Đàn ông nhạt

Dung mạo phong nhã, nói năng trôi chảy, kèm tí năng khiếu văn nghệ, Kim Trọng là mẫu thanh niên gây thương nhớ cho bất kỳ cô gái mới lớn nào. Nhưng khi cuộc đời gặp sóng gió và hoạn nạn, toàn bộ gói phẩm chất ưu tú ấy lại bỗng nhiên vô dụng. Chẳng những không giúp đỡ, sẻ chia khổ đau của giai nhân mình thề hẹn, mà còn tự cho phép mình miễn giảm xấu hổ, co rút vào nhịp sống an toàn đến vô tâm.

Phần lớn quý cô bôn ba trần đời có lẽ đều nhất trí chọn Từ Hải, tuy hơi cơ bắp và có thể tử nạn vì mải xưng hùng xưng bá, song vẫn được cảm giác che chở, dám nói dám làm, dám nhận trách nhiệm, và không quản vất vả việc giặt giũ cơm nước. 

Đàn ông như Kim Trọng thường bị coi là quá nhạt, nếu có khuyến mãi thêm tấn muối dư vị phong ba lên rừng xuống biển, thì vẫn không át đi cái vẻ xoàng xĩnh lưng chừng không đáy, không đỉnh. Nếu độc thân, anh ta duy trì nấu cơm đúng bữa, đều đặn ngủ trưa, tối mười giờ lên giường, nằm ngủ duỗi thẳng chân và hai tay đặt ngay ngắn lên bụng. Không quá nhiều bạn và luôn đến dự sinh nhật bạn thân bằng món quà hoàn hảo là bài hát quan họ Người ở đừng về. Anh ta có uống rượu, nhưng vẫn được tấn phong là dũng sĩ diệt mồi, có dư dả tiền trong túi, nhưng bao giờ cũng xin khất chủ nhà trọ giảm tiền điện nước.

Bước sang tuổi ba mươi, đàn ông nhạt thường xuyên mở radio nghe thời sự trong nước và quốc tế, xỉa răng mỗi ngày, chải tóc mỗi sáng, vẫy tay luyện dịch cân kinh mỗi Chủ nhật, và bắt đầu tỏ ra ghét những thói hư đạo đức của xã hội. Sang tứ tuần, đàn ông nhạt sôi nổi bàn luận thú câu cá, lên giọng chỉ dạy đồng nghiệp chân dài, và đã hoàn thành cẩm nang xây dựng con đường tiến thân bằng cách “lăn dần đều” theo nhịp điệu không gì nổi bật. 

Lớn lên trong môi trường gia phong quân tử Nho giáo, phụ nữ Việt xưa nay vẫn đặt niềm tin vào một khái niệm mơ hồ mà cốt lõi là “tư cách đàn ông”. Nhưng họ sẽ khó tìm thấy dấu hiệu sáng rõ nào của cái tư cách ấy ở đàn ông nhạt mà tăng gấp đôi nỗi sợ so với người bình thường: sợ mắc lỗi, sợ sai lầm, sợ hậu quả, sợ điều tiếng và dĩ nhiên, sợ chết.

Những người đàn ông trong vụ xử án gian lận thi cử ở Hòa Bình vừa qua, đặc biệt hơn, còn thêm nỗi sợ ô danh, dù bản chất sự việc đã là một chuyện tày trời. Họ sợ ô danh khi chính họ không còn đủ điều kiện để được người đời ban cho một cái nhìn khinh bỉ tối thiểu.

Chị em có thể nhỏ lệ cho những tên tử tù quẫn trí giết người nhưng đã biết ăn năn hối lỗi, có thể rung cảm tha thứ cho những quý ông dại tình mà vướng vào lao lý, có thể mỉm cười bao dung cho gã trọc phú quê mùa ham đòi ăn chơi mà leo thang quyền lực bất minh. Song chẳng mấy chị em nào hạ thấp thang điểm “tư cách đàn ông” cho loại đàn ông nhoay nhoáy chối tội, đổ tội và tự họa mình thành kẻ oan ức sau khi tay đã nhúng chàm.

Những màn lật lọng, những pha xảo ngôn, những phút trần tình theo kiểu “lòng tốt không đúng chỗ”, và gương mặt dương dương tự đắc trước vành móng ngựa của những quý ông có chút ăn học, quả thật, là sự thảm hại cuối cùng khiến chị em cảm thấy buồn nôn. 

Cố nhiên trước pháp đình thì bản năng thèm sống có thể khiến mọi phạm nhân tìm cách chối tội. Nhưng cứ hình dung đến lộ trình từ hào hoa phong nhã, nhàn nhạt thăng tiến và tận dụng tất thảy thủ đoạn bất chính kiếm ăn, rồi giờ đây thản nhiên “chùi mép”, thì không ai còn muốn thể tất cho những đấng mày râu kia.

Nếu việc gian lận thi cử ở tỉnh Sơn La không bị phát hiện thì rất có thể, giờ đây, họ vẫn chễm chệ chỉ đạo ngành giáo dục tỉnh nhà phát huy điều hay lẽ phải. Hay như không ít bậc nam nhi, nếu một ngày không bị đứng trước vành móng ngựa khóc lóc xin giảm nhẹ hình phạt, chắc là quý ông này vẫn tiếp tục diễn vai trượng phu đạo đức, tả xung hữu đột, giỏi việc nước đảm việc nhà.

Thật may, bản chất vừa nhạt vừa hèn thâm căn cố đế đã không cho họ đóng nốt chân dung khí phách đàn ông dám làm dám chịu, mà hiện nguyên hình tiểu nhân trí trá chẳng xứng nhận một giây “ghé mắt trông ngang” của đàn bà.

Nhi Nữ Thường Tình