Đạo diễn Việt Linh: Hãy đẹp trước khi mình biến mất

* Đến gần 90% nội dung Năm phút với ga xép là những bài báo chị viết cho tạp chí Đẹp. Khi tập hợp lại thành sách, chị sắp xếp theo tinh thần thế nào?

- Năm phút với ga xép là tên chuyên mục tôi đã gắn bó với Đẹp đến năm thứ ba. Khi in cuốn sách này tôi không sắp trật tự theo ngày tháng từ cũ đến mới, trừ sự cố ý cho bài đầu tiên và bài kết sách, còn lại tôi buông theo thứ tự chữ cái. Tôi đặt “Leo núi ” mở đầu, vì tôi nghĩ cuộc đời cũng như những ngọn núi, “lên núi” hay “xuống núi” chỉ là cách mình lựa chọn thái độ sống, và còn đang leo núi - nghĩa là mình còn đang sống. Bài kết “Đẹp để biến mất”, viết về bãi hoang phế Fort de Aubervilliers trước khi bị xóa sổ để dựng thành khu đô thị mới, các nghệ sĩ đường phố đã cải tạo nó trở thành một không gian nghệ thuật tuyệt vời, dù chỉ tồn tại thoáng chốc từ mùa xuân đến mùa hè. Tôi thấy điều đó như một tuyên ngôn: sống là phải đẹp, và hãy đẹp trước khi mình biến mất.

* Trong các bài tạp bút của chị, thường có nhiều khúc và nhiều câu chuyện không liên quan được nối lại. Chị có chủ đích gì khi chọn thủ pháp ấy?

- Tôi thấy chúng ta hiện đều đang chạy, không ai đi chậm nữa. Tôi có một cái rương mà những thứ vụn vặt mình thấy trên đường đời, tôi đều nhặt vào đó, gặp lúc cần thì bỏ ra. Biết đâu một con ốc của mình cũng có thể lắp vừa cho một cỗ xe đang bị khuyết thiếu… Như thế đấy, những mẩu chuyện khắp nơi tôi gặp, tôi mang nó ra trang giấy để mọi người khỏi quên trên đời có những điều như thế. Cũng may là tôi có Năm phút với ga xép để “tiêu hóa” những đồ đạc trong cái rương đó, nếu không, có lẽ tôi cũng bội thực mà chết.

* Chị viết về việc ngoại tình như một kiểu “tôi cổ vũ điều đó”?

- Muốn cổ vũ việc gì thì mình phải dư hoặc thiếu cái đó. Tôi không dư cũng chẳng thiếu, tôi không thích thú hay cổ vũ nhưng có thể chia sẻ với vài cuộc ngoại tình. Rất nhiều cuộc hôn nhân vì các lý do không phải tình yêu, người trong cuộc mãi mãi không hạnh phúc, và những người đó cần "Nó" (ngoại tình). Nếu không họ sẽ chết!

* Những mảnh vụn của đời sống xuất hiện trong Năm phút với ga xép, ở đó có câu chuyện nào của chính chị không?

- Thậm chí là rất nhiều. Phần lớn các câu chuyện trong “Năm phút” có liên quan đến con gái tôi. Tôi 40 tuổi mới có con, bé sinh ra ở Pháp, lớn lên trong văn hóa phương Tây nhưng lại được mẹ dạy dỗ bằng văn hóa phương Đông. Nó luôn thấy bất công, khi bị “áp” giữa hai nền văn hóa đối chọi nhau như thế. Nhiều câu chuyện là tôi viết cho con, về con, những điều xảy ra quanh mình và bạn bè, gia đình mình. Viết ra là một cách để tôi chia sẻ những điều tôi tin là có ích với mọi người.

* Chị bảo, có thể làm điện ảnh ở bất kỳ tuổi nào. Vậy bao giờ chị sẽ rời vỉa hè và đi xuống đường?

- Đã bước lên rồi thì không nên bước xuống nữa. Bên lề cũng có rất nhiều trò chơi thú vị kia mà. Tôi sẵn sàng làm tất cả những gì có thể để ủng hộ các em trẻ làm phim sau mình. Còn tôi tự biết, không nên làm những gì mà mình không còn đủ tự tin nữa.

Tôi thấy cuộc sống của mình ngày càng gần lại điểm chấm dứt. Khi ngồi lên một chuyến bay, tôi thường nhắm mắt và hình dung mình có thể biến mất bất cứ lúc nào. Khi viết sách, tôi luôn làm với tâm lý đây là cuốn cuối cùng của mình. Nên tôi chủ động ở tinh thần “đẹp để biến mất”. Còn nếu không biến mất thì tôi lại tiếp tục đẹp…

* Cảm ơn đạo diễn Việt Linh!

 QUỲNH LAM (thực hiện)