Đánh bắt cá tôm kiểu tận diệt thì có còn cá đồng để ăn không?

Câu, chài, lưới, đâm, đặt vó, cắm chà, tát đìa… là những cách truyền thống mà dân Nam bộ bắt cá. Có khi mùa khô đến, chỉ có tay không đi dọc kênh, vừa dùng tay vỗ mặt nước, vừa giậm gót chân xuống đáy kinh, đi khoảng 20, 30 mét rồi quay lại, lặn xuống đáy, bắt cá đang trốn trong những dấu chân đó. Chỉ có vậy mà trong 2 giờ có thể đủ cá cho bữa cơm chiều hơn chục người ăn.

Việc đánh bắt kiểu tận diệt khiến cả cá bột, vi sinh vật… đều chết, cá đồng, cá sông trở nên hiếm - Ảnh: Internet

Cái thời mà cá nhảy lên đầy ghe của bác ba Phi không thấy đâu, nhưng thời trẻ tôi chứng kiến người ta bắt cá đồng bằng những cách như vậy. Thời đó, khi tát đìa xong người ta thả lại đìa những con cá nhỏ. Mấy ông già, bà lão la rầy mấy cậu thanh niên, không cho họ dùng vịt con câu rê để bắt cá lóc mẹ vì bắt xong thì bầy ròng ròng sẽ chết. Thời đó đã xa rồi! Bây giờ với cái bình xiệt có thể giải quyết xong chuyện tát đìa bắt cá, không cần nhiều người. Khắp các kênh, rạch, sông, đầm… những chiếc ghe dùng xung điện gây giật và sốc khiến cá tê liệt hay chết hàng loạt và người ta có thể dễ dàng bắt chúng. Đánh bắt kiểu tận diệt khiến cả cá bột, cả vi sinh vật… đều chết, nên cá đồng, cá sông hiếm là phải.

Mặc dù có nhiều nỗ lực thành công như cho cá đẻ trứng nhân tạo để nuôi cá tra, cá lóc, cá rô, kể cả cá hô… và người ta cũng thả cá con về với dòng sông, nhưng làm sao có thể bù đắp nổi khi hàng đêm, hàng chục, hàng trăm chiếc ghe với hệ thống xung điện đang chà xát khắp mặt sông để đánh bắt kiểu tận diệt như vậy. Báo chí giờ lại cho biết người ta đem máy phát điện ba pha xuống tàu rồi đem ra biển để đánh bắt. Có khi, đến một lúc nào đó mua cá biển lại phải hỏi cá nuôi hay cá tự nhiên.

Trên trái đất này có nhiều dân tộc không ăn cá. Dễ hiểu là đất nước họ không có sông, suối, biển, hồ… lấy đâu ra cá mà ăn. Người Việt chúng ta chắc cũng sống được khi không có cá tự nhiên để ăn. Nhưng, ông bà tổ tiên chúng ta đã tốn biết bao xương máu để truyền lại cho chúng ta một đất nước rừng vàng, biển bạc, chúng ta sẽ trả lời thế nào cho cháu con khi đã tàn nhẫn tiêu diệt muôn loài sống dưới mặt nước sông, suối, biển, hồ. Điều cần nhất bây giờ là phải có biện pháp đấu tranh không khoan nhượng với kiểu đánh bắt thủy hải sản tàn nhẫn của một số người như hiện nay.  

Nguyễn Huỳnh Đạt