Đích đến của giấc mơ công nghệ

Biến những chấm đỏ thành nụ cười

Đầu tháng 8/2021, TPHCM căng thẳng bởi bệnh dịch. Thành phố giãn cách, im lìm, chỉ những tiếng còi xe cấp cứu mới xé nát khoảng không gian im lặng. Mỗi người trú trong không gian của mình, với sự khốn khó riêng, nỗi lo lắng riêng. 

Giữa thời điểm đó, từ các lời kêu gọi xin được giúp đỡ trên mạng xã hội, ứng dụng Zalo chỉ trong vòng năm ngày đã tạo ra Zalo Connect. Người dùng chỉ cần bấm vào ứng dụng chọn “Tôi cần giúp đỡ” hoặc “Tôi muốn giúp đỡ” tùy theo nhu cầu. 

“Thời điểm đó, biết ở trong nhà là an toàn nhất, nhưng ai có thể an trú khi biết sát bên mình có những tiếng kêu cứu”, anh N.D.Phương, ngụ TP. Thủ Đức, TPHCM, nhớ lại. 

Công nghệ đã giúp kết nối những trái tim, giúp nhau đi qua đại dịch - Ảnh: Hoàng Triết

Anh Phương kể, một chấm đỏ trên bản đồ gần nhà anh Phương kèm dòng chữ ngắn: “Mong được giúp đỡ thực phẩm, đã kẹt lại ba tháng…”. Một chấm đỏ lẻ loi, nhỏ bé. Anh Phương tìm đến, đó là ba người thợ hồ và phụ hồ, quê Bắc Trung bộ.

Các anh theo công trình, công trình vừa dựng móng thì giãn cách, chủ và thầu bị kẹt ở xa, các anh tự xoay xở suốt mấy tháng trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn, thậm chí không có điện thoại thông minh. Cô hàng xóm ở nhà trọ gần đó, sau nhiều lần giúp các anh nhưng không kham nổi, phải lên Zalo kêu gọi xin cộng đồng tiếp tế. Nhận gạo, thực phẩm và ít tiền từ người hàng xóm, ba anh thợ hồ đã chảy nước mắt. 

“Gần đây, tôi đi ngang công trình, họ đứng trên tầng cao lớn tiếng gọi tôi và nói lời cám ơn, mắc cỡ muốn chết”, anh Phương cười. Công nghệ hiện lên các chấm đỏ, nhưng để biến các chấm đỏ thành nụ cười, sự tương ái như thế, phải là con người, con người rất cụ thể.

Công nghệ là chiếc cầu nối đẹp đẽ, một con đường, phương tiện để sự đỡ đần, chăm sóc nhau giữa thời kỳ khốn khó được nhanh, chính xác và minh bạch hơn. Chị P.Linh (quận Bình Thạnh, TPHCM) kể, chị để ý một lời xin giúp đỡ gần nhà mình, nhưng cả tuần vẫn còn thấy đỏ, chị đánh liều mang mấy lớp khẩu trang, kính chắn, đi tới địa chỉ ấy. 

“Một khu nhà trọ nhỏ, ẩm thấp, đang bị giăng dây cách ly vì có người bệnh. Nếu không có câu chuyện dịch bệnh, có lẽ, tôi sẽ không biết gần nhà mình, chỉ đi sâu vào vài con hẻm, có một khu như thế”, chị Linh kể. Khi chị gọi điện, hai ông bà lớn tuổi đang nuôi hai đứa cháu nội nhỏ, cả gia đình đều là F0 đang trong thời gian cách ly. Chị để bịch đồ tiếp tế và ít tiền ở cổng, rồi lùi ra. Ông bà đi ra nhận, đứng từ xa vái vọng, tiếng cảm ơn không vang ra khỏi lớp khẩu trang. 

“Khi dịch tạm yên, tôi quay lại, ông bà và hai đứa nhỏ vẫn bình an. Ông bà đã lại đi bán rong kiếm sống. Nhìn thấy nhau mừng quá, sau bao tang thương, vẫn có một gia đình toàn vẹn”, chị Linh nói. Con người lần theo chiếc cầu công nghệ mà phát hiện ra những mảnh đời bên mình, vui  mừng nhận ra nhau, giúp đỡ nhau, đã đơm hoa bình yên…

Giữ cuộc đời cho nhau

Trong quá trình điều trị cho bệnh nhân COVID-19, các bác sĩ ở Bệnh viện Hoàn Mỹ, TP. Thủ Đức đã dùng một liệu pháp quan trọng: cho bệnh nhân trò chuyện với người nhà qua ứng dụng video call hằng ngày. Với những bệnh nhân không thể trực tiếp trò chuyện, bác sĩ sẽ gọi cung cấp thông tin, cho người nhà nhìn thấy người bệnh và ngược lại. Việc giữ nhau trong hơi ấm tình thân, quan sát, chia sẻ và chăm sóc nhau là một trong những điều kiện tinh thần tốt để người bệnh mau khỏe.

Những cuộc gọi có hình ảnh là tiến bộ của thời đại số, là chuyện trước kia chỉ thấy trong phim ảnh khoa học giả tưởng. Nhìn thấy nhau bất kể không gian, điều ấy kỳ diệu biết bao. Các bác sĩ tuyến đầu trong cuộc chiến chống dịch đã kể về việc các cuộc gọi từ biệt nhau giữa những người thân. Nhiều cuộc gặp qua màn hình được giữ lại trong một bộ nhớ điện thoại, trở thành cái nắm tay ấm áp, truyền cho bệnh nhân sức mạnh vượt qua bệnh tật.

Không chỉ hình ảnh, đôi khi chỉ cần một dòng tin của một cái tên thân thương, cũng đã làm nên điều kỳ diệu. Anh P.V.Tuân (quận 8, TPHCM) đã kể về trường hợp của anh, cả gia đình anh nhiễm bệnh, anh và mẹ được nhập bệnh viện dã chiến, ba và em trai anh ở nhà. Điều không may đã tới, ba anh đã khởi hành vào chốn cuối cùng một mình. Nghe tin dữ đến khi đang phải thở máy, bệnh tình của anh nặng nề hơn. Trong những cơn mê chập chờn ấy, anh đã muốn buông xuôi, muốn ngừng cố gắng… Anh mở điện thoại ra, tin nhắn cuối cùng trước khi ba anh rời đi như một cái ôm siết ba dành cho con trai: “Ba nhớ con, ba thương con lắm!”. 

Dòng tin ấy là tiếng gọi anh trở lại, nhắc anh gắng sống, hỏi anh sao có thể phụ lòng ba, sao có thể buông xuôi... Rồi cùng với sự chăm sóc y tế, từng chút một, sau gần một tháng, anh khỏe lại. Bức hình tin nhắn được anh chụp lại, giữ trong một ngăn trang trọng nhất. “Ba tôi đã giữ cuộc đời cho tôi, ngay cả khi ông đã đi xa. Ông cho tôi niềm tin và sức mạnh để chiến đấu. Niềm tin ấy được sự ân cần, khổ nhọc của các bác sĩ nhân lên. Tôi biết ơn tất cả”, anh Tuân nói.

Một hình ảnh, một dòng tin nhắn - những công nghệ đơn giản - đã tạo nên các thay đổi lớn lao bởi những người đã sử dụng chúng; một công nghệ sẽ lớn lao sẽ hữu dụng hơn khi chở tình yêu thương và hoạt động vì con người, cho con người.

Công nghệ hiện đại đã đi một chặng đường dài và xa hơn nhiều so với những câu chuyện trên. Facebook và các hãng công nghệ lớn đang khởi đầu cho metaverse (vũ trụ ảo) - một thế giới mà người ta có thể cư trú ảo. Nhưng khởi đầu và đích đến của công nghệ, chỉ có một: con người.

Tất cả vũ trụ ảo hay hành trình đến sao Hỏa, từ truy tìm công nghệ chống lão hóa đến máy y sinh có thể dò và chữa bệnh… đều xuất phát từ nhu cầu của con người và hy vọng là một phương tiện thiện xảo phục vụ con người, giúp loài người khỏe mạnh, tốt đẹp, tiện nghi hơn.

Bằng công nghệ và qua công nghệ, người sử dụng biết tôn trọng bản thân và yêu thương người khác. Đừng hỏi công nghệ tốt hay xấu, hãy nhìn người sử dụng. Một công nghệ thấp, trong tay những người yêu thương nhau, cũng trở thành vũ khí tối tân để đi qua đại dịch… 

Nam Thụ