Đề xuất tháo gỡ các thủ tục hành chính nhằm hỗ trợ luật sư khi tham gia tố tụng

Ngày 16/8, Trường đại học Luật TPHCM và Đoàn Luật sư TPHCM phối hợp tổ chức Hội nghị “Góp ý đề cương định hướng xây dựng Luật Luật sư (sửa đổi)” với sự tham gia đông đảo của các luật sư, giảng viên và các chuyên gia pháp lý.

Theo TS. Lê Trường Sơn - Hiệu trưởng Trường đại học Luật TPHCM, với những thách thức và cơ hội cho sự phát triển của nghề luật sư và từ nhu cầu thực tiễn phát sinh, Bộ Tư pháp đã xây dựng Đề cương định hướng xây dựng Luật Luật sư (sửa đổi) để lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức và các đoàn luật sư.

Về cơ bản, đề cương đã đưa ra được khung khổ pháp lý ở nhiều nội dung có ý nghĩa quan trọng nhằm làm rõ các khái niệm và tiêu chuẩn về luật sư; song vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau, cũng như còn nhiều vấn đề bất cập, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn hoạt động nghề nghiệp.

Luật sư Phan Trung Hoài phát biểu tại hội thảo - Ảnh: N.A.

Luật sư Phan Trung Hoài - Phó chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam - cho rằng trước hết, nghề luật có những khác biệt không chỉ ở chức năng theo sự phân công xã hội, mà còn thể hiện qua các phương thức hành nghề một cách độc lập. Nghề luật sư còn mang tính chất là một loại dịch vụ đặc biệt, khác với quan niệm thông thường như dịch vụ thương mại.

Ông Phan Trung Hoài nhấn mạnh việc cần xác định vị trí, vai trò, địa vị pháp lý của luật sư nhằm thực hiện chức năng xã hội và chức năng tố tụng tư pháp cần được đánh giá và xem xét lại một cách căn bản cả về mặt lý luận và thực tiễn. Trên cơ sở đó, đề xuất tháo gỡ các thủ tục hành chính đang gây khó khăn cho luật sư khi tham gia tố tụng hình sự. “Về mặt lý luận, cần xem xét địa vị pháp lý của luật sư một cách toàn diện và rộng hơn so với quan niệm xem xét vai trò theo chức năng và phạm vi hành nghề của luật sư” - ông nói.

Theo luật sư Nguyễn Thế Phong - Chủ nhiệm Ủy ban Khen thưởng, kỷ luật Liên đoàn Luật sư Việt Nam, nên ban hành một luật mới thay thế luật cũ cho thuận lợi về kỹ thuật lập pháp, lập quy.

Nhóm nghiên cứu Trường đại học Luật TPHCM cho biết thực tế nhu cầu sử dụng các dịch vụ pháp lý của luật sư đang không ngừng tăng lên và trở thành nhu cầu khách quan, tất yếu trong đời sống xã hội. Cho thấy vai trò quan trọng của luật sư trong đời sống xã hội, đặc biệt là trong quá trình hội nhập quốc tế hiện nay.

Thế nhưng hiện dịch vụ pháp lý có thuộc độc quyền của luật sư hay không? Vấn đề này chưa được quy định rõ trong Luật Luật sư hiện hành. Vì thế, cần thiết phải chuẩn hóa để không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ của luật sư như là đội ngũ cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, đảm bảo đáp ứng yêu cầu của đời sống xã hội.

Một số nhà nghiên cứu khác cho hay, nghề luật sư phát triển cả về số lượng và chất lượng với hơn 18.200 luật sư hoạt động trong hơn 5.400 tổ chức hành nghề luật sư. Tuy nhiên, đề cương do Bộ Tư pháp đưa ra còn tồn tại nhiều bất cập và quy định thiếu tính rõ ràng, tiềm ẩn nguy cơ gây nhầm lẫn, khó khăn cho cả cơ quan nhà nước có thẩm quyền lẫn tổ chức hành nghề luật sư khi triển khai trên thực tế. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị hoàn thiện pháp luật theo hướng xây dựng “cơ chế giám sát” hiệu quả. Bởi nếu muốn cắt giảm thủ tục hành chính cần đi kèm với việc xây dựng một cơ chế giám sát hiệu quả.

Ngoài ra, việc quy định 2 tiêu chí “uy tín” và “thương hiệu” đối với tổ chức hành nghề luật sư nước ngoài cần làm rõ khái niệm và chi tiết căn cứ để xác định nhằm tránh các bên liên quan gặp nhiều khó khăn trong quá trình cấp phép.

Quốc Ngọc