Đỏ đen và bi kịch

Cách đây vài năm, tôi có tham gia một phiên tòa xét xử một đường dây cá độ bóng đá khá lớn. Giờ giải lao, bị cáo nam ngoài 30 tuổi tiến đến chỗ tôi, giọng sợ sệt: “Em có được hưởng án treo không luật sư?”.

Bị cáo này là thân chủ của tôi, bị truy tố về tội đánh bạc. Anh là nhân viên văn phòng, có thu nhập ổn định, gia đình êm ấm. Khi xem đá bóng cùng đồng nghiệp, mọi người rủ nhau cá cược để có hứng khởi xem hết trận. Lướt mấy trang web, thấy tỉ lệ ăn thua rất cao, hình thức chơi cũng đa dạng nên anh cũng “xuống xác”. Vài triệu, vài chục triệu rồi đến vài trăm triệu đồng cứ thế ra đi theo những đường bóng trên sân cỏ. Cho đến một ngày, công an đến tận nhà đọc lệnh khởi tố, anh mới biết mình đã cá cược gần nửa tỉ đồng.

Không ít con bạc tâm sự với tôi rằng, họ nghĩ cá độ trên mạng thì không bị phát hiện. Tuy nhiên, họ không biết rằng, việc truy vết bằng chứng trên môi trường mạng đôi khi còn dễ hơn ngoài đời thực.

Tôi từng tham gia bào chữa cho nhiều bị cáo có tham gia cá độ đá bóng. Khi mùa World Cup đi qua, cơ quan chức năng mở rộng điều tra và họ bị khởi tố tội đánh bạc. 

Theo khảo sát của Công ty Nghiên cứu thị trường Nielsen, Việt Nam là quốc gia có đến 75% dân số hâm mộ bóng đá, tỉ lệ cao nhất châu Á. Những ngày này, World Cup 2022 đang diễn ra rất sôi động, kịch tính, hấp dẫn. Đây thật sự là ngày hội của những người yêu bóng đá trên khắp hành tinh.

Bên cạnh việc háo hức thưởng thức, bình luận, đón chờ trận cầu hấp dẫn với sự góp mặt của những đội bóng, ngôi sao sân cỏ, không ít người lại sa đà vào trò cá độ. Theo khảo sát của cơ quan chức năng, có tới 90% người cá độ bị thua độ nhưng vẫn có đông người tham gia, dẫn tới tan cửa nát nhà.

Đã có những người do thua độ, nợ nần chồng chất, phải tự tìm đến cái chết để giải thoát. Việc nợ nần do cá độ là một trong những nguyên nhân làm gia tăng tội phạm về trộm cắp, cướp, cướp giật, lừa đảo, mang lại nhiều hệ lụy xấu cho xã hội.

Ở các phiên tòa mà tôi tham gia, các con bạc tham gia cá độ bóng đá đều cho biết, họ bị thua cháy túi hoặc lâm vào cảnh nợ nần. Con bạc có thể là công nhân, người làm nghề tự do cá độ với mong muốn đổi đời. Cũng có những con bạc là người có học vấn rất cao. Sau những cuộc cá cược đầy may rủi, họ đều nướng sạch số tiền mà mình đã làm ra bằng mồ hôi, nước mắt.

Nhiều người cho rằng, mình chỉ tham gia cho vui, không đứng ra tổ chức nên không bị xử lý. Đây là 1 suy nghĩ sai lầm. Bởi vì theo các quy định hiện hành, cá độ bóng đá không được cơ quan nhà nước cho phép và hành vi này bị coi là đánh bạc trái phép. Do đó, nếu cố tình thực hiện, người tham gia cá độ bóng đá có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc. Cụ thể, theo điểm c, khoản 2, điều 28 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người cá cược có thể bị phạt tiền từ 1-2 triệu đồng và bị buộc phải nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Ngoài ra, nếu cá cược bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5 triệu đồng trở lên hoặc dưới 5 triệu đồng nhưng thuộc một số trường hợp theo quy định thì người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đánh bạc, theo điều 321 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Trong các vụ án được đưa ra xét xử công khai những năm gần đây, các bị cáo đánh bạc và tổ chức đánh bạc đều bị tuyên những bản án thích đáng. Do vậy, người hâm mộ chỉ nên thưởng thức bóng đá theo cách trong sáng nhất, với tinh thần thể thao. Bóng đá vốn dĩ là một môn thể thao tập thể, được tạo ra để kết nối con người. Đừng để máu đỏ đen biến môn thể thao hấp dẫn này thành bi kịch của bản thân và gia đình mình. 

Luật sư Trần Minh Hùng