Đằng sau sự ngang ngược của trẻ là nhu cầu được tôn trọng

29/04/2017 - 11:32

PNO - Tôi có hai đứa con. Cháu gái ngoan hiền, dễ chịu, biết lắng nghe những góp ý của mẹ. Ngược lại, cậu em trai vô cùng khó bảo.

 Một ngày không biết bao nhiêu bận con trai tôi sửng cồ hoặc lèm bèm, giận dữ.

Dang sau su ngang nguoc cua tre la nhu cau duoc ton trong
 

Sáng đi ăn sáng món gì tôi cũng phát mệt với con, vì bé luôn luôn chọn ăn cái gì đó rất ngược ngạo, không thể ăn chung với cả nhà. Ví dụ cả nhà đi ăn phở, bé đòi ăn xôi. Nhà ăn xôi, bé sẽ đòi ăn cháo. Cả nhà muốn đi coi phim, bé đòi đi nhà sách. Hôm khác, cả nhà muốn đi nhà sách bé ấy lại đòi… đi bơi.

Đôi khi tôi có cảm giác không bao giờ là đủ với cậu con mình. Lúc nào bé cũng so đo tính toán với chị. Tại sao chị được mua hai cuốn mà con chỉ được mua một (dù mẹ đã giải thích mẹ cho tiền mua sách bằng nhau). Cậu so đo tại sao mẹ mua cái này cái kia cho chị, mà không mua cho con (trong khi mẹ mua kẹp tóc hay bông tai cho chị thì làm sao có cái gì đó tương đương cho bé).

Tôi thấy mình giải thích khá rành mạch và dễ hiểu, nhưng bé vẫn phản ứng theo đủ cách khác nhau, cho đến khi tôi mất kiên nhẫn và quát lên, hoặc mặc kệ hoặc bỏ đi. Có lần tôi còn tét mông con một trận. 

Nói chung, thật khó có một cuộc đối thoại với con trai tôi để tìm kiếm sự cảm thông và hòa bình. Có phải tôi là bà mẹ không biết cư xử, hay cậu bé nhà tôi không biết lắng nghe hay còn gì nữa, xin hãy giải thích giùm tôi.

 Cảm ơn chị rất nhiều.

Thu Hiên
(Q.Tân Phú, TP.HCM )


Chị Thu Hiên mến,

Con trai và con gái chị khác biệt, âu cũng là lẽ tự nhiên, vì không ai trên đời này giống tính nết ai hoàn toàn. Chị dễ dàng trong việc nuôi dạy con gái vì mẹ con biết lắng nghe và hiểu ý nhau. Với con trai, chị có khó khăn hơn, có lẽ phần nhiều vì chưa hiểu nhau, mẹ chưa hiểu con và con chưa hiểu mẹ. 

Dang sau su ngang nguoc cua tre la nhu cau duoc ton trong
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Khi cháu yêu cầu mọi thứ ngược lại với sinh hoạt chung của cả nhà, không biết chị có chiều theo ý cháu không ạ? Khi một đứa trẻ đòi hỏi ngang ngược, có thể có lý do từ việc từng được chiều chuộng bởi ai đó trong nhà, hay cháu đang cần được mọi người hiểu một nhu cầu nào đó của mình mà chưa được đáp ứng.

Biểu hiện của cháu cho thấy cháu đang bức bối, cố tình làm ngược với mọi người để gây chú ý, gây ảnh hưởng. Có khi nào cha mẹ so sánh cháu với chị cháu, để cháu thấy cháu thua kém chị nên cháu muốn tỵ nạnh, so bì?

Có thể nhu cầu tâm lý ẩn đằng sau biểu hiện ngang ngược của cháu là nhu cầu được tôn trọng, muốn cha mẹ chấp nhận cá tính của cháu, cháu không muốn bị so sánh với người chị “hoàn hảo” luôn biết nghe lời cha mẹ, chị khiến cha mẹ hài lòng?

Anh chị có thể nhìn lại quá trình nuôi dạy hai cháu và kiểm tra xem mình đã đối xử công bằng và tôn trọng cá tính riêng của từng cháu hay chưa? Anh chị có khi nào quá chiều và cũng quá nghiêm khắc với con trai không? Thường chiều quá sẽ hóa hư và cha mẹ lại mất kiên nhẫn khi con hư mà thành nghiêm khắc quá tùy từng lúc. Anh chị có thường xuyên khen ngợi những việc làm tốt của con không?

Có lẽ cháu cần anh chị lắng nghe xem nhu cầu tâm lý thực sự của cháu. Rất mong anh chị lắng nghe cháu thực sự bằng con mắt yêu thương vô điều kiện, không mong cháu giống chị cháu hay giống khuôn mẫu bố mẹ đặt ra, tôn trọng cá tính của cháu nhưng đồng thời cũng cần có khung giới hạn cho các hành vi của cháu để cháu biết mình có thể làm gì và không được làm gì. 

Ví dụ chuyện cả nhà đã quyết định cùng nhau đi xem phim thì con cần biết chia sẻ những phút giây chung cùng gia đình. Con muốn đến nhà sách thì phải để dịp khác cả nhà sẽ cùng đi nhà sách.

Vì sống cùng gia đình cần quan tâm đến nhau chứ không được ích kỷ chỉ biết nghĩ cho cá nhân. Khi cháu có biểu hiện xấu vì không được thỏa mãn đòi hỏi, anh chị có thể đặt ra những câu hỏi cho cháu trả lời để cháu tự nhận ra sự vô lý của mình, sau đó có thể gửi cháu cho ai đó trông nom và cả nhà vẫn đi xem phim bình thường.

Khi trẻ dằn dỗi, cha mẹ có thể lờ đi và tiếp tục việc cần làm, khi cháu nguôi cảm xúc tiêu cực, anh chị sẽ phân tích đúng sai cho cháu hiểu. 

Trẻ sẽ dễ bảo hơn khi được lắng nghe và tôn trọng. Mong anh chị sẽ sớm thiết lập lại quan hệ hòa bình với cháu, làm bạn cùng cháu để cháu vui vẻ hợp tác, chị nhé!

Chuyên viên tâm lý Phạm Thị Thúy

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI
  • “Người thứ ba”

    “Người thứ ba”

    20-12-2024 10:00

    Thế nhưng, cũng chính vì quá thân, cộng với suy nghĩ “thân thì không cần giữ kẽ”, chị thường xuyên làm chúng tôi khó xử.

  • Chuyện tình cha mẹ tôi: Ba mê rửa chén vì muốn mẹ nghỉ ngơi

    Chuyện tình cha mẹ tôi: Ba mê rửa chén vì muốn mẹ nghỉ ngơi

    20-12-2024 06:34

    Mấy chục năm qua, chị em tôi đã quen thuộc với hình ảnh ba vào bếp. Ba tình nguyện làm "người đam mê rửa chén" vì ba yêu gia đình.

  • 70 tuổi, cha tôi vẫn miệt mài làm rẫy giữ đất

    70 tuổi, cha tôi vẫn miệt mài làm rẫy giữ đất

    19-12-2024 17:54

    Mỗi lần nghĩ đến hình ảnh cha già cặm cụi đi cắt cành, bón phân, kéo ống nước tưới cây, tôi thấy lòng đau như ai cắt từng khúc ruột.

  • Xuân… nhặt

    Xuân… nhặt

    19-12-2024 06:46

    Nhà không rộng, chỉ có khoảng ban công là có thể nuôi cây. Vậy là ba cứ đem cây về chăm sóc, tưới tắm, nâng niu.

  • Tôi đi thuê người yêu

    Tôi đi thuê người yêu

    18-12-2024 17:05

    Tại TPHCM, có một dịch vụ được chào mời vừa công khai lại vừa kín đáo: dịch vụ của những người yêu thuê giờ.

  • Tuổi ăn đám cưới, tuổi viếng đám tang

    Tuổi ăn đám cưới, tuổi viếng đám tang

    18-12-2024 10:30

    Tôi nhận ra, ở độ tuổi ngấp nghé 50 của mình, tôi đi viếng đám tang nhiều hơn những đám, tiệc khác.

  • “Tạm ứng” gối chăn

    “Tạm ứng” gối chăn

    18-12-2024 06:17

    Trong công việc, cuộc sống, người ta có thể tạm ứng nhiều thứ, nhưng tạm ứng gối chăn sẽ để lại nhiều hậu quả khó lường.

  • Chỉ đường cho hươu: Yêu người hơn tuổi

    Chỉ đường cho hươu: Yêu người hơn tuổi

    17-12-2024 18:37

    Lòng con canh cánh về mối tình ngang trái của mình. Mỗi khi nghe ai đó nói “phi công trẻ”, “hồng hài nhi”… là con lại chộn rộn, mắc cỡ.

  • Ai rồi cũng tập thể thao: Bước ngoặt huy hoàng trong công cuộc tập luyện của tôi

    Ai rồi cũng tập thể thao: Bước ngoặt huy hoàng trong công cuộc tập luyện của tôi

    17-12-2024 12:48

    Bạn thuyết phục ròng rã mấy tháng trời. Bạn bảo sẽ cùng tôi đi bộ về đích để tôi không thấy ngại.

  • Chữ hiếu trong kinh doanh

    Chữ hiếu trong kinh doanh

    17-12-2024 08:51

    Tôi thích được ngồi nghe mẹ kể chuyện xưa, được ăn cơm với mẹ, được cùng mẹ đi thăm bà con… Mấy món mẹ nấu là ngon nhất thế giới.

  • Trăm năm trong cái nắm tay

    Trăm năm trong cái nắm tay

    17-12-2024 06:03

    Người ta có thể dễ dàng đến bên nhau, nhưng liệu có bao nhiêu người đi được cùng nhau tới tuổi xế chiều?

  • “Siêu xe” của ông nội

    “Siêu xe” của ông nội

    16-12-2024 16:19

    Chiếc “siêu xe” của ông nội đã theo chủ nhân được gần 15 năm. Mỗi ngày, ông luôn dành thời gian chăm chút nó, như người bạn đồng hành đáng tin cậy.

  • Lời nói như dao

    Lời nói như dao

    16-12-2024 13:03

    Cần tránh những lời nói xúc phạm, miệt thị, thay vào đó là những lời nói lịch sự, tôn trọng, góp phần xây dựng mối quan hệ.

  • Trẻ em cần thế giới thật đầy yêu thương

    Trẻ em cần thế giới thật đầy yêu thương

    16-12-2024 06:21

    Các nghiên cứu đã chứng minh trẻ em cần được neo giữ trong thế giới thật, quan hệ thật, trách nhiệm, tình yêu thật. Hoạt động ảo không thể thay thế được.

  • Khoảnh khắc dài nhất

    Khoảnh khắc dài nhất

    15-12-2024 17:58

    Chỉ cần gặp mẹ, được ngồi gần mẹ, mọi chênh chao, chơi vơi, xáo trộn đều được lắng xuống, chữa lành.

  • Ngoại vẫn chắt chiu những hạt mè

    Ngoại vẫn chắt chiu những hạt mè

    15-12-2024 16:54

    Có lẽ vì vị mè ướp đẫm mồ hôi của ngoại, cũng có thể vì khói bếp thân thương làm thơm chén cơm nóng hổi quyện cùng vị muối mè mằn mặn.

  • Con bình thường hay đặc biệt?

    Con bình thường hay đặc biệt?

    15-12-2024 06:48

    Mong con thông minh vượt trội hay chỉ cần con khỏe mạnh, bình thường, câu trả lời của bạn là gì?

  • Ngưng đổ lỗi!

    Ngưng đổ lỗi!

    14-12-2024 19:37

    Người luôn tự coi mình là nạn nhân hiếm khi nhận ra lỗi của chính mình, cũng khó có cơ hội nhận ra khả năng của bản thân khi cố gắng.