Điểm sáng trong chương trình đào tạo y khoa mới

Sinh viên y khoa đào tạo theo chương trình mới trong một buổi học lâm sàng tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Ảnh: P.T.

Học tích hợp, thực hành ngay

“Chương trình mới dạy tích hợp theo chiều ngang giữa các môn học trong cùng một năm và tích hợp theo chiều dọc giữa các năm học với nhau. Khi học về một cơ quan thì sinh viên được tích hợp tất cả kiến thức liên quan về cơ quan đó, tránh được sự chồng chéo, rời rạc khi học riêng rẽ từng môn”, sinh viên Nguyễn Thị Hảo - tốt nghiệp loại xuất sắc khóa Y2016 - khóa đầu tiên thực hiện chương trình đổi mới giáo dục y khoa - nhận xét.

Đồng thời, thay vì năm đầu học lý thuyết, đến năm sau mới thực hành, thì với chương trình mới, học lý thuyết môn nào là sinh viên được thực hành ngay môn đó. Nhờ vậy, sinh viên nắm vững và chuyển hóa lý thuyết thành kỹ năng thực hành rất tốt. 

Thêm vào đó, ngay từ năm nhất, sinh viên đã được thực hành tại Trung tâm Huấn luyện nâng cao mô phỏng lâm sàng của trường. Tại đây, có phòng bệnh với các bệnh nhân chuẩn đã qua huấn luyện, đồng thời xây dựng những kịch bản rõ ràng để sinh viên học kỹ năng khám bệnh, xử lý tình huống. Sinh viên không chỉ được học các kiến thức điều trị bệnh lý mà còn được đào tạo đầy đủ kỹ năng về giao tiếp, hỏi bệnh, quan tâm tư vấn người bệnh... 

Đề thi cũng theo hướng tích hợp các môn trong một câu hỏi. Khi thi vấn đáp, sinh viên vẫn được dùng điện thoại để tra cứu thông tin mình cần. Như vậy, đòi hỏi sinh viên không chỉ thuộc bài như trước đây, mà phải có kỹ năng tra cứu, năng lực vận dụng kiến thức, kỹ năng để giải quyết vấn đề. Về các môn như y đức, tính chuyên nghiệp của người bác sĩ, giảng viên sẽ đặt ra các tình huống thực tế để yêu cầu sinh viên xử lý. 

“Các thầy cô định hướng cho sinh viên cách sử dụng các công cụ để đánh giá nguy cơ, xử lý tình huống chứ không yêu cầu học theo cách ghi nhớ. Bởi hiện nay khối lượng tri thức mênh mông và thay đổi liên tục, không cần thiết và không thể học thuộc lòng toàn bộ mà quan trọng là cần biết cách tra cứu, cập nhật kiến thức cần thiết trong từng tình huống. Bên cạnh đó, sinh viên được thực hành nhiều từ năm thứ hai. Đến năm thứ ba trở đi, thời gian thực hành ở các bệnh viện chiếm phần lớn” - Nguyễn Thị Hảo nói.

Quách Thiều Minh - khối trưởng sinh viên khóa Y2016 - cho hay việc kết hợp công nghệ hiện đại đã hỗ trợ rất nhiều cho quá trình học tập của sinh viên. Nội dung tiết học được cập nhật lên hệ thống E-learning trước mỗi buổi học để sinh viên chủ động đọc trước tài liệu. Ngoài ra, còn có hệ thống phản hồi thông tin (feedback online) sau mỗi môn học và hệ thống so sánh kiểm tra trước - sau (pretest posttest).

Sinh viên chủ động phản hồi, đánh giá ngay sau tiết học về nội dung môn học, cách giảng dạy cũng như những câu hỏi trong đề thi. Đồng thời, sinh viên có thể xem lại và học lại từ những câu hỏi mình đã mắc lỗi, qua đó có phương pháp học hợp lý hơn.

Một thế hệ bác sĩ năng động, kỹ năng tốt

Sinh viên khoa y khóa 2016 tham gia hoạt động thiện nguyện khám chữa bệnh miễn phí - Ảnh: P.T.

Phó giáo sư, tiến sĩ Vương Thị Ngọc Lan - Trưởng khoa Y của trường - cho biết chương trình mới chú trọng đào tạo thực hành nhiều hơn lý thuyết. Trong đó, mở rộng từ thực hành dựa trên bệnh viện hoàn toàn sang thực hành dựa trên bệnh viện và cộng đồng. Giảng viên rèn luyện cho sinh viên có năng lực học tập tự định hướng, giảm tải chương trình học, tăng thời gian tự học. Giảng viên đưa ra những phản hồi đúng thời điểm để sinh viên cải thiện ngay những kỹ năng của mình trong quá trình học tập và thực tập lâm sàng. 

Không chỉ vậy, kỳ thi tốt nghiệp cũng có nhiều đổi mới. Trường xây dựng hệ thống 300 câu hỏi thuộc 13 hệ cơ quan, rối loạn đa cơ quan, thống kê y sinh học và giảng giải y văn, y đức và tính chuyên nghiệp, với cấp độ tư duy cao. Đến 90% câu hỏi về vấn đề áp dụng, 10% là về hiểu và không có câu hỏi ở mức độ thấp là gợi nhớ.

Về nghiên cứu khoa học, tất cả sinh viên được đào tạo thông qua các module dự án học thuật vào năm thứ năm, trong đó một số sinh viên đã có đề tài nghiên cứu khoa học được báo cáo tại các hội nghị trong nước, quốc tế và công bố những bài báo khoa học trên các tạp chí quốc tế.

“Không những học tập tốt, các em còn rất năng động trong các phong trào tình nguyện. Đặc biệt là công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên các mặt trận khác nhau, như lấy mẫu xét nghiệm cộng đồng, tiêm ngừa vắc xin, tham gia điều trị ở các bệnh viện hồi sức và dã chiến, mô hình chăm sóc F0 dựa vào cộng đồng tại quận 10, 8, Bình Tân.

Các em cũng viết tin, bài cho các trang tin tức y khoa để truyền thông đến cộng đồng thông tin chính thống và khoa học về COVID-19. Qua đó đã thể hiện sự dấn thân và tấm lòng nhân ái của các bác sĩ tương lai đối với cộng đồng và hệ thống chăm sóc sức khỏe của TPHCM” - bà Vương Thị Ngọc Lan chia sẻ.

Tham gia giảng dạy bộ môn phụ sản qua nhiều lứa sinh viên, bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Mỹ - Bệnh viện Hùng Vương - đánh giá cao lứa sinh viên y khoa vừa tốt nghiệp vì sự tự tin, chủ động, tiếp cận thông tin, tiếng Anh tốt. Đối với bộ môn phụ sản, giảng viên dạy theo kiểu sinh viên tự đọc tài liệu, lên lớp sinh viên tự đưa ra câu hỏi, sau đó chính một số sinh viên giỏi và đọc bài kỹ sẽ là người trả lời câu hỏi cho các bạn khác.

Mục tiêu của chương trình nhằm giúp sinh viên có tư duy, khả năng tự học suốt đời, sau này khi làm việc thực tế sẽ quen với việc tự tìm tòi thông tin để giải quyết vấn đề.

“Trong quá trình thực hành ở bệnh viện, các sinh viên cũng thể hiện được sự chủ động, kỹ năng tốt so với các thế hệ trước. Tất nhiên, để nâng cao hơn nữa chất lượng thực hành đòi hỏi phải tạo thêm điều kiện cho sinh viên, như tăng thời gian thực tập, tăng mối quan hệ viện - trường, tăng số lượng giảng viên lâm sàng...

Hiện các em vừa tốt nghiệp, đợi vài năm nữa xem xã hội, bệnh nhân, nhà tuyển dụng và chính bản thân sinh viên sẽ tự quay lại nhận xét chương trình mới có tác động tích cực hơn đến tư duy và khả năng tự học của các em hay không” - bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Mỹ đánh giá. 

Phương Thanh