Đi đón hoàng hôn trên xứ Huế

Phá Tam Giang chạy dọc duyên hải Thừa Thiên - Huế dài chừng 70km, theo hướng từ cửa sông Ô Lâu đến cửa sông Hương, vắt qua năm huyện: Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, Phú Vang và Phú Lộc. Bạn có thể hình dung được phá Tam Giang rộng lớn cỡ nào khi nó chiếm khoảng 11% diện tích đầm phá ven bờ của cả nước. Vùng đầm phá này đến nay vẫn được xem là nơi có hệ sinh thái độc đáo và phong phú bậc nhất Đông Nam Á.

Từ xa nhìn về phá Tam Giang, bạn sẽ thấy hàng hàng lớp lớp cọc bao, lưới giăng bắt cá; đây đó những chòi canh cao lêu nghêu đơn lẻ, thuyền bè dọc ngang tạo thành những điểm nhấn tĩnh và động trên bức tranh vùng nước mênh mông đầy sức sống.

Chiều trên phá thênh thang 

Nếp sinh hoạt bình dị ở làng chài Thái Dương Hạ

Các hãng du lịch nói thời gian thích hợp để tham quan phá Tam Giang là từ sáng sớm đến chiều tối. Thế nhưng với tôi, thời điểm lý tưởng nhất là buổi chiều, cũng phù hợp với thời tiết Huế mùa nắng.

Khoảng 16g - 17g30, ánh sáng như thể gom cả ba sắc vàng, hồng, cam điểm chút tím lên toàn bộ khung cảnh, tạo nên bức tranh phong cảnh vô cùng lộng lẫy. Tiếng đò máy hối hả đưa lượt khách cuối ngày băng qua phá, tiếng sóng vỗ mạn thuyền ì oạp nghe rõ mồn một ở những chiếc đang buông neo. Tiếng khoát nước đều đặn bằng tay chèo ở mấy con thuyền nghe thong dong như thể người đưa đò đã thuộc nằm lòng hành trình hoàng hôn của mình rồi nên không việc gì phải vội.

Lúc này, mặt trời đã đủng đỉnh tiến về sau rặng núi mờ xa, ánh nắng cuối ngày càng làm tăng vẻ cô đơn nơi mấy con thuyền nhỏ lẻ loi neo đậu. Thời gian như dừng lại, chỉ có gió rất nhẹ. Xẩm tối, mặt trời đã xuống núi nhưng ráng chiều chưa tan, cả vùng đầm phá chìm trong những quầng sáng tím hồng, bóng mui thuyền nhấp nhô mặt nước. Xa xa là ánh đèn le lói trên chòi gác, trên thuyền của người dân.

Cảnh vật ở đây thực sự thuộc về không gian của sự tĩnh mịch. Có cảm giác sự u trầm đặc hữu ở cố đô đã được đem về đây. Có lần, tôi còn được nghe tiếng hò ai đó cất lên sau mạn thuyền nghe mênh mang và liêu trai quá đỗi. 

Câu ca xưa và đường đi nay

Hẳn ai cũng biết bài ca dao nổi tiếng: 

Đường vô xứ Huế quanh quanh, 

Non xanh nước biếc như tranh họa đồ. 

Thương em anh cũng muốn vô, 

Sợ truông nhà Hồ, sợ phá Tam Giang...

Ngày xưa, phá Tam Giang với cửa Thuận An và sông Hương là thủy lộ chính lên kinh thành Huế nên ai thượng kinh đều phải vượt phá. Tuy là đầm nhưng vì có sóng, trước kia từng có nước xoáy nên dân gian mới có bài ca dao như vậy.

Nhưng đó là chuyện ngày xưa, còn bây giờ, giao thông đến phá Tam Giang hết sức thuận tiện. Phá Tam Giang cách Huế chỉ 12km. Từ trung tâm thành phố Huế, bạn đi dọc đường Phạm Văn Đồng rồi vào Quốc lộ 49B hướng về biển Thuận An là đến. Hơn 15km chạy dọc theo những con sóng, những cánh đồng, bạn dễ bắt gặp nhiều chùa, đình làng và nhà thờ họ, lăng mộ cầu kỳ đầy màu sắc. Bên cạnh đó, cảnh sinh hoạt của người dân vùng ven biển khiến ai nhìn thấy cũng có thể cảm nhận được sự bình yên. 

Phá rộng hút tầm mắt, quan trọng là bạn muốn đi chỗ nào, dừng chân ở đâu mà thôi. Khi đứng trên cầu Tam Giang (cầu Ca Cút) bắc qua phá là xem như bạn đã ở trong vùng đầm phá mênh mông hàng mấy chục cây số này rồi. Lúc cầu Tam Giang được đưa vào sử dụng, nơi đây trở thành một trong những địa điểm ngắm hoàng hôn đẹp nhất trong vùng.

Cảnh tượng cả khu đầm rộng 52km² đắm chìm trong ánh vàng - đỏ rực rỡ đầy mê hoặc khiến ta khó lòng rời đi. Gió lồng lộng thổi qua phá. Vài con đò lững lờ trôi loanh quanh sợi dây neo. Xa xa, ai đó chống thuyền ra chòi thăm chừng cá. Xa nữa bảng lảng khói cơm chiều bay lên sau những nếp nhà đơn sơ.  

Ai đó nói hoàng hôn ở phá Tam Giang là một trong những hoàng hôn đẹp đầy cảm xúc ở Huế kể cũng không sai. Sẽ thất vọng cho những ai muốn tìm chút gì đó sôi nổi rộn ràng ở đây. Vùng đầm phá này thực sự là vùng quê bình dị, hiền hòa; không có những điểm vui chơi giải trí nhộn nhịp hay những đền đài, thành quách nguy nga. 

Người ta đến phá Tam Giang còn chủ yếu để thưởng thức các món thủy hải sản địa phương nổi tiếng ngon. Tuy nhiên với tôi, chỉ cần được hưởng trọn vẹn khoảnh khắc cuối ngày đầy cảm xúc như thế để được hòa trong cảm xúc của các thi nhân, nhạc sĩ… là đủ. Giữa bao la đầm phá vào thời điểm ngày tàn, tôi lặng lẽ chờ mặt trời tắt hẳn sau rặng núi, gom hết những vệt sáng cuối cùng trên mặt phá rồi ngược xe trở về Huế, lòng thơ thới vì đã trọn một buổi chiều vui và bình an.

Nếu bạn đến đây vào ngày rằm, ráng chiều vừa hết là lúc ánh trăng bàng bạc hiện ra soi sáng cả một vùng. Gió đưa tiếng ai hò trên chiếc ghe cũ. Người bạn Huế đi cùng cười nhỏ nhẹ: “Ở đây, lúc mô cũng lãng mạn như ri hết”. Nếu không phải quay về Huế cho kịp chuyến bay đêm, có lẽ tôi còn nấn ná để thưởng trăng trên phá. 

Rú Chá - thiên đường mới của giới trẻ

Rú Chá - điểm đến mới được giới trẻ ưa chuộng

Nếu phá Tam Giang dành cho những tâm hồn lãng mạn thích phiêu lãng lang thang thì Rú Chá là nơi được các nhiếp ảnh gia vô cùng ưa chuộng. Đây là một trong những điểm đến rất đẹp để săn và sáng tác ảnh nghệ thuật. Gần đây, Rú Chá bỗng được giới trẻ đổ xô tìm đến vì phát hiện ra nơi này là điểm “sống ảo” tuyệt vời. 

Rú Chá là rừng ngập mặn nguyên sinh duy nhất còn lại ở Huế. Cái tên Rú Chá ra đời từ cách gọi của người dân địa phương. Bà con miền Trung, đặc biệt là người Đà Nẵng, Huế hay có phương ngữ “rừng rú”. Rú có nghĩa là rừng, chá là tên loài cây chiếm khoảng 90% diện tích nơi này. Những cây chá như tấm bình phong che chở và ngăn nước mặn ngoài biển xâm nhập vào đất liền.

Nếu bạn có thời gian, hãy đi bộ trong rừng hay đạp xe theo con đường xi măng uốn lượn, len lỏi giữa hàng hàng lớp lớp thân cây và mặt nước. Bạn cũng có thể thuê thuyền đi dạo giữa rừng, tận hưởng mùi tự nhiên của cây cỏ, đất, nước. Giữa không gian trong lành ấy, bạn hãy hít thở đều và sâu. 

Nơi đây có một chòi canh mà khi trèo lên đó, bạn có thể phóng tầm mắt ra bốn bề bao la, thấy hồ nuôi tôm, cá của người dân, thấy tận phá Tam Giang xa xa. Đây cũng là nơi có thể thu vào ống kính những góc đẹp nhất của Rú Chá. 

Bài và ảnh: Lê Minh Hạ