“Đây là…”: Bộ sách nhỏ về những họa sĩ lớn

Tám họa sĩ cũng là tám cái tên tiêu biểu đã góp phần làm nên diện mạo của hội họa phương Tây và thế giới, trải dài từ thời Phục hưng tới thế kỷ XX, gồm: Leonardo da Vinci, Rembrandt, Monet, Gauguin, Van Gogh, Dalí, Matisse, Warhol. Trong số các tên tuổi được giới thiệu, có những danh họa được đông đảo bạn đọc Việt Nam biết đến từ lâu nhưng cũng có những tên tuổi chưa được biết đến rộng rãi dù đóng góp của họ vào lịch sử nghệ thuật thế giới không kém phần quan trọng.

Bộ sách là sự kết hợp nội dung và hình thức giữa các nhà nghiên cứu nghệ thuật và lịch sử nghệ thuật uy tín của Anh quốc cùng nhiều họa sĩ minh họa tài năng, nhằm mang đến thông tin chính xác nhất về cuộc đời, quá trình sáng tác của các nghệ sĩ được đề cập cũng như thỏa mãn thị giác người đọc.

Đó là Leonardo da Vinci - “con người Phục hưng” đam mê và uyên bác, biểu lộ tài năng xuất chúng từ hội họa đến kỹ thuật quân sự, giải phẫu, văn chương và triết học. Đó là Rembrandt lừng danh của thời kỳ hoàng kim Hà Lan, con người hoan lạc đã đạt đến đỉnh cao danh vọng và phú quý từ khi còn rất trẻ, không ngừng thăng hoa tài năng nhưng cuộc đời lại lắm thăng trầm và biến cố.

Là Monet với bức Ấn tượng, mặt trời mọc và phong cách vẽ ấn tượng định hình cả một trường phái hội họa, gây ảnh hưởng lâu dài lên biết bao thế hệ họa sĩ. Là Van Gogh tài hoa bạc mệnh và những tác phẩm biểu thị mãnh liệt cảm xúc. Là Gauguin hấp thụ tinh hoa nghệ thuật, cuộc sống và để chúng hiển thị sống động trong tranh.

Là Dalí, Warhol… tài năng, lập dị, gây tranh cãi, yêu danh vọng song lại là những người tiên phong khai phá nghệ thuật hiện đại. Là Matisse sinh ra ở vùng đồng bằng hoang vắng miền Đông Bắc Pháp nhưng lại mê đắm ánh nắng Tahiti, sự huy hoàng của New York... và dành cả đời để tìm kiếm, theo đuổi, nắm bắt những màu sắc đó, lưu giữ vẻ rực rỡ của chúng trong tranh.

Người yêu hội họa có thể tìm thấy ở bộ sách này thông tin không chỉ về cuộc đời các danh họa mà còn hiểu thêm về bối cảnh xã hội... từ đó hiểu thêm về những tác phẩm nghệ thuật đang được giới nghệ thuật ngày ngày ca tụng. Bởi lẽ, hội họa không chỉ là câu chuyện của hình khối, màu sắc; không chỉ lưu lại những khoảnh khắc, cảm xúc của người nghệ sĩ hay chỉ gây những rung cảm mơ hồ nơi người xem mà còn là tri thức. Đằng sau mỗi tác phẩm của những nghệ sĩ trên là những quan điểm, tư tưởng của họ về cuộc sống.

Hơn hết, tác phẩm của họ phóng chiếu hình ảnh một thời đoạn: Leonardo da Vinci thời Phục hưng rực rỡ, với những thể nghiệm sáng tạo chưa từng có trước đó; Monet, Gauguin, Van Gogh… trong lòng một châu Âu cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX đầy biến động với những va chạm của các luồng văn hóa, tư tưởng… hay Warhol của xã hội công nghiệp Mỹ, nơi nghệ thuật không còn là tháp ngà, mọi thứ đều có thể rao bán, một chai Coca-Cola có thể được uống bởi một người nổi tiếng mà cũng có thể là đồ uống của những người bình dân trên khắp đất nước, cơ hội mở ra cho tất cả những ai dám để mình cuốn vào guồng quay…

Bất kỳ ai trước khi trở nên vĩ đại cũng đều là con người với số phận, hoàn cảnh khác nhau: có người sinh ra trong giàu sang, cũng có người sinh ra trong đói nghèo; có người mang tài năng thiên bẩm, có người phải chật vật mới tìm thấy bản sắc riêng; có người nổi danh khi còn rất trẻ, lại có người cho đến tận phút lìa đời vẫn chưa được thấy, dẫu le lói - thứ ánh sáng huy hoàng của thành công… Tuy nhiên, dù là ai, dù rơi vào hoàn cảnh tuyệt vọng, bi thương đến thế nào thì họ vẫn sống, vẫn kiên trì theo đuổi đam mê và vẫn đứng dậy, thay vì từ bỏ.

Thùy Chi