Đầu tư chứng khoán bắt đầu từ đâu?

Mở tài khoản chứng khoán

Có ba bước cơ bản để đầu tư chứng khoán: lập tài khoản, nạp tiền và mua cổ phiếu. Theo quy định hiện hành của Ủy ban Chứng khoán nhà nước, các nhà đầu tư khi mở tài khoản chứng khoán tại các công ty chứng khoán (CTCK) không cần có số dư tối thiểu và miễn phí.

Nếu muốn mở tài khoản chứng khoán, bạn chỉ cần mang theo chứng minh thư tới trực tiếp văn phòng CTCK trong giờ hành chính hay gặp nhân viên môi giới bên ngoài hoặc đăng ký từ xa mà không cần nộp tiền ngay. Hầu hết các giao dịch chứng khoán đều được thực hiện online. 

Thủ tục khá đơn giản, bạn chỉ mất khoảng 15 phút là có thể hoàn tất bộ hồ sơ mở tài khoản chứng khoán. Ngay sau đó, tài khoản của bạn sẽ được kích hoạt, mật khẩu được gửi tới bạn qua email hoặc tin nhắn điện thoại. 

Nên mua cổ phiếu nào?

Có bốn kênh giao dịch để bạn có thể thực hiện đặt lệnh mua - bán cổ phiếu. Đó là: đặt lệnh trực tiếp (nghĩa là lên sàn làm phiếu lệnh), đặt lệnh online, đặt lệnh qua môi giới và đặt lệnh qua tổng đài.

Bạn nên tìm hiểu kỹ các mã cổ phiếu của các công ty trước khi quyết định mua, chỉ nên mua cổ phiếu của công ty nào mà bạn biết rõ. Bạn nên mua loại cổ phiếu giá rẻ chứ không phải giá thấp.  

Cổ phiếu giá rẻ là cổ phiếu có mức giá thấp hơn so với giá trị thực của nó nhưng tiềm năng tăng giá  sau đó lớn. Nhà đầu tư cần quan tâm đến giá trị dài hạn của doanh nghiệp chứ không phải giá lên xuống hằng ngày của cổ phiếu đó.

Khi bắt đầu đầu tư, nhiều người có tâm lý đầu tư ngắn hạn, tuy nhiên, những biến động trong ngắn hạn không  phản ánh đúng thực tế. Không nên “yếu tim” với sự lên xuống của cổ phiếu trong danh mục đầu tư của mình vì đây là diễn biến bình thường. 

Chứng khoán được nhiều người coi là lĩnh vực đầu tư sinh lợi lớn

Bạn nên đầu tư dài hạn và chuẩn bị kế hoạch mua - bán hợp lý. Nên mua rải rác khi giá chứng khoán giảm và bán ra để thu lời khi giá lên cao; không nên đầu tư hết tiền vào một loại cổ phiếu. Nên giữ 10 - 30% tiền mặt, tùy vào tình hình thị trường để khi thời cơ đến bạn có thể mua vào vì một khoản đầu tư nhỏ cũng có thể đem lại những khoản lãi lớn. Tốt nhất, trước khi quyết định mua, bán một cổ phiếu nào, bạn nên tham khảo ý kiến các nhà tư vấn đầu tư chứng khoán.

Nhận biết giá cổ phiếu tăng giảm

Giá tham chiếu của một cổ phiếu trong phiên giao dịch ngày hôm nay chính là giá đóng cửa của cổ phiếu đó ở phiên giao dịch hôm qua (đối với sàn upcom - là trạm trung chuyển hay thử nghiệm của cổ phiếu trước khi niêm yết trên hai sàn giao dịch TP.HCM (HOSE) và Hà Nội (HNX) -  thì giá tham chiếu trong phiên giao dịch ngày hôm nay là giá trung bình trong phiên giao dịch ngày hôm trước).

Khi kết thúc một phiên giao dịch hằng ngày (bắt đầu từ 9g tới 14g45), giá một cổ phiếu lúc đóng cửa vào cuối phiên giao dịch sẽ xảy ra ở một trong ba trường hợp sau: cổ phiếu tăng giá so với giá tham chiếu (giá xanh); cổ phiếu giảm giá so với giá tham chiếu (giá đỏ); giá cổ phiếu không thay đổi (vẫn là giá tham chiếu - giá vàng).

Bạn có thể quan sát được cổ phiếu đang khớp lệnh mua - bán ở giá xanh, giá đỏ hay giá vàng dựa vào cách xem bảng giá chứng khoán ngay trong phiên giao dịch.

Có nên mở tài khoản ký quỹ?

Dịch vụ Margin chứng khoán - Giao dịch ký quỹ (Margin Trading) là hình thức nhà đầu tư mua cổ phiếu bằng hạn mức tín dụng do công ty môi giới chứng khoán cấp; phải được thế chấp bằng khoản tiền ứng trước hoặc bảo đảm bằng chính cổ phiếu được mua. 

Giao dịch này được hình thành với mục đích sử dụng đòn bẩy trong hoạt động đầu tư chứng khoán. Mức sinh lời từ khoản đầu tư này có thể tăng lên nhiều lần so với việc chỉ sử dụng vốn tự có. Nhưng ngược lại, dịch vụ margin cũng có thể đem lại rất nhiều rủi ro và thua lỗ lớn. Vì vậy, giao dịch ký quỹ chỉ phù hợp với những nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận thiệt hại và có kinh nghiệm lâu năm trong ngành chứng khoán. 

Bạn nên mở một tài khoản chứng khoán trước, sau một thời gian đầu tư, tích lũy được kinh nghiệm rồi mới xem xét đến việc mở một tài khoản ký quỹ cho phép bạn vay tiền từ CTCK.

Để tránh rủi ro 

Thị trường chứng khoán luôn thay đổi nên bạn hãy sẵn sàng mở rộng tư duy, cởi mở đón nhận những thay đổi về xã hội, văn hóa, chính trị… Độ nhạy sẽ là điểm cộng giúp bạn đánh giá chính xác thị trường, nếu bạn kịp thời nhận ra những thay đổi bất thường, thì bạn có thể hạn chế phần lớn thiệt hại.

Bên cạnh đó, bạn cần rèn sự bình tĩnh, không nên đưa ra những quyết định mua - bán cổ phiếu mang tính gượng ép và đừng để sự biến thiên của thị trường chứng khoán làm bạn mất cân bằng trong cuộc sống.

Là nhà đầu tư mới, bạn nên tránh các lĩnh vực mang tính đầu cơ, các cổ phiếu giá thấp, các giao dịch mượn hàng bán khống vì chúng có độ rủi ro cao và thường biến động.

Nhiều người mới bắt đầu với kênh đầu tư này thường lo ngại mua cổ phiếu vào lỡ không bán ra được thì “chôn tiền”. Bạn không nên quá lo lắng vì kênh đầu tư chứng khoán là kênh có tính thanh khoản (mua đi - bán lại) cao nhất so với các kênh đầu tư khác như đầu tư vàng, ngoại tệ hay bất động sản. 

Rủi ro trong đầu tư chứng khoán là khi bạn mua vào một cổ phiếu bất kỳ, sau đó giá cổ phiếu của bạn giảm xuống thấp hơn giá bạn mua ban đầu, bạn bán ra và chịu một mức lỗ nhất định. Ngoài ra, nếu không tìm hiểu kỹ, bạn có thể mua nhầm những cổ phiếu đầu cơ, công ty thua lỗ, âm nợ cao. 

Chọn lựa CTCK để mở tài khoản, bạn cần ưu tiên và quan tâm đến chất lượng dịch vụ, khả năng tư vấn, đạo đức nghề nghiệp và mức độ chuyên nghiệp của nhân viên CTCK đó hơn là việc chú trọng đến vấn đề phí giao dịch. Vì chính các yếu tố này sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả đầu tư của bạn. 

Bạn có thể gửi câu hỏi hoặc chia sẻ những kinh nghiệm của bản thân cho chuyên mục thông qua địa chỉ email: tuvantaichinh@baophunu.org.vn

Nguyễn Cẩm