Đảo Ngọc trên sông Trà Khúc bị phân lô hàng loạt, yêu cầu kiểm điểm nhiều cơ quan

Đảo Ngọc gồm toàn bộ thôn Ân Phú và một phần thôn Ngọc Thạch (xã Tịnh An) với tổng diện tích tự nhiên khoảng 200ha, 328 hộ/1.076 nhân khẩu. Đây là hòn đảo nổi lớn nhất nằm giữa sông Trà Khúc.

Theo lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi, trong những năm gần đây, tỉnh có định hướng phát triển khu vực đảo Ngọc thành khu đô thị sinh thái hiện đại, có hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ.

Đảo Ngọc nhìn từ vệ tinh - Google

Tuy nhiên, từ khi UBND tỉnh có một số văn bản về việc chấp thuận cho một số nhà đầu tư tiến hành khảo sát, nghiên cứu, đề xuất đầu tư dự án Khu đô thị sinh thái đảo Ngọc vào khoảng tháng 9/2017 và từ khi khởi công dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc thì tại khu vực đảo này đã phát sinh tăng đột biến số lượng hồ sơ của người dân có nhu cầu tách thửa, chuyển quyền.

Trước tình hình đó, UBND xã Tịnh An, UBND TP Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh-chi nhánh TP Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai Sở TNMT không báo cáo, đề xuất, chỉ đạo hoặc tham mưu UBND tỉnh có biện pháp chấn chỉnh phù hợp nhằm quản lý nhà nước về đất đai theo quy hoạch trên địa bàn. Đồng thời không thực hiện tốt việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm về quản lý sử dụng đất đai tại địa phương, gây hoài nghi trong dư luận về việc trục lợi từ việc nhận chuyển quyền sử dụng đất để chờ tái định cư.

Trong thời kỳ thanh tra từ năm 2015-2022, việc tách thửa, tự chừa đường đi khi tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất tại khu vực đảo Ngọc diễn ra với số lượng nhiều; từ 214 thửa đất gốc qua nhiều lần tách thửa đã hình thành 1.227 thửa đất nhưng phần lớn là chỉ tách trên sơ đồ phân lô trong hồ sơ.

Trong 1.227 thửa hình thành sau khi tách, có 737 thửa đã thực hiện 1.018 lần biến động chuyển quyền; trong đó có 468/737 thửa sau khi tách đã được chuyển quyền cho những hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu ngoài xã Tịnh An, trong đó hầu hết chưa xây dựng nhà ở.

Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc được xây dựng ở hạ lưu đảo Ngọc - Ảnh: Lê Đình Dũng

Theo kết luận thanh tra, việc tham mưu của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh-chi nhánh TP Quảng Ngãi, thẩm định của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh và phê duyệt của Sở TNMT khi giải quyết thủ tục tách thửa có nhiều sai phạm. Cụ thể, cho phép tách thửa đất tự chừa đường nhưng không thực hiện các thủ tục có liên quan đảm bảo các quy định. Toàn bộ diện tích được các hộ gia đình, cá nhân hiến đất làm đường chưa được chính quyền địa phương nhận hiến đưa vào quỹ đất công để quản lý. Việc hình thành các con đường trên hồ sơ không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương nên gián tiếp ảnh hưởng đến các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng đất của địa phương…

Ngoài nhiều nguyên nhân khách quan thì việc Sở TNMT tham mưu UBND tỉnh ban hành các quyết định quy phạm có nội dung quy định về việc xác định lại diện tích đất ở trái với quy định của pháp luật đất đai do Nhà nước ban hành, dẫn đến các cơ quan chức năng giải quyết thủ tục xác định lại diện tích đất ở khi tách thửa cho một số hộ gia đình, cá nhân không đúng quy định.

Ngoài ra, năng lực quản lý đất đai của công chức địa chính và UBND xã Tịnh An còn hạn chế; việc chủ động nắm bắt tình hình của Phòng TN-MT TP Quảng Ngãi chưa kịp thời…

Từ đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu Giám đốc Sở TN-MT khẩn trương tham mưu UBND tỉnh sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền theo đúng quy định pháp luật.

Yêu cầu Sở xác lập thu hồi hàng chục giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đất tách thửa không đúng quy định. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể thuộc Sở TN-MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản có nội dung trái với quy định của pháp luật đất đai. Kiểm điểm xử lý trách nhiệm những cá nhân thuộc Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh-chi nhánh TP Quảng Ngãi; UBND xã Tịnh An.

Yêu cầu giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông rà soát lại toàn bộ hồ sơ thu hồi đất, bồi thường cho 52 hộ tại 60 thửa đất theo đúng quy định để giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc.

Lê Đình Dũng