Độ tuổi mắc ung thư cổ tử cung đang có xu hướng trẻ hóa

Nghiêm trọng hơn bệnh đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa do quan hệ tình dục sớm, quan hệ không an toàn hoặc tình trạng nạo phá thai nhiều lần ở giới trẻ…

Theo báo cáo được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố vào đầu tháng 2/2019, chỉ riêng năm 2018, thế giới ghi nhận 570.000 trường hợp mắc UTCTC. Mỗi năm, căn bệnh này cướp đi sinh mạng của trên 300.000 phụ nữ, trong đó tại Việt Nam có 2.400 ca tử vong mà nguyên nhân chính là do phát hiện muộn. Trong khi đó, các bác sĩ sản khoa khuyến cáo, UTCTC hoàn toàn không phải “án tử” nếu được phát hiện sớm.

“Chắc không phải là mình đâu”

Tâm lý cho rằng căn bệnh này sẽ không xảy đến với mình là nguyên nhân hàng đầu khiến phụ nữ chủ quan và phát hiện bệnh muộn. Trên thực tế, UTCTC có thể “gõ cửa” bất cứ ai vì 99,7% nguyên nhân gây UTCTC là do lây nhiễm các tuýp HPV nguy cơ cao dai dẳng, kéo dài. Trong khi, trên 80% phụ nữ đã có quan hệ tình dục có khả năng lây nhiễm HPV ít nhất một lần trong đời.

Phụ nữ ở mọi lứa tuổi đều nên biết cách bảo vệ mình trước nguy cơ UTCTC

Chị N.B.H (25 tuổi, Hoài Đức, Hà Nội) chia sẻ: “Cách đây 1 năm, em có biểu hiện mệt mỏi, ra nhiều khí hư, đau và thi thoảng ra máu khi quan hệ. 6 tháng trước, tin dữ ập đến khi em đi khám và phát hiện bị UTCTC giai đoạn 2. Em chưa bao giờ nghĩ mình có thể bị mắc căn bệnh này”.

Một trường hợp khác đang điều trị ngoại trú UTCTC giai đoạn 3 tại bệnh viện K, chị Lê B.L (30 tuổi, Ninh Bình) cũng cho biết, trước đây chị chưa từng nghe tới UTCTC. Chỉ đến khi chính mình trở thành “nạn nhân”, chị mới tìm hiểu về căn bệnh này. “Cuộc sống của mình giờ chỉ là những tháng ngày truyền hóa chất và xạ trị. Điều chị canh cánh nhất trong lòng là đứa con gái chưa đầy 2 tuổi giờ phải nhờ cả vào ông bà chăm nom”, chị chia sẻ.

Các chuyên gia nhận định, độ tuổi mắc UTCTC đang có xu hướng trẻ hóa. Trong đó, chủ yếu là do độ tuổi có quan hệ tình dục sớm hơn trước. Các bạn trẻ chưa đủ hiểu biết để phòng ngừa các bệnh lây qua đường tình dục, có quan hệ tình dục không an toàn, nhiều bạn tình, sinh con trước tuổi 20, hút thuốc lá, thói quen vệ sinh không tốt…

ThS-BS CKII Diêm Thị Thanh Thủy - Trưởng khoa khám Tự nguyện II, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội - cho biết, theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi năm trung bình có 10-20 người trong 100.000 phụ nữ ở độ tuổi dưới 30 được phát hiện có UTCTC. Chính vì vậy, ThS Thủy khuyên chị em phụ nữ đã có quan hệ tình dục nên định kỳ mỗi 3 năm đi làm xét nghiệm tầm soát UTCTC 1 lần để phát hiện sớm bệnh, nếu có bất thường cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.

Ung thư cổ tử cung – biết sớm, trị lành

Theo ThS-BS Lê Quang Thanh, Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, mỗi năm tại Bệnh viện Từ Dũ phát hiện khoảng 1.000 trường hợp mắc UTCTC, trong đó số ca phát hiện muộn chiếm hơn một nửa. Với những ca phát hiện sớm, ở giai đoạn tiền ung thư, việc điều trị đem lại hiệu quả cao, bệnh có thể được chữa khỏi 100%. 

Trước đây, kỹ thuật Pap truyền thống thường được sử dụng để phát hiện các tế bào bất thường ở cổ tử cung. Tuy nhiên, cứ 10 ca tầm soát thì có tới 4-5 trường hợp không phát hiện bệnh. Vài năm trở lại đây, sự ra đời của phương pháp xét nghiệm tế bào ThinPrep Pap Test được hầu hết các cơ sở y tế sản phụ khoa trên toàn quốc sử dụng đã cho phép tỷ lệ phát hiện tế bào bất thường chính xác tới 90%.

Bên cạnh đó, theo các chuyên gia sản phụ khoa, ngoài phát hiện về tình trạng bất thường của tế bào, quan trọng nhất là tìm virus HPV. UTCTC là bệnh tiến triển từ từ, từ lúc nhiễm mãn tính 1 tuýp HPV nguy cơ cao cho tới khi dẫn tới bệnh UTCTC có thể kéo dài từ 10-15 năm. Đây là khoảng thời gian mà người bệnh có thể sàng lọc nhằm phát hiện sớm virus HPV và can thiệp kịp thời.

Tầm soát định kỳ UTCTC có thể bảo vệ tính mạng cho nhiều phụ nữ

Xét nghiệm Aptima HPV sẽ cho biết  sự tồn tại và hoạt động của 14 tuýp HPV nguy cơ cao. Khi xét nghiệm cho kết quả dương tính, mẫu bệnh phẩm sẽ tiếp tục được xác định xem có nhiễm tuýp HPV 16, 18/45 - 3 tuýp HPV có liên quan đến 94% các trường hợp ung thư tế bào biểu mô tuyến cổ tử cung (một loại ung thư khó phát hiện và độ ác tính cao).

Vì thế, bộ đôi xét nghiệm tế bào ThinPrep Pap Test và Aptima HPV do Cục Quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ phê duyệt hiện đang là phương pháp được hầu hết các bệnh viện sản-nhi tại Việt Nam sử dụng nhằm phát hiện sớm UTCTC.