Danh sách các loại thực phẩm tiềm ẩn rủi ro về ung thư và cách thay thế

Bánh mì kẹp thịt xông khói là ví dụ điển hình khi các chuyên gia liệt kê danh sách thực phẩm dễ gây ung thư – Ảnh: Getty Images

Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) dự báo, trong năm 2023, sẽ có 153.020 người Mỹ được chẩn đoán mắc ung thư đại tràng, 52.550 bệnh nhân sẽ qua đời vì bệnh này.

Trong tình hình ung thư vẫn là một trong các nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất, bài báo ngày 4/7 của The Telegraph tổng hợp lởi khuyên của một số chuyên gia ung thư ở Hoa Kỳ về các loại thực phẩm tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Philip Calder, giáo sư về miễn dịch tại Đại học Southampton, định nghĩa: “Ung thư xảy ra khi các tế bào mất kiểm soát và chúng tiếp tục phân chia, cơ thể bạn phải chứa ngày càng nhiều loại tế bào mà lẽ ra không có”. Một số hóa chất có thể thúc đẩy sự hình thành của các tế bào ung thư.

Theo Viện Nghiên cứu Ung thư (IARC), các loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, xúc xích salami, thịt xông khói và giăm bông là nguyên nhân gây ung thư “chắc chắn”. Dịch vụ Y tế Quốc gia của Anh (NHS) khuyên mọi người nên giảm tiêu thụ lượng thịt chế biến sẵn xuống dưới 70g mỗi ngày.

Lý do là sự hiện diện của hóa chất nitrit, để giữ cho những thực phẩm nói trên được tươi lâu hơn. Khi được nấu ở nhiệt độ cao, nitrit chuyển hóa thành hợp chất gây ung thư nitrosamine.

Không chỉ thịt chế biến sẵn, cả thịt đỏ chưa qua chế biến như thịt bò, thịt cừu và thịt lợn, đều tiềm ẩn nguy cơ ung thư. Một trong các lý do là sắc tố đỏ haem, nếu một người hấp thụ chất này quá nhiều có thể khiến tế bào trong niêm mạc ruột kết bị biến đổi, gây ung thư. Các chuyên gia đề xuất lựa chọn thay thế thịt là các loại thực vật giàu protein như bơ hoặc nấm.

Rượu bia cũng có thể dẫn tới ung thư. Cơ thể người chuyển đổi chất cồn trong rượu thành acetaldehyde, gây tổn thương tế bào. Theo chuyên gia Sadie Boniface từ Viện nghiên cứu Đồ uống có cồn (IAS) ở Anh, việc tiêu thụ rượu bia ở mức thấp đã gây nguy cơ gia tăng ung thư vú, thực quản, miệng và cổ họng; mức tiêu thụ nhiều hơn có thể dẫn tới ung thư gan, đại trực tràng.

Lựa chọn thay thế là các loại bia và rượu không chứa cồn, xuất hiện ngày càng nhiều. Ở Mỹ và Pháp còn đang nổi lên trào lưu uống rượu không cồn.

Các loại thực phẩm có đường, từ đồ ăn như các loại bánh ngọt, bánh ngũ cốc, đến đồ uống như nước ngọt, trà, cà phê, sữa đều tăng nguy cơ gây ung thư, theo thống kê của các nhà khoa học tại Trường Y tế Công Harvard.

Duane Mellor, chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Aston, lưu ý rằng chưa có nghiên cứu chứng minh chắc chắn mối quan hệ giữa đồ ngọt và ung thư. Vấn đề là những người ăn ngọt nhiều thường hấp thụ ít chất xơ hơn, khiến nhu động ruột ít hơn, tạo điều kiện để các chất gây ung thư trong ruột kết tiếp xúc với các tế bào.

Lựa chọn thay thế là đồ ăn và nước giải khát ít hoặc không có đường. Lựa chọn tốt hơn nữa là các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau, cả rau tươi lẫn rau đóng hộp.

Đậu phộng và bơ đậu phộng được bảo quản không cẩn thận có thể gây ung thư. Nguyên do là aflatoxin, độc tố từ một số loại nấm được tìm thấy trên đậu phộng và các loại hạt cây. Aflatoxin có thể tăng nguy cơ ung thư gan.

Trường hợp này không cần thay thế, giải pháp là mọi người chỉ nên mua đậu phộng và bơ đậu phộng của các nhãn hiệu lớn, loại bỏ những hạt trông có vẻ bị mốc, đổi màu hoặc teo lại.

Các chuyên gia khuyến cáo, thực phẩm từ ngũ cốc đã qua chế biến, tiêu biểu là bánh mì trắng, cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư, cụ thể là ung thư ruột kết và dạ dày.

Chuyên gia Mellor đề xuất lựa chọn thay thế là bánh mì hoặc các loại thành phẩm từ ngũ cốc nguyên hạt. Theo đó, chính lượng chất xơ trong bánh mì nguyên hạt mới là dưỡng chất mà chúng ta cần.

Trường An (theo The Telegraph)