Đề nghị bỏ quỹ bảo trì đường bộ, quỹ bình ổn giá xăng dầu

Chiều 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng các Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách giai đoạn 2013 – 2018.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, việc thành lập và hoạt động của các quỹ trong thời gian qua góp phần thúc đẩy xã hội hóa, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải

Tuy nhiên theo ông, việc thành lập và hoạt động của các quỹ cũng còn nhiều bất cập, chưa đảm bảo hoạt động độc lập với ngân sách. Một số quỹ có nguồn thu từ đóng góp bắt buộc của các doanh nghiệp, tổ chức và người dân hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định. Các khoản đóng góp được tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu sản xuất kinh doanh hoặc trên thu nhập của người lao động. 

Hiệu quả hoạt động của một số quỹ còn hạn chế, chưa có hiệu quả hoặc căn cứ để đánh giá hiệu quả không rõ ràng, chi thực hiện nhiệm vụ không hợp lý.

Quá nhiều quỹ tại địa phương (trung bình mỗi địa phương khoảng 10-15 quỹ).

Việc thành lập nhiều quỹ theo quy định của các luật chuyên ngành, các Nghị định của Chính phủ và của địa phương làm phân tán nguồn lực, tăng chi phí quản lý và phát sinh thêm tổ chức, bộ máy, biên chế…

Từ thực tiễn trên, Đoàn giám sát đưa ra nhiều kiến nghị quan trọng.

Đoàn giám sát kiến nghị Quốc hội nghiên cứu ban hành Nghị quyết về tăng cường quản lý, sử dụng các quỹ này, giao Chính phủ ban hành Nghị định. Khi ban hành các luật chuyên ngành, cần xem xét, cân nhắc thận trọng việc thành lập quỹ mới.

Đồng thời, bãi bỏ một số quỹ không cần thiết, hoạt động không hiệu quả hoặc không triển khai được trong thực tiễn quy định tại các Luật.

Đáng chú ý, Đoàn giám sát đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để bãi bỏ ngay đối 6 loại quỹ.

Bãi bỏ quỹ bảo trì đường bộ ở Trung ương và ở địa phương vì toàn bộ nội dung chi về bảo trì đường bộ được thực hiện thông qua dự toán ngân sách cấp hàng năm.

Bãi bỏ quỹ Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển Doanh nghiệp, quỹ hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS và chuyển giao cho các tổ chức xã hội quản lý theo cơ chế tổ chức, hoạt động của các quỹ xã hội, từ thiện.

Đoàn giám sát đề nghị bãi bỏ quỹ hỗ trợ các hoạt động ngoại giao phục vụ kinh tế và quỹ hỗ trợ vận động cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài do kinh phí hoạt động của 2 quỹ này hoàn toàn do ngân sách cấp, không có nguồn thu khác.

Bãi bỏ quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước và chuyển một số nhiệm vụ chi liên quan đến việc hỗ trợ việc làm ngoài nước vào nhiệm vụ chi của ngân sách.

Ngoài ra, Đoàn giám sát cũng đề nghị bỏ quỹ Phòng chống thiên tai vì việc chi thực hiện phòng chống thiên tai được cấp từ ngân sách, thông qua dự phòng ngân sách hàng năm. 

Cùng với đó, Đoàn giám sát cũng đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để xác định rõ lộ trình bãi bỏ đối với quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, quỹ bình ổn giá xăng dầu, quỹ dịch vụ viễn thông công ích.

Đoàn giám sát cũng đề nghị thực hiện việc sáp nhập đối với các quỹ trùng lặp về mục tiêu, nhiệm vụ, phương thức hoạt động, đối tượng phục vụ, như quỹ bảo vệ môi trường Việt Nam và quỹ bảo vệ và phát triển rừng…

Một số quỹ tài chính ở địa phương như: quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã, quỹ hỗ trợ nông dân, quỹ đầu tư phát triển, quỹ hỗ trợ phát triển đất, quỹ bảo lãnh tín dụng…, Đoàn giám sát đề nghị đánh giá hiệu quả hoạt động, xem xét, sáp nhập để giảm đầu mối, giảm chi phí.

Tại phiên giám sát, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, việc kiến nghị cụ thể bãi bỏ quỹ nào có thể sẽ gây rối loạn xã hội với những tác động chúng ta chưa lường hết được. Do đó, bà Ngân đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết, trong đó đánh giá về thực trạng các quỹ tài chính ngoài ngân sách, đồng thời đề nghị Chính phủ rà soát, đánh giá thật kỹ các quỹ tài chính hiện nay để xây dựng kế hoạch, lộ trình về việc sắp xếp, sáp nhập hay giải thể các quỹ nếu hoạt động không hiệu quả.

B.T.Q.