Dầu cá có tốt cho sức khỏe tim mạch?

Dầu cá thường được quảng cáo là “tăng cường sức khỏe tim mạch” hoặc “hỗ trợ tim mạch, tâm trí"...

Ngành thực phẩm bổ sung dầu cá là một ngành công nghiệp trị giá hàng tỉ USD và nhiều người uống viên nang dầu cá hàng ngày vì tin rằng axit béo omega-3 trong loại thuốc bổ sung này rất tốt cho sức khỏe tổng thể, đặc biệt là cho tim mạch.

Mặc dù sự thật là những người thường xuyên ăn hải sản ít có nguy cơ tử vong vì bệnh tim hơn những người không ăn, nhưng các nghiên cứu chưa từng chỉ ra rằng dùng dầu cá như một chất bổ sung mang lại lợi ích tương tự.

Theo một nghiên cứu được công bố hôm 23/8 trên tập san JAMA Cardiology, các nhà nghiên cứu một lần nữa khẳng định dầu cá không mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe như được quảng cáo. 

Theo các nhà nghiên cứu, dầu cá chứa 2 axit béo omega-3 là EPA và DHA, được tìm thấy tự nhiên trong các loại cá béo như cá hồi. Một số chuyên gia cho biết mức độ cao hơn của các omega-3 này có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn. Nhưng, những phát hiện này dựa trên mức độ omega-3 trong chế độ ăn uống chứ không phải từ việc sử dụng thực phẩm bổ sung. Trên thực tế, 2 thử nghiệm lâm sàng lớn gần đây cho thấy việc bổ sung dầu cá không cải thiện kết quả tim mạch.

Nhưng sự mơ hồ trong cách diễn đạt mà các nhà tiếp thị dầu cá sử dụng có thể dẫn đến thông tin sai lệch về vai trò của thực phẩm bổ sung, Ann Marie Navar, phó giáo sư tim mạch tại Trung tâm Y tế Tây Nam Đại học Texas (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Đúng là axit béo omega-3 có trong não và rất quan trọng đối với tất cả các loại chức năng của não. Điều chưa được chứng minh một cách nhất quán trong các thử nghiệm chất lượng cao là việc dùng nhiều hơn dưới dạng bổ sung dầu cá sẽ dẫn đến cải thiện hiệu suất hoặc ngăn ngừa bệnh tật".

Phó giáo sư Navar cho biết bà và các đồng nghiệp đã quyết định  thử nghiệm các thực phẩm bổ sung dầu cá sau khi liên tục nghe bệnh nhân của mình nói rằng họ dùng nó vì lợi ích sức khỏe tim mạch.

Qua nghiên cứu của mình, bà Navar “báo động” khi biết rằng các loại dầu cá thường ca ngợi công dụng là có nhiều lợi ích sức khỏe cho tim, não và mắt chỉ là... lời quảng cáo. “Tôi không ngạc nhiên khi bệnh nhân của tôi nghĩ rằng dầu cá đang giúp ích cho họ. Nhưng nhiều nghiên cứu trong những năm gần đây đều cho thấy những nghi ngờ của chúng tôi hàon toàn có cơ sở" - bà nói.

Một gian hàng thuốc và thực phẩm chức năng tại Úc

Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên trên hơn 15.000 bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường - một yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch - thì nguy cơ xảy ra biến cố tim mạch nghiêm trọng không khác biệt đáng kể giữa những người đang dùng chất bổ sung omega-3 và những người không dùng.

Một thử nghiệm ngẫu nhiên khác, bao gồm hơn 25.000 người tham gia, cho thấy việc bổ sung không làm giảm nguy cơ gặp phải biến cố tim mạch lớn hoặc mắc bệnh ung thư.

Luke Laffin, bác sĩ tim mạch phòng ngừa tại Phòng khám Cleveland, cho biết thực tế là các nhà sản xuất thực phẩm bổ sung dầu cá đang ám chỉ nhiều lợi ích sức khỏe khác nhau đang gây lo ngại vì bằng chứng không ủng hộ loại thuốc bổ sung này. “Nếu chúng tôi tin chắc rằng mọi người được hưởng lợi từ những loại thuốc này, chúng tôi sẽ kê đơn" - ông nói.

Laffin cho biết ông khuyến khích bệnh nhân của mình bổ sung axit béo omega-3 từ chế độ ăn uống. Cá, chẳng hạn như cá hồi và cá thu, hạt lanh và hạt chia rất giàu omega-3 và ông cho biết ăn chúng là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh. “Là bác sĩ tim mạch, chúng tôi muốn mọi người dùng loại thuốc phù hợp và không dùng những thứ không giúp ích gì cho họ" - ông nói thêm.

Trọng Trí (theo Washington Post)