Để dòng tiền không “ngủ quên” trong kho bạc

Ngày 30/10, UBND TPHCM chính thức phát động phong trào thi đua “60 ngày đêm giải ngân vốn đầu tư công”. Qua hơn nửa chặng đường phát động, đến ngày 6/12, toàn thành phố giải ngân 35.157 tỉ đồng, đạt 51,2%; có 8 quận, huyện thực hiện hiệu quả phong trào, trong đó có địa phương đạt tỉ lệ giải ngân đến 99%.

Bằng sự quyết tâm của cả bộ máy chính trị, chỉ trong 2 tháng, đã có thêm 13.143 tỉ đồng được rót cho các công trình, dự án, để dòng tiền lưu thông thay vì “ngủ yên” trong kho bạc. Số vốn giải ngân trong 2 tháng qua bằng gần 60% số vốn đã giải ngân trong hơn 9 tháng trước đó, tức là tốc độ giải ngân tăng khoảng 2,7 lần.

Chậm giải ngân vốn đầu tư công - nghịch lý “có tiền mà không xài được” - là tình trạng mà năm nào cũng được mổ xẻ. Sự chậm trễ này không chỉ khiến các công trình, dự án bị đình trệ, ảnh hưởng đến quyền thụ hưởng của người dân mà còn khiến hàng trăm ngàn tỉ đồng bị “giam” trong kho bạc, không thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Vốn đầu tư công là một nguồn vốn rất quan trọng, có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động kinh tế, xã hội của địa phương, của đất nước cả trước mắt và lâu dài. Theo ước tính của Tổng cục Thống kê, vốn đầu tư công được giải ngân tăng 1% so với năm trước sẽ thúc đẩy tổng sản phẩm nội địa (GDP) tăng thêm 0,06%; giải ngân 1 đồng vốn đầu tư công sẽ kéo thêm 1,62 đồng vốn đầu tư ngoài nhà nước.

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay, việc giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả sẽ góp phần kích cầu tiêu dùng, tăng tính thanh khoản của nền kinh tế. Từng có chuyên gia ví von: nền kinh tế hiện nay giống như một bên có đập nước đang rất đầy, một bên là cánh đồng khô cạn do thiếu vốn tín dụng; nếu mở van nước, sẽ không chỉ cứu cánh đồng khỏi chết khô mà còn giúp nó sinh sôi, nảy nở.

Gò Vấp là 1 trong 8 địa phương vừa nhận được thư khen của Chủ tịch UBND TPHCM với tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công 99%. Để đạt được kết quả này, UBND quận đã chủ động kiến nghị UBND TPHCM xem xét, chấp thuận chuyển nguồn vốn không thể giải ngân từ dự án nâng cấp, mở rộng đường Dương Quảng Hàm bị ách tắc sang dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm đang triển khai hiệu quả. Như vậy, lãnh đạo quận đã có sự chủ động, trách nhiệm, không để tình trạng dự án còn tiền thì không giải ngân được, dự án giải ngân được thì thiếu tiền.

Sự chủ động, trách nhiệm đó cần được nhân rộng ra các địa phương để giải quyết các vướng mắc trong giải ngân vốn đầu tư công. Đặc biệt, chính quyền thành phố cần tập trung tháo gỡ các “nút thắt” về bồi thường, giải tỏa, thủ tục hành chính, sự đội giá nguyên vật liệu, năng lực nhà thầu và chủ đầu tư... để triển khai hiệu quả các dự án đầu tư công trọng điểm như làm các đường Vành Đai 2, 3, 4, các đường cao tốc liên vùng, từ đó mở ra cơ hội đầu tư mới, công ăn việc làm cho các khu vực kinh tế khác.

Kế hoạch vốn đầu tư công của TPHCM năm 2024 là 79.000 tỉ đồng - con số lớn chưa từng có trong lịch sử đầu tư công. Muốn thực hiện kế hoạch một cách hiệu quả, tinh thần quyết liệt giải ngân vốn đầu tư công phải được duy trì và xuyên suốt trong năm, chứ không phải kiểu “đầu năm thủng thẳng, cuối năm dồn dập” như vẫn thường thấy, không chỉ 60 ngày mà cả 365 ngày đều phải trong tinh thần thi đua giải ngân đầu tư công. 

Phương Thanh