Điện ảnh Việt: Những đổi thay đầy hy vọng

Điện ảnh Việt: Bữa tiệc thịnh soạn

Dịch COVID-19 tác động nghiêm trọng đến thị trường phim ảnh thế giới. Chưa bao giờ điện ảnh lại có một năm buồn đến thế vì thiếu các “bom tấn”. Tuy nhiên, ngay khi thị trường phim ảnh bị đảo lộn, nhìn vào nhiều dự án phim Việt lại thấy có một sự thay đổi đáng chờ đợi. Sự thay đổi đó đã xuất hiện trong 2 năm trở lại, nhiều nhất về mặt đề tài, thể loại.

Thể loại phim giật gân, kinh dị trong vài năm qua có sự phát triển nhất định về số lượng và chất lượng. Năm 2018, những bộ phim kinh dị như Lời kết bạn chết chóc, Người bất tử, Vai diễn đổi đời, Ống kính sát nhân... dù chưa nhận được đánh giá cao về chất lượng nhưng như một làn gió mới, giúp khán giả "đổi vị".

Đạo diễn Kathy Uyên chỉ đạo diễn xuất trên phim trường Chị chị, em em

Năm 2019, nhiều dự án kinh dị thắng doanh thu phòng vé như Thất sơn tâm linh, Pháp sư mù, Bắc kim thang... mở ra hướng đi mới cho phim Việt về một dòng phim từng bị cho là kén khán giả. Đến năm 2020, nhiều phim thuộc thể loại này tiếp tục được công bố thông tin/ra mắt như Thang máy, Bằng chứng vô hình, Vô diện sát nhân, Trái tim quái vật, Song song... Dù nhiều dự án phải lùi lịch công chiếu vì dịch COVID-19 nhưng việc giới thiệu dự án trong khoảng thời gian ngắn cũng thu hút sự quan tâm, ban đầu tạo thành vệt phim kinh dị, kỳ bí.

Nói về sự đa dạng đề tài, nội dung, thời gian qua, lượng phim khai thác chất liệu văn hoá dân gian, văn học cũng ngày một nhiều hơn. Các dự án như Trạng Tí, Trưng Vương, Kiều, Lão Hạc, Số đỏ... đã bắt đầu công bố những hình ảnh đầu tiên. Ngay khi giới thiệu teaser, hình ảnh, thông tin của một số phim đã gây ra cuộc tranh luận trên các trang mạng xã hội. Từ những cuộc “mổ xẻ”, khán giả cũng dần có những dự đoán ban đầu về chất lượng phim.

Hai Phượng của Ngô Thanh Vân được xem là cú hích cho điện ảnh Việt vào năm 2019

Mới nhất, Em và Trịnh  của Phan Gia Nhật Linh và Vinaman của Ngô Thanh Vân được giới thiệu. Đây tiếp tục là 2 “bom tấn” Việt được mong đợi trong thời gian tới. Cả hai phim đang trong giai đoạn tuyển chọn diễn viên, bối cảnh, xây dựng kịch bản. Trong đó, Vinaman được quan tâm nhiều hơn sau khi Ngô Thanh Vân khẳng định chắc như đinh đóng cột rằng cô sẽ làm bộ phim đầu tiên về siêu anh hùng Việt, tạo ra một nhân vật hội tụ đủ yếu tố đại diện cho người Việt Nam.

“Khán giả muốn xem phim có nội dung”

Sự đa dạng về mặt đề tài, thể loại của phim Việt hiện tại đến từ nhiều lý do. Trước đây, các nhà sản xuất chạy theo nhu cầu, thị hiếu của người xem thì giờ đây, dần có sự định hướng ngược trở lại. Nhiều nhà sản xuất chọn những thể loại khó, đề tài gai góc hơn để tiếp cận khán giả.

Trên một bài viết ở trang Breaking Asia, thông tin về sự thay đổi của điện ảnh Việt được đưa ra từ góc nhìn của những người có chuyên môn về phim ảnh. Bài viết đi từ nội dung phim Chị chị, em em dũng cảm khi chọn một đề tài mới mẻ, ít được khai thác trước đó. Vấn đề tình dục, bạo lực và giới tính trên phim được nhìn ở góc độ nghiêm túc, không phải thuộc thể loại hài nhảm.

Thất sơn tâm linh vướng nhiều lùm xùm về chuyện kiểm duyệt, cắt nhiều cảnh quan trọng trước khi ra mắt

Đạo diễn Kathy Uyên của Chị chị, em em nói rằng ngay khi giới thiệu kịch bản, nhiều người nói cô nên tiết kiệm thời gian vì chắc chắn phim sẽ khó lòng vượt qua Hội đồng kiểm duyệt phim quốc gia một cách trọn vẹn. Tuy nhiên, Kathy Uyên nói vì bản thân luôn muốn kể những câu chuyện táo bạo về phụ nữ hiện đại, mạnh mẽ, kỳ quặc và đam mê nên cô không để nỗi lo kiểm duyệt kìm hãm mình. Theo Kathy Uyên, đã có nhiều nhà làm phim sợ chuyện kiểm duyệt phim nên bỏ qua những đề tài táo bạo muốn thực hiện.

Trong bài viết, nhà phê bình phim Lê Hồng Lâm cũng đưa ra ý kiến, cho rằng trước đây, nhiều nhà sản xuất mặc định “khán giả thích phim hài lãng mạn nên họ hiếm khi dám thử nghiệm cái mới”. Nhưng giờ đây, điện ảnh Việt đã có những thay đổi, một phần nhờ vào sự cởi mở hơn của công tác kiểm duyệt khiến các nhà sản xuất mạnh tay hơn, cũng như nhu cầu thưởng thức của khán giả đã có sự thay đổi. 

Trái tim quái vật được chờ đón bởi có sự tham gia của Hoàng Thuỳ Linh sau 7 năm tạm dừng sự nghiệp đóng phim

“Trong 5 năm qua và đặc biệt là 2 năm gần đây đã có sự thay đổi chủ đề trong phim Việt”, nhà phê bình Lê Hồng Lâm nhận định khi nói về dự án Hai Phượng. Theo anh, sự thành công của phim Hai Phượng cho thấy: “Khán giả Việt Nam rất cởi mở với những chủ đề mới, họ không chỉ đến rạp cho vui. Họ muốn những bộ phim khiến họ phải suy nghĩ”.

Đạo diễn Thanh Huy của Ròm cũng quan sát thấy có những sự thay đổi nhất định, trước tiên ở khâu kiểm duyệt và đề tài. Tuy nhiên, để sự thay đổi rõ rệt hơn, theo anh, các nhà sản xuất cần thể hiện đề tài mới trong nhiều phim hơn nữa. “Cần rất nhiều tiếng nói, nhiều bộ phim để tạo ra sự thay đổi thực sự”, đạo diễn Thanh Huy nói thêm.

Số đỏ của Vũ Trọng Phụng sẽ xuất hiện trên màn ảnh. Trong năm 2021, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh có 2 phim dự kiến ra mắt gồm Em và Trịnh và Số đỏ

Phim Việt đang ở giai đoạn khởi sắc với nhiều đề tài mới mẻ, ấn tượng. Năm 2019, nếu trong top 20 phim được khán giả chờ đón nhất (theo khảo sát của CJ CGV Việt Nam trên 27.051 người) chỉ có Mắt biếc là phim Việt lọt vào danh sách thì đến năm 2020 (theo khảo sát trên 11.036 người), trong top 20 phim được mong chờ nhất có 6 phim Việt gồm Ròm, Tiệc trăng máu, Chị 13, Lật mặt, Nắng 3, Sắc đẹp dối trá.

Từ khảo sát trên thấy rằng khán giả Việt đang dành nhiều tình cảm, sự quan tâm cho phim Việt. Sự mong chờ này sẽ biến thiên theo từng năm khi có những dự án khác nhau nhưng tin chắc rằng, với các phim đã công bố thông tin, dự kiến ra rạp vào năm tới, khán giả sẽ có bữa tiệc điện ảnh đa dạng, thú vị.

Minh Tú