Dân bị chiếm đất kêu cứu 9 năm trời, chính quyền cù cưa

Càng khiếu nại, càng... mất đất

Trong đơn gửi đến báo Phụ Nữ TP.HCM, bà Trương Nhật Lệ (số 2B/1/36 đường Bạch Đằng, P.2, Q.Tân Bình, TP.HCM) phản ánh, năm 2007, bà mua một thửa đất nông nghiệp có tổng diện tích gần 13.000m² tại P.Bình Hưng Hòa, Q.Bình Tân.

Việc mua bán được sang tên, công chứng đầy đủ theo quy định pháp luật. Khoảng một năm sau, bà được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Trong lúc bà đang cải tạo đất, chuẩn bị trồng trọt thì bất ngờ bị ông Trần Văn Ân không biết từ đâu đến chiếm đất, cất nhà ở. Bà liền gửi đơn khiếu nại đến UBND P.Bình Hưng Hòa, UBND phường này nhiều lần mời hai bên đến phường làm việc, nhưng lần nào ông Ân cũng tránh mặt.

Trong khi đó, phường không có động thái gì quyết liệt. Sau gần hai năm, từ căn chòi nhỏ khoảng 20m² mà ông Ân lấn chiếm ban đầu, phần đất lấn chiếm đã phình to ra hơn cả trăm mét vuông.

Bức xúc, bà gửi đơn đến UBND Q.Bình Tân khiếu nại về việc UBND P.Bình Hưng Hòa thiếu trách nhiệm. UBND Q.Bình Tân ra văn bản đề nghị UBND P.Bình Hưng Hòa xem xét, giải quyết.

Lúc này, UBND phường mới ban hành quyết định cưỡng chế căn nhà xâm chiếm trái phép của ông Ân. Tuy nhiên, theo bà Lệ, việc cưỡng chế rất qua loa, không triệt để.

Sau khi chính quyền rút đi, ông Ân không chỉ dựng lại công trình mà còn chiếm thêm đất. Bà Lệ lại gửi đơn khiếu nại đến phường. Thanh tra xây dựng phường đến kiểm tra, lập biên bản tháo dỡ công trình, nhưng thay vì tháo dỡ toàn bộ công trình, đoàn kiểm tra chỉ tháo dỡ... một phần.

Khi đoàn kiểm tra đi, công trình lại được khôi phục như cũ. Bà lại gửi đơn khiếu nại đến quận. Quận ra văn bản chỉ đạo phường giải quyết. UBND P.Bình Hưng Hòa lại lập đoàn cưỡng chế nhưng chỉ cưỡng chế “chiếu lệ” khoảng 30m², trong khi căn nhà ông Ân xâm chiếm hơn cả trăm mét vuông.

Sau hơn chín năm bà gửi đơn kêu cứu và được UBND P.Bình Hưng Hòa giải quyết, diện tích bị xâm chiếm đã “nở” ra đến hơn 500m².

“Đất của tôi bị người ta xâm chiếm. Tôi đến đòi lại thì họ đòi đánh, đòi chém. Tôi cầu cứu chính quyền thì chính quyền giải quyết chiếu lệ, kéo dài khiến tôi bị mất thêm đất. Giờ tôi biết trông chờ vào ai?” - bà Lệ than.     

Theo bà Lệ, khu đất của bà hiện bị xâm hiếm, xây dựng trái phép với tổng diện tích lên đến 50m2

Xử lý không nổi hay thiếu trách nhiệm?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, những phản ánh của bà Lệ liên quan đến việc thiếu trách nhiệm của UBND P.Bình Hưng Hòa là có cơ sở.

Cụ thể, sau nhiều năm khiếu nại liên tục nhưng phường giải quyết không xong, khoảng giữa năm 2015, UBND Q.Bình Tân đã lập đoàn kiểm tra vụ việc.

Khi làm việc với đoàn kiểm tra của quận, ngay cả công trình xâm chiếm, xây dựng trái phép của ông Ân diễn ra từ lúc nào, UBND P.Bình Hưng Hòa cũng không biết.

Sau đó, UBND phường mới ra văn bản xác định thời điểm ông Ân xâm chiếm, xây dựng nhà trái phép trên đất bà Lệ là từ năm 2003.

“Năm 2003, ông Ân đã dựng nhà tạm trên phần đất của ông Trực Vi Toàn (người bán đất cho bà Lệ) trước khi ông Toàn chuyển nhượng cho bà Lệ. Do hành vi xây dựng không phép của ông Ân diễn ra từ năm 2003 nên UBND phường không phát hiện và chưa lập biên bản xử lý đối với hành vi vi phạm này” - lãnh đạo UBND P.Bình Hưng Hòa bào chữa.

Trong khi đó, qua xác minh của Công an P.Bình Hưng Hòa, ông Ân xâm chiếm, xây dựng trái phép trên đất bà Lệ từ khoảng năm 2009.

Các biên bản kiểm kê hiện trạng của Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng Q.Bình Tân vào năm 2008 cũng cho thấy trên các thửa đất của bà Lệ không có căn nhà nào của ông Ân. Điều này cho thấy việc quản lý địa bàn của UBND P.Bình Hưng Hòa rất lỏng lẻo, thiếu sâu sát.

Ngoài trách nhiệm của UBND P.Bình Hưng Hòa, còn có trách nhiệm của UBND Q.Bình Tân khi xử lý không nghiêm đối với việc quản lý thiếu trách nhiệm của cấp dưới.

Được biết trước đây, sau nhiều lần phản ánh nhưng UBND P.Bình Hưng Hòa không giải quyết dứt điểm, quá bức xúc, bà Lệ đã làm đơn tố cáo ông Lê Hoàng Dũng - Phó chủ tịch UBND P.Bình Hưng Hòa - có hành vi bao che.

Tuy nhiên, sau một thời gian lập đoàn kiểm tra và xác minh, UBND Q.Bình Tân kết luận, nội dung tố cáo của bà Lệ chưa có cơ sở.

Dù vậy, căn cứ theo quy định, nhiệm vụ phân công, các cán bộ, công chức có liên quan đến lĩnh vực địa chính - xây dựng chưa thực hiện đúng và làm tốt nhiệm vụ, quyền hạn, chức trách được giao. Thế nhưng, cuối cùng, UBND quận lại không có hình thức kỷ luật nào đối với những cán bộ chưa làm tròn chức trách, nhiệm vụ của mình.

Theo luật sư Nguyễn Văn Trường, Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Văn Trường, việc xây dựng nhà trên đất người khác của ông Ân là có dấu hiệu phạm tội hình sự “xâm phạm, chiếm đoạt tài sản của người khác”.

Bên cạnh đó, hành vi xây dựng nhà trên đất nông nghiệp của ông Ân rõ ràng là xây dựng trái phép. Chính quyền địa phương hoàn toàn có thể lập biên bản xử phạt hành chính và cưỡng chế tháo dỡ ngay khi phát hiện lần đầu.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Phước Bình, Phó chủ tịch UBND P.Bình Hưng Hòa vẫn cho rằng, việc xây dựng lấn chiếm đất người khác của ông Ân diễn từ năm 2003, 2004. Phường đã nhiều lần mời hai bên đến để giải quyết nhưng không giải quyết được.

Sau đó, phường tổ chức đoàn xuống cưỡng chế nhiều lần, nhưng gia đình ông Ân có thái độ chống đối, trong khi lực lượng của phường quá mỏng nên chưa làm quyết liệt. Vừa qua, phường đã lên kế hoạch cưỡng chế mới, định tổ chức thực hiện nhưng nhận thấy lực lượng của phường vẫn mỏng nên chưa thực hiện.

Liên quan đến phản ánh rằng phường chỉ cưỡng chế vài chục mét vuông chiếu lệ, không chịu làm dứt điểm, ông Bình nói: “Đây có thể là phường cưỡng chế phần lấn chiếm mới mọc thêm. Đây là việc của lực lượng trước đây làm. Tôi mới
về phường”.

Vậy chừng nào phường sẽ xử lý dứt điểm vụ việc? Ông Bình nói: “Do trước đây, lực lượng mỏng, chỉ có khoảng 30 - 40 người thôi, nhưng sắp tới, quận sẽ hỗ trợ thêm, dự kiến khoảng một - hai tháng sẽ làm
dứt điểm”.

 Phan Trí