Đạo diễn gốc Việt- Peter Hiền: ‘Nhiều người hỏi tôi về Việt Nam làm phim với mục đích gì?’

Peter Hiền (Peter Hein) mang 2 dòng máu Ấn - Việt Nam. Anh được biết đến là một trong những đạo diễn hành động hàng đầu, được tín đồ điện ảnh Ấn gọi là huyền thoại. Trong phim ảnh, Peter Hiền bắt đầu từ công việc diễn viên đóng thế, chỉ đạo võ thuật đến vai trò đạo diễn hành động. Peter Hiền giỏi karate, kungfu và rành võ thuật Việt Nam - Việt Võ Đạo.

Đạo diễn Peter Hiền mang 2 dòng máu Việt - Ấn

Peter Hiền trải qua nhiều chấn thương trong quá trình hoạt động phim ảnh của mình. Anh bị gãy xương hơn 27 lần, trong đó lần bị gãy 19 cái xương khi tham gia phim Magadheera của đạo diễn Rajamouli là nặng nhất.

* Với vị trí hàng đầu ở kinh đô Bollywood, lý do nào để anh quyết định về Việt Nam làm phim?

- Tôi trở lại Việt Nam vì tình yêu quê hương của mình chứ không phải vì sự nổi tiếng hay tiền bạc. Tôi quyết định về nước làm việc lần này chỉ vì giấc mơ đưa Việt Nam đến gần hơn với thế giới.

Ngoài ra, tôi muốn thay đổi cách nhìn của thế giới với Việt Nam. Họ nhắc đến nước ta hầu như chỉ là các vấn đề liên quan đến chiến tranh. Nhưng, Việt Nam còn nhiều điều tươi đẹp mà thế giới cần thấy, cách người Việt chỉ đường cho người lạ, cách một người mẹ quê tìm mọi cách để lo cho con mình đi học… Tôi bị ấn tượng từ những câu chuyện đời thường như vậy.

Peter Hiền lọt top những huyền thoại của Ấn Độ khi chỉ mới hơn 40 tuổi. Đa số những người nổi tiếng đến độ tuổi 50 hoặc 60 mới được nhận danh hiệu này.

* Ở Ấn Độ, khán giả công nhận tài năng của anh nhưng tại Việt Nam cái tên Peter Hiền còn khá mới mẻ, anh có lo lắng khi “tấn công” thị trường trong nước?

- Ấn Độ có số dân và diện tích lớn gấp nhiều lần Việt Nam, nhưng Peter Hiền được công nhận ở Ấn thì tại Việt Nam, tôi cũng sẽ đạt được những điều như vậy. Tôi biết rừng nào thì cọp nấy, Việt Nam là thị trường mới của tôi nhưng không phải vô rừng khác thì con cọp trở thành con mèo. Nó vẫn là cọp nhưng con cọp đó phải biết đường. Tôi cũng là như thế.

Tôi không thể nói này nói kia vì mình chưa có chứng minh nào cả, nhưng tôi biết khi vào thị trường phim trong nước, tôi không chắc mình có xếp thứ hạng đầu hay không nhưng chắc chắn, tôi không bao giờ xếp cuối. Đó là cái tự tin của tôi.

Peter Hiền là đạo diễn hành động nổi tiếng ở Ấn

* Nếu tự tin như vậy, sau khi Spyder – Tội ác bẩm sinh, phim Ấn đầu tiên được chiếu ở Việt Nam, với vai trò đạo diễn hành động của Spyder, anh nhận thấy sự đón nhận từ khán giả Việt như thế nào?

- Tôi chưa biết được ý kiến của đại đa số khán giả vì phim cũng mới ra rạp thôi. Trên website và các bình luận, nhiều người nhận xét là phim hay nhưng tôi cũng chưa tin tưởng được vì tôi cần nhiều ý kiến thêm nữa.                                                                   

Đây là phim Ấn Độ lần đầu được chiếu ở rạp Việt Nam nên tôi chưa biết mọi người có chấp nhận phim Ấn hay không? Tôi chỉ nghĩ một điều, khán giả Việt rất hiện đại vì mọi người đã từng xem phim của Mỹ, Anh, Hàn, Nhật, Trung Quốc… Do vậy, họ sẽ tập trung vào chất lượng phim hơn là để ý những chi tiết khác. Bên cạnh đó, tôi biết khán giả sẽ thích những sản phẩm mới lạ hơn vì có thể họ đã quen với phim của Hollywood chẳng hạn.

* Điều khác biệt rõ nhất khi nói về thị trường phim ảnh giữa Việt Nam và Ấn Độ mà anh nhận thấy tính đến thời điểm này là gì?

- Giữa Việt Nam và Ấn Độ có nhiều sự khác nhau nhất định về lĩnh vực giải trí. Nếu ở Ấn Độ phim ảnh là chính vì họ không có nhiều chương trình giải trí thì Việt Nam ngược lại, rất phong phú về mặt này.

Do vậy, khi đưa phim về Việt Nam tôi cũng cân nhắc nhiều thứ. Phim Ấn Độ nhiều cảnh ca nhạc thì ở bản phim Spyder phát sóng ở Việt Nam, tôi và nhà sản xuất đã cắt bớt để phù hợp hơn.

Tôi đã làm phim hơn 17 năm rồi nên tôi biết, bộ phim lần này tôi đem về cũng là một phim chất lượng, thuộc hàng như Hollywood chứ không phải phim dở. Tôi biết với số tiền bỏ ra hơn 18 triệu USD, đó phải là một phim hay.

Clip tổng hợp một số pha hàng động trong phim do Peter Hiền làm đạo diễn hành động:

* Vai trò của đạo diễn hành động Peter Hiền trong phim thể hiện như thế nào?

- Đối với khán giả Việt Nam, mọi người vẫn thường nghĩ đạo diễn hành động giống với vai trò chỉ đạo võ thuật. Nhưng thật ra rất khác, tôi làm việc từ kịch bản. Nếu kịch bản đó không hợp lý, tôi sẽ thay đổi cho phù hợp chứ không phải chỉ các pha hành động tôi mới tham gia. Nếu mọi người có xem Spyder sẽ thấy những phân cảnh nhỏ khi đứa trẻ nằm ngủ bật dậy nghe tiếng khóc từ xa, hay cảnh đứa trẻ cười bên cạnh tang lễ, cái mặt nạ xuất hiện của tên phản diện… cũng là do tôi đòi hỏi phải có trong kịch bản.

Tôi đã từng làm việc với nhiều đạo diễn và họ mong muốn tôi có tác động vào kịch bản vì sau nhiều lần tôi làm vậy, khán giả cảm thấy rất thích và hiệu ứng thu về thật sự tốt. Tiền lương của tôi cao hơn đạo diễn đấy! (cười)

* Nếu tác động trực tiếp đến kịch bản, chắc hẳn trong quá trình làm việc những xích mích là điều không tránh khỏi?

- Xảy ra xích mích rất nhiều trong quá trình làm việc vì tôi nhận ra một điều, nhiều tác giả kịch bản họ không nắm được nguyên nhân dẫn đến hành động cho phù hợp. Họ không có kinh nghiệm nên sự việc xảy ra với lý do không hợp lý. Họ viết kịch bản được 10 phim, 20 phim đã là nhiều, còn tôi thì làm hơn 200 phim rồi nên tôi biết nên chỉnh như thế nào cho thuyết phục.

Người dân Ấn Độ có một câu nói về tôi là: “Peter Hiền có giác quan thứ 6”. Tôi nói phim này hay thì nó là hay bởi vì tôi đã có kinh nghiệm làm nhiều phim. Nhưng cái chính là tôi lớn lên trong cuộc sống khó khăn nên những suy nghĩ, nguyện vọng của người dân tôi hầu như cảm nhận hết. Có lẽ vì vậy, tôi luôn đưa ra nhận định đúng với số đông.

Peter Hiền nhận được giải thưởng National Award

* Một số đạo diễn Việt thường chọn những cái tên phòng vé để kéo khách đến rạp, với Peter Hiền, anh có chọn cách này để thu hút người xem?

- Tôi chưa bao giờ suy nghĩ sẽ chọn những cái tên phòng vé tham gia vào phim của mình. Mỗi diễn viên có một gương mặt để nói với khán giả: “Tôi là ai?”, do vậy những người không phù hợp khi với vai diễn, họ sẽ không giúp được gì cho nhân vật của mình.

Tôi muốn lấy dẫn chứng về Tom Cruise, một người diễn viên rất nổi tiếng về khả năng diễn xuất, ngoại hình điển trai nhưng tại sao anh không thể vào vai Điệp viên 007 mà phải là những nam diễn viên khác. Đó là gương mặt Tom Cruise chưa phù hợp với vai diễn này. Nói vậy để thấy, với những người diễn viên nổi tiếng, sự từ chối chọn lựa còn xảy ra nói gì đến chuyện chọn theo những cái tên phòng vé. Đó là suy nghĩ không nên hình thành vì đừng bao giờ tin tưởng con ma-nơ-canh mà hãy tin vào người thiết kế.

* Vậy anh nói sao về thông tin sẽ mời Bình Minh – một người bạn thân xuất hiện trong phim của Peter Hiền?

- Ngoài đời có thể tôi dễ tính nhưng trong phim, tôi bao giờ cũng kỹ lưỡng đặc biệt là việc chọn diễn viên. Tôi mời Bình Minh không phải do có sự quen biết mà vì Bình Minh tiệp với vai mà tôi đang cần trong Sám hối. Phim ảnh với tôi không có khái niệm dòng họ, bạn bè quen biết, không có “sự gửi gắm” mà phải là năng lực.

Tôi rất minh bạch trong chuyện này, rằng phim này làm ra để dòng họ coi hay để dân chúng coi. Nếu dân chúng coi thì phải làm sao cho xứng đáng với sự kỳ vọng của khán giả chứ đâu thể để những người không phù hợp vào vai. Mình thương, mình giúp người diễn viên đó còn lúc phim ra rạp dở tệ thì lúc đó, ai thương mình?

Peter Hiền, Bình Minh và ê-kíp sản xuất phim Sám hối

* Tạm gọi những tai nạn, chấn thương trong nghề nghiệp là chướng ngại vật, đến bây giờ Peter Hiền có nhớ mình trải qua bao chướng ngại như vậy?

- Nếu nói về khó khăn, chắc ai cũng sẽ có: những lần chấn thương tưởng như mất mạng, gãy 19 cái xương, cháy lưng và vô số những lần tai nạn khác. Tôi không mong muốn tai nạn xảy ra cho mình cũng như những người đồng nghiệp nhưng phim trường ở Ấn không có được sự an toàn tuyệt vời như ở Hollywood.

Khi tai nạn xảy ra, suy nghĩ trong đầu tôi đầu tiên là: "Bình tĩnh, vết thương này không là gì cả, không hề đau đớn" để tự trấn an. Trừ khi phải đi bệnh viện gấp còn không tôi sẽ tự chịu đựng dù đến khi về nhà mới thấy đau thật sự.

Có lẽ cũng từ sự cố gắng đó mà mọi người công nhận tôi. Ở Ấn Độ, sự công nhận phải đến từ mỗi người dân chứ không phải thông qua tổ chức hay công ty nào có quyền đưa ra giải thưởng. Điều tôi vui nhất là khi tập cho họ nói được chữ Hein (Hiền trong tiếng Việt) vì ở Ấn chữ này phát âm rất khó nhưng họ đã nhớ được nên tôi rất tự hào.

* Ngoài những chấn thương khi làm nghề, cuộc sống khó khăn của Peter Hiền từ thuở nhỏ có phải là nguồn động lực lớn để anh cố gắng?

- Tôi biết, mình thiếu thốn hơn nhiều người khi ba mẹ không có tiền để cho mình đến trường nhưng điều đó không quan trọng. Mọi người học rập khuôn một kiến thức thì tôi học nhiều kiến thức ngoài xã hội.

Chưa tới 10 tuổi tôi đã giấu gia đình đi làm. Tôi đi xách nước phục vụ cho tiệm trà vì bên Ấn, nguồn nước rất xa. Mỗi ngày 5 giờ sáng tôi đi xách nước cho gia đình rồi sẵn làm thêm. Ba tôi lúc đó bị bệnh, mẹ làm nhiều việc nhưng lương không cao, nội cũng không khoẻ. Tôi tự ý thức mình phải làm để có tiền phụ giúp nên bất cứ công việc gì tôi cũng làm từ bảo vệ, sửa xe, phục vụ…

Peter Hiền bên vợ và 2 người con

Hồi đó, tôi cũng muốn đi học giống chị và em gái của tôi nhưng hoàn cảnh ba mẹ không cố thêm được. Mỗi buổi tối khi chị hoặc em của tôi lười làm bài tập về nhà thì tôi xung phong làm giúp. Tôi làm theo những gì được chỉ lại và những gì tôi quan sát được. Tính ra tôi cũng có khát khao được đi học nhưng thời điểm đó, bà nội cần tôi nhiều hơn.

* Một Peter Hiền ngoài phim trường quyết liệt với công việc nhưng bây giờ, dường như anh là một con người hoàn toàn khác?

- Tôi không ở chung với ba mẹ từ nhỏ nên tôi thiếu thốn tình thương rất nhiều, nhưng bà nội bù đắp cho tôi tất cả. Những người Việt Nam ở Ấn thời điểm tôi còn nhỏ bây giờ nếu có đi Pháp, đi Mỹ thì khi nhắc lại thằng Hiền và bà nội chắc ai cũng nhớ đến tình thương này.                       

Tôi không hiểu sao mình rất thương nước Việt. Bà nội tôi là người Việt, mẹ tôi là người Việt, bố tôi lai giữa Ấn – Việt nên tự trong bản thân con người mình có điều gì đó rất thiêng liêng. Cảm giác tôi trở về Việt Nam lần đầu tiên, đứng trước tượng Bác Hồ không hiểu sao nước mắt cứ chảy dài.

Ở Ấn tôi không có nhiều thời gian cũng như cơ hội để đi ra ngoài vì lịch làm việc nhưng cứ rảnh được 2 – 3 ngày thì tôi về Việt Nam ăm cơm, nghỉ ngơi rồi sang Ấn tiếp tục làm. Có thể mọi người không hiểu được cảm giác khi bước lên máy bay mà được nghe tiếng Việt rồi khi máy bay hạ cánh, đi đâu cũng gặp người Việt nó vui như thế nào đâu. Cảm giác đó rất riêng tư giống như mình trở về nhà, về một nơi dành riêng cho mình vậy.

Peter dành nhiều thời gian bên gia đình

* Những năm tháng khổ cực đã qua, bây giờ nhìn lại, điều Peter Hiền thấy hãnh diện về gia đình của mình là gì?

- Gia đình tôi không giống nhau hoàn toàn nhưng có những sự liên kết nhất định. Ba của tôi là một người dạy võ thuật. Tôi từ một người học võ, sang diễn viên đóng thế, chỉ đạo hành động và trở thành đạo diễn hành động, còn con trai của tôi bây giờ sẽ theo nghiệp đạo diễn.

Con trai tôi 20 tuổi và sẽ làm đạo diễn bộ phim đầu tay vào tháng 3 năm nay với kinh phí 18 triệu USD. Nhiều nhà đầu tư họ tin vào tên tuổi của Peter Hiền vì tôi đã từng làm phim 20 triệu, 40 triệu USD rất thành công nên cũng tin con trai tôi.

Con trai của Peter Hiền sắp bấm máy phim đầu tay với số tiền đầu tư 18 triệu USD

* Nhưng công bằng mà nói, với kinh nghiệm của anh, anh đánh giá như thế nào về năng lực của con trai hay đó chỉ là một sự dựa giẫm vào người thân – điều mà anh rất ghét trong công việc?

- Tôi hãnh diện với tài năng của con mình vì từ 5, 6 tuổi con trai tôi đã nói với tôi là: “Bố ơi con muốn làm phim ngắn, trong phim có những cảnh đánh nhau như thế này thì góc máy bố phải để chỗ đó cho con. Bố nhớ nha vì con sẽ đánh kiếm thì góc máy ở đó mới đúng”.

Ngoài ra, có 3 câu chuyện của con trai để tôi chấp nhận tài năng phim ảnh của nó. Thứ nhất, năm 7 tuổi, nó nói với tôi con muốn làm một bộ phim không phải con người dẫn thú vật đi chơi mà để thú vật dắt người đi nó mới mới lạ hơn.

Thứ 2, có nhiều bộ phim tôi quay tôi còn chưa xem thì con trai xem toàn bộ và chỉ ra ưu – khuyết điểm mỗi phim, thì vài ngày sau báo chí cũng sẽ viết như thế.

Thứ 3 là con trai tôi tự bỏ tiền tiết kiệm chung với em gái để làm phim ngắn dự thi và nhận được giải thưởng. Như vậy, tài năng của con trai tôi được chính phủ chấp nhận trước khi được ba nó chấp nhận đó chứ. Con trai tôi sẽ là đạo diễn trẻ tuổi nhất của Ấn Độ khi nó hoàn thành bộ phim này.

Peter muốn để con trai tự lập để trưởng thành hơn

* Việc làm sao để mọi người biết đến thì dễ nhưng để sống được trong lòng công chúng mới là điều khó, anh biết điều đó chứ?

Ở Ấn, mọi người đều thương nhưng tôi không hề chảnh, tôi sống rất bình thường, không khoe khoang và xem mình như super star (ngôi sao lớn). Ở Ấn, lâu lâu có một bài báo hay mẩu tin thì người dân chỉ có thể thấy tôi trên đó nhưng khi tôi đi bất kỳ đâu có người Ấn sinh sống, nếu hỏi Peter Hiền, họ sẽ biết.

Bây giờ về nước, tôi không nghĩ mình làm được nhiều việc cho Việt Nam, nhưng trong tầm khả năng của tôi, tôi sẽ làm tất cả những việc mình có thể. Ví dụ, đem phim Ấn về Việt Nam chiếu thì cũng phải đem phim Việt giới thiệu ở Ấn. Tôi đã có kế hoạch đem phim Sám hối đang hoàn thiện hậu kỳ sang Ấn để giới thiệu trong tầm tháng 7, tháng 8 năm nay.

Peter Hiền sẽ thực hiện nhiều dự án phim ở Việt Nam trong thời gian tới

Trong nhiều lần nhận giải thưởng của mình, tôi đều tự hào nói rằng: “Cảm ơn mọi người đã công nhận tôi. Cảm ơn những người đã từng làm việc với tôi. Như 1 bàn tay 5 ngón cầm chiếc cúp này trên tay, không thể bằng 1 ngón mà cầm chúng được. Tôi tự hào vì sự đoàn kết đó và tự hào tôi là người Việt Nam”.

Rất nhiều người ồ lên và nói rằng tại sao tôi sinh ra và lớn lên ở Ấn Độ lại nói mình là người Việt Nam. Tôi trả lời với họ: “Máu chảy trong con người tôi là máu Việt, tôi không thể chối bỏ điều đó. Tôi có thể đi nhiều nơi trên khắp thế giới nhưng chỉ có một quê hương”.

Diễm Mi