Doanh nghiệp chê sàn thương mại điện tử

Các sàn thu phí quá cao 

Ông Nguyễn Bá Trực - Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH Thảo dược Tây Nguyên - phàn nàn, mức phí đóng cho các sàn thương mại điện tử (TMĐT) liên tục tăng, chi phí giao hàng cũng tăng, các ưu đãi lại bị giảm khiến việc kinh doanh trên sàn ngày càng kém hiệu quả. Trong khi đó, việc bán hàng trên một số nền tảng mạng xã hội tỏ ra hiệu quả do người tiêu dùng quyết định mua hàng nhanh hơn, sau khi xem hình ảnh hay các video ngắn. 

“Doanh thu từ bán hàng online hiện chỉ chiếm 2 - 3% trên tổng doanh thu của công ty; doanh thu bán lẻ năm nay lại giảm đến 80% so với năm ngoái. Vì vậy, công ty tập trung bán sỉ, đẩy doanh thu bán sỉ tăng gấp đôi” - ông Nguyễn Bá Trực cho hay.

Bà Nguyễn Thị Bích Thủy - Giám đốc Công ty TNHH Tây Cát, chuyên sản xuất bánh, mứt, kẹo - cũng cho biết, công ty giảm bán hàng qua các sàn TMĐT do lợi nhuận quá thấp. Các điều khoản, chính sách của các sàn TMĐT ngày càng gây khó khăn cho nhà kinh doanh, cụ thể là phí tăng, ưu đãi giảm. Lượng hàng bán qua các sàn chỉ chiếm 10% tổng lượng hàng bán ra của công ty. Công ty chủ yếu bán trực tiếp cho khách hàng mua sỉ, lẻ và việc bán online chủ yếu để quảng bá thương hiệu. 

Nhiều người tiêu dùng hiện nay thích mua hàng trên các nền tảng mạng xã hội do tính tương tác cao - Ảnh: Minh An

Ông Lương Việt Chương - Giám đốc Công ty TNHH sen Đất Phú - cho biết, doanh thu từ bán hàng online chiếm khoảng 15% tổng doanh thu bán hàng của công ty. Doanh thu thấp nhưng mức phí trả cho các sàn TMĐT lại chiếm đến 15 - 20% tổng doanh thu từ sàn. Mức phí này tương đương với chi phí thuê mặt bằng để bán hàng trực tiếp. Chưa kể, các sàn lại cắt giảm các ưu đãi, hỗ trợ cho bên bán và mua hàng. Do đó, công ty đẩy mạnh bán hàng trực tiếp và bán hàng qua trang (fanpage) trên mạng xã hội Facebook.

Theo ông Chương, bán hàng trên Facebook khá hiệu quả. Dịp Trung thu vừa qua, công ty chi khoảng 10 triệu đồng quảng cáo trên kênh này và doanh thu đạt 100 triệu đồng. Công ty tiếp tục chi 10 triệu đồng để chạy quảng cáo mùa tết và doanh thu đạt trên 200 triệu đồng. Tính ra, chi phí quảng cáo chỉ chiếm 5 - 10% trên tổng doanh thu, rẻ hơn nhiều so với chi phí trả cho các sàn TMĐT.

Ông Dư Ngọc Bảo Anh - Giám đốc Công ty TNHH Nguyên Bảo Foods - cũng thông tin, doanh thu bán hàng mùa tết của công ty trên các sàn TMĐT giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Các sàn cắt giảm các loại hỗ trợ khách hàng như miễn phí giao hàng (free ship), tặng mã mua hàng giảm giá (voucher) nên sức mua giảm. Đã vậy, chi phí trả cho các sàn lại tăng gấp đôi so với trước.

Theo các chủ doanh nghiệp, muốn thu hút các đơn vị bán hàng trên sàn, các sàn TMĐT nên thu mức phí phù hợp, chỉ khoảng 10 - 12% doanh thu. 

Kênh nào giúp bán hàng hiệu quả? 

Theo ông Nguyễn Mạnh Tấn - Giám đốc marketing Công ty Haravan, chuyên cung cấp giải pháp phát triển TMĐT - ngày càng có nhiều nền tảng bán hàng online nên lượng người tham gia bị chia sẻ. Đơn hàng của các gian hàng trên sàn TMĐT ít đi là do chúng “chạy” từ gian hàng này sang gian hàng khác hoặc từ sàn này qua sàn khác. Xu hướng mua hàng cũng đã thay đổi. Người tiêu dùng mua hàng trên sàn TMĐT không chỉ vì tiện lợi, giá tốt, khuyến mãi mà họ còn muốn kết nối, tương tác với phía bán hàng, nhất là được xem những người nổi tiếng giới thiệu về sản phẩm, xem những video bán hàng vui nhộn.

Ông dự báo, tổng đơn hàng online của thị trường trong năm 2023 sẽ tăng khoảng 25 - 30% do ngày càng có nhiều cá nhân, đơn vị tham gia. Đơn hàng có được thông qua các kênh Facebook, Instagram vẫn cao nhưng khó tăng trưởng do chi phí quảng cáo cao. TikTok giúp tăng lượng tiếp cận về thương hiệu nhưng có ít người tiêu dùng ghi nhớ thương hiệu do có quá nhiều nội dung nhanh, video ngắn. Kênh này tiếp cận giới trẻ hiệu quả hơn đối tượng khác. 

Các sàn TMĐT (Shopee, Lazada, Tiki, TikTok Shop) ngày càng cạnh tranh quyết liệt, chèo kéo cả người tham gia bán hàng lẫn người mua… Trong đó, Shopee vẫn có lượng đơn hàng cao nhất do đã có danh tiếng và thường có các đợt giảm giá. Các loại chi phí, chiết khấu của sàn này cao nhưng vẫn có đơn, có doanh thu vận hành, có khách hàng. Sàn tăng trưởng nhanh là TikTok Shop nhờ kết hợp giữa giải trí và mua sắm (shoppertainment). Đây là một nền tảng đang có nhiều lợi thế và đáp ứng đúng xu hướng mua sắm của người tiêu dùng. 

Ông Nguyễn Mạnh Tấn nói: “Sắp tới, các sàn TMĐT sẽ còn tăng mức phí và nhiều loại phí khác nhau đối với bên bán hàng. Qua khảo sát nhiều nhà bán hàng, số đơn hàng từ website thường bằng 2/3 tổng số đơn trên sàn TMĐT và cao hơn các kênh khác, lại linh hoạt về cách thức vận chuyển, thanh toán. Giải pháp phù hợp cho các cá nhân, tổ chức bán hàng trong năm 2023 là hiểu các kênh và tận dụng các kênh, từ đó kéo khách từ kênh này qua kênh khác, cụ thể là kéo khách hàng về kênh mà mình đang sở hữu, gọi là cross-channel. Không nên lệ thuộc vào sàn, nền tảng mạng xã hội do tốn nhiều chi phí cho quảng cáo, khuyến mãi, chiết khấu. Mỗi kênh phù hợp với từng phân khúc, từng ngành hàng riêng biệt, khả năng tài chính, nguồn lực, kiến thức của mỗi đơn vị kinh doanh. Do đó, cần xác định, chọn lựa kênh phù hợp, học tập cách làm hiệu quả”. 

Theo Lazada Việt Nam, sau giai đoạn bùng nổ (năm 2020-2021), tốc độ tăng trưởng của TMĐT năm 2022 đang dần quay về nhịp ổn định. Thống kê từ Lazada Việt Nam cho thấy, cứ 10 người Việt thì có 8 người thường xuyên mua sắm trực tuyến. Trong quý IV/2022, hơn 75% nhóm ngành hàng trên Lazada tăng trưởng đều về số sản phẩm bán ra so với quý III/2022. Thời trang, điện tử và làm đẹp là các nhóm hàng được ưa chuộng nhất. Đặc biệt, mua sắm thông qua phim phát trực tiếp (live stream) ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng. Người tiêu dùng vẫn ưu tiên chăm sóc sức khỏe, mua nhiều sữa dinh dưỡng, sữa công thức và thực phẩm chức năng, giày, quần áo và các dụng cụ thể thao.

Nguyễn Cẩm