Định lượng cảnh "nóng" trên phim: Ta làm khó ta?

Sau nhiều lần tổ chức, trao đổi, góp ý xây dựng thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thẩm định và cấp giấy phép phổ biến phim ban hành theo Quyết định số 49/2008/QĐ-VHTTDL, buổi hội thảo diễn ra tại Cục Điện ảnh (Hà Nội) vào ngày 18/9 được cho là buổi cuối cùng lấy ý kiến trước khi trình lên cấp trên phê duyệt.

Điều được mọi người quan tâm nhất ở dự thảo này là việc phân loại phim. Có bốn cấp độ được những người soạn thảo đề nghị là: loại P (dành cho mọi đối tượng khán giả), C13 (dành cho khán giả trên 13 tuổi), C16 (dành cho khán giả trên 16 tuổi), C18 (dành cho khán giả trên 18 tuổi).

Dán nhãn cho phim là cần thiết để người làm phim tự biết điều chỉnh nội dung sao cho phù hợp với đối tượng khán giả mà họ muốn hướng đến. Khán giả có cơ sở để tìm được bộ phim thích hợp độ tuổi của mình, riêng các bậc phụ huynh yên tâm hơn khi đi xem phim cùng con em.

Tuy vậy, dù đã là lần cuối bàn luận, nhưng một số tiêu chí trong dự thảo này vẫn khiến người trong nghề và công chúng băn khoăn. Trong đó, đáng chú ý nhất là việc định lượng cảnh nóng trên phim.

Theo dự thảo, ở cấp độ phim C18, thời lượng cảnh “nóng” lẫn hình ảnh khỏa thân được quy định không được phép kéo dài quá năm giây và không thể hiện quá ba lần trong phim.

Việc đưa ra hạn mức cứng nhắc về thời gian cảnh nóng trong một bộ phim để phân loại khán giả như vậy xem ra bất hợp lý nếu không muốn nói là khá phản nghệ thuật, bởi nghệ thuật không có chỗ cho những yếu tố mang tính định lượng.

Phim ảnh là một bộ môn mà ở đó sự sáng tạo duy mỹ được đánh giá cao và mọi nhận định của người xem đều thuộc về cảm tính. Áp dụng tiêu chí cảnh nóng không kéo dài hơn năm giây và không quá ba lần sẽ đẩy người làm phim vào ngõ hẹp, bởi khi đó những cảnh cần thiết, thực sự phục vụ cho nội dung phim không phát huy được hết tác dụng.

Hơn nữa, cũng không có cơ sở gì để khẳng định rằng năm giây sẽ không “dữ dội” bằng một - hai giây hay “nóng” ba lần sẽ phản cảm hơn “nóng” một lần. Nếu những cảnh nhạy cảm gây phản cảm thì dù chỉ một - hai giây cũng đã quá dài, ngược lại nếu cảnh nóng mang tính nghệ thuật thì năm giây không đủ.

Một khi dự thảo này được ban hành, không ai bảo đảm các nhà làm phim không “lách” luật, khi đó vấn đề cảnh “nóng” trên phim sẽ càng trở thành đề tài gây tranh cãi “nóng” hơn, chẳng khác gì tự ta đang gây khó cho ta.

Phim Đập cánh giữa không trung được dán nhãn "16+" khi ra rạp

Dư luận khá quan tâm đến tính khả thi của việc phân loại phim khi dự thảo này đi vào thực tế. Hiện nay, các bộ phim ra rạp chỉ có hai mức độ là dành cho tất cả khán giả và “cấm trẻ em dưới 16 tuổi”, nhưng việc những phim dán mác “16+” cấm được đến đâu thì hoàn toàn bị thả nổi.

Chỉ khi nào nhân viên bán vé nghi ngờ người mua chưa đủ tuổi xem phim 16+ mới yêu cầu xuất trình chứng minh thư. Tuy nhiên, cho dù đã kiểm tra giấy tờ đi nữa thì không có gì chắc chắn người mua vé cũng là người đi xem, nên khả năng bỏ lọt đối tượng là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Mới chỉ có hai mức độ phân loại khán giả mà đã khó kiểm soát như thế thì khi dự thảo bốn cấp độ phân loại phim được ban hành, việc giám sát còn trở nên khó khả thi đến chừng nào.

Nguyễn Ngọc