Đằng sau việc hàng loạt quốc gia đổi tên 'tết Trung Quốc' thành 'tết âm lịch'

Việc thay đổi chính thức áp dụng từ tết Kỷ Hợi 2019, là kết quả sau những nỗ lực của người dân châu Á sinh sống ở Sydney (Úc) nhằm đưa tết âm lịch trở thành ngày hội chung, thay vì chỉ là dịp đón năm mới âm lịch của người Hoa tại đây.

Nhiều năm nay, tết âm lịch là một trong những lễ hội thu hút khách du lịch đến thành phố Sydney.

Trên trang thông tin, Hội đồng thành phố Sydney đăng thông báo nhấn mạnh: "Tên gọi 'Lễ hội âm lịch Sydney' sẽ bao trùm nhiều cộng đồng và nhiều nền văn hóa dù họ có sử dụng lịch âm cho các hoạt động của mình hay không. Đây là cách tạo nên những cơ hội mới cho sự phát triển xa hơn nữa một sự kiện mang đậm nét văn hóa châu Á”.

Hội đồng thành phố Sydney cho biết họ đã tham khảo nhiều tổng lãnh sự quán và nhận ra lễ hội này liên quan đến rất nhiều quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, Thái Lan, Indonesia, Malaysia.

Quyết định của Hội đồng thành phố Sydney xuất phát từ chiến dịch kêu gọi mọi người ký tên vào thỉnh nguyện thư của một công dân người gốc Việt sống ở Sydney – anh Anthony Ngô.

Anthony Ngô đã khởi động chiến dịch năm 2015 và thu hút gần 2.000 người ủng hộ nhưng vẫn chưa thể tạo ra thay đổi ngay lập tức. Cho đến tháng 11/2018, sau thời gian xem xét và cân nhắc khách quan, Hội đồng thành phố Sydney mới đưa ra quyết định trên.

Việc không dùng tên “tết Trung Quốc” mà thay bằng tên gọi mới "tết âm lịch" là cách Hội đồng thành phố Sydney muốn tạo sự kết nối sâu rộng hơn đến các cộng đồng người gốc Á sinh sống tại thành phố này.

Trung bình mỗi năm có khoảng 600.000 lượt du khách người Úc hoặc du khách quốc tế đến Sydney hòa mình trong không khí mùa lễ hội đặc biệt này.

Thời cổ đại, Trung Quốc và người Ai Cập là những người sử dụng lịch âm sớm nhất thế giới. Sau này, lịch âm được áp dụng rộng rãi hơn ở các quốc gia châu Á khác như Hàn Quốc, Triều Tiên, Việt Nam, Lào, Singapore… 

Phong tục đón tết của mỗi quốc gia dù có khác nhau thế nào thì tết cũng là dịp đoàn viên của cả gia đình. Mọi thành viên trở về quây quần dùng bữa cơm cuối năm. Ai không về được cũng cố gắng kết nối với người thân trong khoảnh khắc chuyển giao thiêng liêng sang năm mới.

Tết Kỷ Hợi 2019 là năm đầu tiên Sydney đổi tên "tết Trung Quốc" thành "Lễ hội âm lịch Sydney".

Ở Mỹ, nhiều sinh viên xa nhà không về ăn tết cùng gia đình thì gọi điện thoại chúc tết qua Skype, rồi họ tập trung lại với nhau cùng nấu những món truyền thống, đón tết bằng cách độc đáo của riêng mình. 

Từ những ngày cuối năm, Cheng Jing – sinh viên người Trung Quốc theo học tại Đại học Arizona - cùng những người bạn đồng hương đã rộn ràng chuẩn bị mâm cỗ, tự làm những chiếc sủi cảo truyền thống. Rồi họ ngồi bên nhau cùng chào đón giây phút chuyển giao năm cũ - năm mới. 

Sủi cảo truyền thống xuất hiện trong tết âm lịch ở Trung Quốc.

Với người Việt Nam, tết âm lịch được gọi là tết Nguyên đán, mang ý nghĩa là buổi sáng đầu tiên của năm. Với mỗi người, được sum vầy, gặp gỡ gia đình trong ngày đầu năm chính là dấu hiệu của một năm đầm ấm, hạnh phúc và viên mãn. Trong buổi sáng đặc biệt này, người Việt Nam dù đang sinh sống ở đâu vẫn không thể quên hương vị bánh chưng ngày Tết. 

Loại bánh làm bằng thịt heo, gạo nếp, đậu xanh đúc khuôn vuông vức thể hiện sự biết ơn trời đất đã cho mưa thuận gió hòa giúp mùa màng bội thu. Bên cạnh đó còn có mâm ngũ quả tượng trưng cho sự sung túc cả năm. 

Bánh chưng - món bánh truyền thống của người Việt trong dịp tết.

Tết âm lịch của Hàn Quốc và Triều Tiên có tên Seollal, kéo dài trong 3 ngày. Người dân sẽ mặc trang phục truyền thống, chơi những trò chơi dân gian và gặp gỡ các thành viên trong gia đình. Buổi sáng đầu năm là lúc các thành viên quây quần bên người thân, tất cả dành cho nhau những lời chúc tốt lành và mừng tuổi.

Người lớn sẽ lì xì người nhỏ hơn mình, và như thế sẽ tiếp nối cho đến người nhỏ nhất, với ý nghĩa người lớn phải có nhiều trách nhiệm hơn, sẵn sàng bao bọc người nhỏ hơn mình.

Minh Khôi (Theo SBS/ABC News)