Điện ảnh quốc tế một năm nhạt nhoà

Mọi chuyện bắt đầu vào mùa hè năm nay, khi The Flash của vũ trụ siêu anh hùng DC và phần mới nhất của loạt phim Indiana Jones bất ngờ thất bại về doanh thu. Tác phẩm siêu anh hùng chỉ thu được khoảng 268 triệu USD trên toàn cầu, trong khi chi phí sản xuất đã là 220 triệu USD.

Điều tương tự cũng xảy ra với Indiana Jones, bởi chỉ thu về khoảng 390 triệu USD, trong khi kinh phí đầu tư đến 300 triệu USD. Nhiều nhà phân tích cho rằng doanh thu thường phải đạt được gấp đôi chi phí đầu tư, thì các tác phẩm mới chạm đến điểm hòa vốn.

The Flash bất ngờ thất bại về doanh thu

Nguyên nhân của những thất bại này cũng dễ hiểu, khi trào lưu franchise (loạt phim có chung thương hiệu nhưng được triển khai thành nhiều phần riêng) đang dần thoái trào. Một thập kỷ trước có thể là thời hoàng kim của những tác phẩm thuộc vũ trụ siêu anh hùng, nhưng sự phái sinh và sản sinh liên tục quá nhiều nhân vật và motif gần như giống nhau, khiến cho công chúng ngày càng ngán ngẩm.

Còn với Indiana Jones, thay vì làm phần phim mới để tiếp cận khán giả trẻ, nhà sản xuất lại triển khai tiếp từ các phần phim vốn đã xuất hiện từ những năm 1980.

Tuy không có mối tương quan mang tính nhân quả, nhưng sự thất bại của những tác phẩm giải trí lại được tiếp nối bằng sự thành công bất ngờ của một tác phẩm thuộc dòng art-house (phim nghệ thuật) vốn kén khán giả là Oppenheimer của Christopher Nolan.

Tác phẩm trên chỉ có chi phí đầu tư 100 triệu USD nhưng lại thu được gần 950 triệu USD trên toàn thế giới. Đây là bất ngờ lớn, khi là phim có tỷ lệ doanh thu trên mức đầu tư lớn nhất từ trước đến nay của đạo diễn Christopher Nolan.

Thành công của Oppenheimer rất khó đoán trước, có thể lý giải phần nhiều đến từ hiệu ứng truyền miệng. Ngay tại Việt Nam, tác phẩm của Nolan cũng có doanh thu ấn tượng với gần 37 tỷ VNĐ, khá cao so với rất nhiều tác phẩm phim nghệ thuật ra mắt trước đó. Đây là thành tích gần như không tưởng, nếu xét đến thời lượng gần 3 giờ đồng hồ và thể loại nặng tính tiểu sử của tác phẩm này.

Màn ra mắt hiếm hoi của dàn diễn viên phim Vầng trăng máu tại LHP Cannes

Tuy vậy, thành công nói trên không thể tạo ra làn sóng lan đến Vầng trăng máu của đạo diễn huyền thoại Martin Scorsese. Tính đến nay, tác phẩm trên chỉ thu vỏn vẹn 80 triệu USD trên toàn thế giới, khi khoản kinh phí ở mức 200 triệu USD.

Điều này có phần “kỳ lạ”, bởi so với Oppenheimer, nội dung nặng tính bi kịch với yếu tố kỳ bí – phá án trong Vầng trăng máu có nhiều khả năng được ưa chuộng hơn tác phẩm đơn thuần mang tính tiểu sử. Có cùng thời lượng dài hơn 3 tiếng, nhưng kết quả gần như trái ngược của 2 bộ phim đã cho thấy xu hướng đến rạp của khán giả ngày càng khó đoán, và không có công thức nào có thể đo lường chính xác cho sự thành công.

Thuận Phát