Đề xuất người từ 75 tuổi không có lương hưu được hưởng trợ cấp hưu trí

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu nhiều điểm mới trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)

Đề xuất giảm tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

Sáng 17/8, tại phiên họp thứ 25 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TBXH) Đào Ngọc Dung trình bày Tờ trình về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Dự luật này dự kiến sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6 vào tháng 10 tới.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho hay, dự luật này hướng tới mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội của người dân dựa trên quyền con người. Dự thảo luật cũng sửa đổi căn bản các vướng mắc, bất cập từ thực tiễn; mở rộng, gia tăng quyền, lợi ích để thu hút người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.

Một trong những điểm nổi bật của dự thảo là điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách. Theo đó, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) hằng tháng khác thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách Nhà nước, đảm bảo nhằm phấn đấu đạt mục tiêu Trung ương giao đến năm 2030 khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho hay đa số ý kiến nhất trí việc bổ sung tầng trợ cấp hưu trí xã hội như đề xuất. Tuy nhiên đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ lưỡng hơn tác động của việc quy định trợ cấp hưu trí xã hội đối với ngân sách nhà nước. Cùng với đó là xung đột chính sách khi đưa các đối tượng thuộc phạm vi điều chỉnh và áp dụng của Luật Người cao tuổi sang dự án luật này, ảnh hưởng đến chính sách khuyến khích người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện...

Ủy ban Xã hội đề nghị tiếp tục rà soát các quy định có liên quan, bảo đảm việc quy định điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội không gây ra xung đột chính sách, đồng thời bảo đảm nguồn lực từ ngân sách để thực hiện...

Đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu

Nhiều ý kiến tại phiên họp thể hiện quan điểm nhất trí với việc giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm

Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH đánh giá, quy định thời gian đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu phải đủ 20 năm như hiện hành đã gây khó khăn, giảm cơ hội được hưởng lương hưu của một số đối tượng do không đóng BHXH đủ 20 năm.

Do vậy, Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đã sửa đổi theo hướng quy định người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu hằng tháng. Quy định này nhằm tạo cơ hội cho một số nhóm đối tượng bắt đầu tham gia BHXH muộn (45-47 tuổi mới bắt đầu tham gia) hoặc tham gia không liên tục hoặc làm công việc đặc thù có thời gian làm nghề ngắn.

Quy định này cũng góp phần giảm số người hưởng BHXH một lần do đủ điều kiện hưởng lương hưu. Đối với người lao động có thời gian đóng BHXH dài hơn thì vẫn được hưởng lương hưu với tỉ lệ hưởng lương hưu cao hơn không thay đổi so với quy định hiện hành.

Theo bà Nguyễn Thúy Anh, đa số ý kiến thường trực ủy ban cho rằng quy định giảm số năm tối thiểu đóng xuống còn 15 năm là phù hợp. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ cần giải trình kỹ lưỡng, thuyết phục về thay đổi này ở cả khía cạnh nguyên tắc đóng - hưởng, chia sẻ của bảo hiểm.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) bổ sung 5 nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc gồm: chủ hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh); Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp tại công ty và công ty mẹ, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương; Người lao động làm việc không trọn thời gian (người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt); Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố tương tự như đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; Trường hợp không giao kết hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên phù hợp với Bộ luật Lao động năm 2019.

Dự kiến, tổng số người được mở rộng có cơ hội tham gia khoảng 3 triệu người.

Minh Quang