Điện ảnh Hàn Quốc - Đường dài mới hay sức ngựa

Chỉ có ba phim đến từ châu Á trong tổng số 18 phim của nhiều quốc gia dự tranh Cành cọ vàng, thì đến hai phim là của Hàn Quốc: Okja của đạo diễn (ĐD) Bong Joon Ho và The day after của ĐD Hong Sang Soo. Đại diện còn lại của châu Á là phim Hikari của ĐD Nhật Bản Naomi Kawase. Như vậy, tại Cannes 2017, điện ảnh Hàn Quốc chỉ xếp sau Pháp (nước chủ nhà, với bốn phim tranh giải chính thức) và Mỹ (cũng có bốn phim tranh giải chính thức). 

Ngoài hai phim trên, còn có ba bộ phim khác của Hàn Quốc được chọn trình chiếu tại các hạng mục chính thức gồm Claire’s camera (ĐD Hong Sang Soo), The Merciless (Byun Sung Hyun) và The Villainess (Jung Byung Gil). 

Hai bộ phim của Hàn Quốc tranh giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes 2017

LHP Cannes lần thứ 70 không phải là lần đầu tiên Hàn Quốc gây ấn tượng về số lượng và chất lượng phim tham dự. Ở Cannes 2016, “bộ ba phim Hàn” gồm The handmaiden, The Wailing và Train to Busan đã làm mưa làm gió, được cả khán giả và giới phê bình tán thưởng nồng nhiệt. Cả ba phim này về sau đều thuộc top những bộ phim có doanh thu phòng vé cao nhất trong lịch sử điện ảnh Hàn Quốc. Trước khi dự tranh Cành cọ vàng, ĐD phim The handmaiden là Park Chan Wook từng đoạt giải thưởng lớn Grand Prix tại Cannes 2004 với bộ phim đầy sức ám ảnh Oldboy. 

Sự xuất hiện của điện ảnh Hàn Quốc năm nay cũng khá đặc biệt. Ngay từ khi các hạng mục chính thức của Cannes được công bố, sự chú ý của dư luận đã dồn vào Okja của đạo diễn từng làm “bom tấn” Snowpiercer (Chuyến tàu băng giá). Đây là bộ phim đầu tiên trong lịch sử LHP Cannes do dịch vụ xem phim trực tuyến Netflix đầu tư với số tiền 50 triệu USD.

Hiện tượng này cũng là một trong những điểm mới của LHP lần thứ 70, khi ban tổ chức chấp nhận một bộ phim không hoàn toàn phát hành theo cách ra rạp thông thường. Tuy cũng nổ ra những tranh luận trái chiều nhưng ĐD Bong Joon Ho tự tin, việc Okja được phát hành trực tuyến sẽ không khiến khán giả bỏ ý định trực tiếp đến rạp để thưởng thức phim.

Không chỉ nhạy bén trong việc tiếp cận công nghệ và những phương thức biểu đạt mới, các bộ phim có mặt tại Cannes của điện ảnh Hàn Quốc cũng cho thấy một tư tưởng hợp tác quốc tế rộng mở. Ngoài việc bắt tay với những nhà sản xuất lớn ở những thị trường điện ảnh mạnh nhất, các ĐD Hàn Quốc còn làm những bộ phim nói tiếng Anh, mời các ngôi sao hàng đầu thế giới tham gia như Okja có loạt tên tuổi Hollywood Jake Gyllenhaal, Tilda Swinton, Lily Collins… Claire’s camera có sự góp mặt của nữ diễn viên người Pháp Isabelle Huppert.

Poster phim The day after

Để có thành quả hôm nay, mà Cannes là một minh chứng, điện ảnh Hàn Quốc đã trải qua nhiều chục năm kiên trì theo đuổi đường lối phát triển chung do các thế hệ lãnh đạo của nước này đề ra; đồng thời có sự đầu tư bài bản, đồng bộ ở tất cả các khâu.

Khi Hollywood có vẻ dần đuối ý tưởng thì điện ảnh Hàn đã cho thấy nguồn lực rất mạnh của họ ở khâu kịch bản qua những đề tài làm phim ngày càng mở rộng, không còn kiểu “sến súa” như hơn chục năm trước.

Sau khi đã chinh phục thành công khán giả nội địa, hiện những giải thưởng điện ảnh quốc tế uy tín như Cành cọ vàng hay Oscar đang là đích ngắm của điện ảnh Hàn. Giải thưởng lớn nhất mà điện ảnh xứ này đạt được, cho đến thời điểm hiện tại, là Sư tử vàng tại LHP Venice 2012 với phim Pieta của ĐD “kỳ dị” bậc nhất Kim Ki-duk.

Với những gì đang có, giấc mơ vươn đến những đỉnh cao thế giới của điện ảnh Hàn Quốc chỉ là chuyện sớm muộn. Con đường hiện tại mà Park Chan Wook và những ĐD nổi tiếng cùng thời với ông như Kim Jee-Woon và Bong Joon-Ho đang theo là kết hợp giữa chất Hollywood với thẩm mỹ của các ĐD trong phong trào “làn sóng mới” (new wave) từ nội địa, tạo ra sự pha trộn của các tác phẩm vừa mang tính nghệ thuật, vừa đậm yếu tố “bom tấn”.

Bùi Dũng