Đào tạo theo "đặt hàng" của doanh nghiệp Nhật

Đón đầu từ trường học

Theo thống kê của Tổ chức Thúc đẩy ngoại thương Nhật (JETRO), các doanh nghiệp (DN) Nhật đang ưu tiên đầu tư vào các lĩnh vực chế biến, lắp ráp điện tử, dịch vụ… ở Việt Nam nhưng lao động (LĐ) Việt Nam còn thiếu tính chuyên nghiệp, ngôn ngữ, kỹ năng còn yếu. Qua khảo sát, 60,5% DN Nhật tại Việt Nam than phiền về năng lực, ý thức của LĐ địa phương, 54,7% DN Nhật gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân sự cho các vị trí lãnh đạo.

Để không “thua trên sân nhà”, tháng 9/2013, JICA đã ký kết với Trường cao đẳng nghề TP.HCM thực hiện Dự án nâng cao kỹ năng sản xuất Mono-Zukuri của Nhật, áp dụng với nghề cơ khí trong vòng ba năm. Ông Huỳnh Quốc Tuấn, phụ trách Phòng Hợp tác quốc tế, Trường cao đẳng nghề TP.HCM cho biết: Lần đầu tiên, chương trình nâng cao kỹ năng sẽ được đưa vào dạy song song với chương trình chính khóa cho tất cả sinh viên (SV) năm ba nghề cơ khí. Các SV sẽ được học 400 giờ tiếng Nhật/năm và hơn 200 giờ rèn luyện tay nghề với các chuyên viên kỹ thuật Nhật (không phải đóng thêm học phí). Ngoài ra, các em còn được đào tạo thêm kỹ năng mềm, tác phong, văn hóa làm việc trong DN Nhật; được thực tập, trong các DN Nhật tại Việt Nam. Sau tốt nghiệp, các SV còn được tham gia các hội thảo việc làm trực tiếp với các DN Nhật để nâng cao cơ hội tìm kiếm việc làm.

Theo ông Tuấn, 95% SV ngành cơ khí của trường khi tốt nghiệp đều có việc làm. Thực hiện dự án này, khoảng 300 SV sẽ được tiếp cận với công nghệ tiên tiến và phong cách làm việc của người Nhật để trau giồi kỹ năng nghề nghiệp, cơ hội làm việc cho DN Nhật tại Việt Nam hoặc các DN Nhật ở nước ngoài của các em sẽ dễ dàng hơn.

Giờ học tiếng Nhật của các học viên tại Công ty Esuhai

Mô hình khép kín

Trung tâm Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật Việt - Nhật (khánh thành ngày 12/9/2013) do Công ty Esuhai đầu tư là dự án đầu tiên được JICA viện trợ phát triển chính thức dành cho DN tư nhân nước ngoài sau 10 năm gián đoạn với nguồn vốn trên 40 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Xuân Lanh - Trưởng ban Quản trị chiến lược, Công ty Esuhai cho biết, hiện các DN Nhật tại Việt Nam rất cần các vị trí quản lý sản xuất, quản lý nhà máy, kỹ sư thiết kế, công nhân kỹ thuật lành nghề, kiểm tra chất lượng, thông dịch kỹ thuật, phát triển thị trường, nhân viên kinh doanh… Công ty Esuhai đang làm cầu nối cung cấp nguồn nhân lực cho các DN Nhật đầu tư tại Việt Nam, DN Việt Nam có hợp tác phát triển sang thị trường Nhật. Hằng năm, Esuhai đào tạo khoảng 800 -1.000 ứng viên, cung ứng cho DN Nhật tại Việt Nam trên 250 nhân sự, đưa khoảng 450 em sang Nhật thông qua chương trình thực tập sinh (TTS). TTS từ Nhật trở về sẽ được tiếp tục làm việc cho các DN Nhật tại Việt Nam do Công ty Esuhai giới thiệu. Đây là mô hình khép kín rất hiệu quả.

Theo ông Lanh, công ty căn cứ vào yêu cầu tuyển dụng từ DN Nhật làm tiêu chí tạo nguồn và đào tạo; lập quy trình chặt chẽ từ khâu sơ tuyển đầu vào, sàng lọc về chuyên môn, sức khỏe, thái độ của người LĐ nên hầu hết học viên ra trường đều có việc làm phù hợp.

“Hiện nay nhiều SV tốt nghiệp ĐH, CĐ, trung cấp các ngành kỹ thuật cơ khí, điện - điện tử, xây dựng, may mặc, chế biến thủy sản, nông nghiệp v.v… đến Trung tâm học tiếng Nhật, học kỹ năng làm việc, quản lý sản xuất, thực tập nghề với mong muốn làm việc cho các DN Nhật tại Việt Nam và Nhật. Mức lương khởi điểm từ 6 triệu - 20 triệu đồng nếu làm việc tại Việt Nam (tùy chức vụ, vị trí) và gần 30 triệu/tháng với TTS làm việc tại Nhật”, ông Lanh nói.

Ông Lê Long Sơn, Giám đốc Công ty TNHH Esuhai cho biết, mục tiêu của Trung tâm trong thời gian tới sẽ đào tạo 2.000 - 3.000 nhân lực phục vụ cho các DN tại thị trường Nhật và DN Nhật đang đầu tư tại Việt Nam. Bên cạnh đó, sẽ có liên tục các nhóm TTS kỹ sư trở về từ Nhật được bố trí công việc, góp phần thúc đẩy thêm nhiều DN Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam.

Ngoài Esuhai, Hiệp hội Phát triển nhân lực quốc tế Nhật (IM Japan) cũng thực hiện chương trình đưa thanh niên nghèo nông thôn và SV các trường nghề sang Nhật làm việc. Sau một-ba năm trở về, các LĐ này được văn phòng IM Japan tại Việt Nam giới thiệu việc làm ở các DN Nhật. LĐ thuộc chương trình này còn được tặng một số tiền gọi là “tiền giúp tái hòa nhập cộng đồng”.

Việc đào tạo nguồn nhân lực theo yêu cầu của doanh nghiệp Nhật không chỉ là cơ hội mở ra cho LĐ Việt Nam có việc làm ngay tại quê hương mà còn khắc phục đáng kể những bất cập của hoạt động xuất khẩu LĐ trực tiếp, hậu xuất khẩu LĐ.

 Quỳnh Mai