Đề xuất dao là vũ khí quân dụng, có khiên cưỡng?

Mới đây, Bộ Tư pháp công bố hồ sơ thẩm định dự án luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), do Bộ Công an chủ trì soạn thảo. Tại dự thảo, Bộ Công an đề xuất nhiều điểm mới liên quan đến việc phân loại vũ khí.

Trong số này, Bộ Công an đề xuất dao có tính sát thương cao bổ sung vào danh mục vũ khí thô sơ (trừ dao có tính sát thương cao được sử dụng vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt).

Kiếm, giáo, mác, mã tấu, quả chùy, cung, nỏ, dao có tính sát thương cao… sẽ được coi là vũ khí quân dụng khi trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác để thi hành công vụ.

Trường hợp không được trang bị cho các đối tượng theo quy định của luật này nhưng chế tạo, sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật, kiếm, giáo, mác, mã tấu, quả chùy, cung, nỏ, dao có tính sát thương cao… cũng được coi là vũ khí quân dụng.

Công an thu hồi súng tự chế, vũ khí, vật liệu nổ

Cho ý kiến về dự thảo, Viện KSND tối cao nhận định đề xuất trên có phần khiên cưỡng. Lý do, bản chất vũ khí quân dụng là những vũ khí được chế tạo, sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, chuyên dùng cho các lĩnh vực đặc thù như bảo đảm an ninh, quốc phòng, thi hành công vụ…; tác dụng, tính năng vốn có nguyên bản của chúng phải đáp ứng là vũ khí quân dụng.

Trong khi đó, dao vốn là vật dụng được sản xuất và sử dụng phổ biến trong đời sống sinh hoạt, lao động sản xuất, tập quán thông thường lại trở thành vũ khí quân dụng khi nó được sử dụng nhằm mục đích gây nguy hại cho tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật là chưa thỏa mãn bản chất của vũ khí quân dụng.

Theo Viện KSND tối cao, nếu quy định như dự thảo, suy rộng ra, ngoài dao còn rất nhiều các loại vật, hung khí nguy hiểm khác như gạch, đá, gậy sắt…; khi sử dụng nhằm mục đích gây nguy hại cho tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật thì có coi là vũ khí quân dụng không?

Ngoài ra, Bộ luật Hình sự và văn bản hướng dẫn đã có khái niệm "hung khí nguy hiểm" để xử lý đối với hành vi phạm tội sử dụng dao các loại. Nếu chỉ căn cứ vào mục đích sử dụng (nhằm mục đích gây nguy hại cho tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật) để quy định dao có tính sát thương cao thành vũ khí quân dụng là chưa hợp lý.

Trong trường hợp cần nghiêm trị các đối tượng dùng các loại dao có tính sát thương cao thì nên tính đến phương án đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định của Bộ luật Hình sự để xử lý phù hợp, hiệu quả.

Bộ Công an cho hay, qua 5 năm triển khai thực hiện luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, lực lượng chức năng đã phát hiện 27.161 vụ, bắt giữ 46.693 đối tượng sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, các loại dao và phương tiện tương tự dao gây án, nhiều vụ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Tội phạm sử dụng các loại dao và phương tiện tương tự dao gây án chiếm tỉ lệ rất cao, có chiều hướng gia tăng, năm sau cao hơn năm trước; nhiều vụ là các băng, nhóm tội phạm có tổ chức gây án với tính chất rất manh động, dã man, coi thường pháp luật gây bức xúc dư luận xã hội, hoang mang, lo lắng trong nhân dân.

Trong khi đó, cơ quan điều tra chỉ xử lý hình sự được khi có đủ căn cứ kết luận đối tượng phạm tội về các tội danh khác như giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích…; không xử lý được đối tượng về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí vì luật không quy định dao, phương tiện tương tự dao là vũ khí.

Thực tế công tác đấu tranh với tội phạm còn cho thấy, các đối tượng thường sử dụng kiếm, giáo, mác, thương, lưỡi lê, đao, mã tấu... để gây án, chống người thi hành công vụ. Quy định tại điều 306 Bộ luật Hình sự sẽ không xử lý ngay được. Vì vậy, Bộ Công an đề nghị giữ nguyên như dự thảo.

Chi Mai