ty TNHH phát triển giao thông Toàn Thịnh và công ty TNHH Nam Hải. Doanh nghiệp còn lại là công ty cổ phần xây dựng U&I (trụ sở tại thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương).

Xe tải chạy vào mỏ lấy cát dưới chân cầu Đà Rằng.

Trong số 5 doanh nghiệp này mới chỉ có công ty Tuấn Tú và Châu Á đã bán cát cho một đơn vị khác xuất vào TP.HCM và các tỉnh phía nam với số lượng hơn 16.039 tấn. Trong đó, công ty Tuấn Tú đã xuất bán hơn 12.203 tấn và Châu Á xuất bán hơn 3.835 tấn. Các doanh nghiệp còn lại mới tập kết cát vào cảng.

Liên quan đến việc khai thác cát vật liệu xây dựng thông thường để bán qua các tỉnh, thành phố khác, ông Nguyễn Chí Hiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Xây dựng, Sở Giao thông Vận tải, Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên, Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh Phú Yên) và các đơn vị, địa phương có liên quan khẩn trương tổ chức kiểm tra hiện trường; kiểm tra, có báo cáo tham mưu đề xuất cho UBND tỉnh xem xét.

Thời gian thực hiện hoàn thành trước ngày 13/6.

Trâm Trân