Đàm phán thương mại Mỹ - Trung có bước tiến triển

Các quan chức Mỹ và Trung Quốc vừa kết thúc buổi đàm phán thương mại ngắn vào thứ Tư, ngày 31/7. Bắc Kinh cho rằng, cuộc gặp mang tính xây dựng, bao gồm thảo luận về việc Trung Quốc mua thêm hàng nông sản Mỹ và một thỏa thuận để tái lập đàm phán vào tháng Chín.

Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer (trái) ra hiệu cho Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin (giữa) khi cả hai trò chuyện cùng Phó thủ tướng Trung Quốc Liu He

Cuộc đàm phán bao gồm bữa ăn tối tại khách sạn Fairmont Peace ở Thượng Hải, và một cuộc họp nửa ngày vào hôm thứ Tư, trước khi đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin rời Trung Quốc.

Bộ Thương mại Trung Quốc nhận xét trong một tuyên bố: “Cả hai bên, dưới sự đồng thuận của hai nhà lãnh đạo ở Osaka, đã có cuộc trao đổi thẳng thắn, hiệu quả, mang tính xây dựng và sâu sắc về các vấn đề thương mại và kinh tế lớn, vì lợi ích chung”. Tuyên bố cũng tiết lộ một số thông tin về việc Trung Quốc mua sản phẩm nông nghiệp từ Mỹ - vấn đề nổi lên sau khi Tổng thống Donald Trump cáo buộc Trung Quốc không thực hiện đúng cam kết.

Các cuộc đàm phán bắt đầu trong bối cảnh không mấy lạc quan. Hôm 30/7, Twitter của Tổng thống Trump nói Trung Quốc đang trì hoãn thỏa thuận và cảnh báo về một kết quả tồi tệ cho nền kinh tế hàng đầu châu Á. Ngày 30/7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hua Chunying nói, bà không biết về những diễn biến mới nhất của các cuộc đàm phán, nhưng rõ ràng chính Mỹ đã tiếp tục “lật kèo”. Dự kiến hai bên sẽ tái lập quá trình thương thuyết vào tháng Chín tại Mỹ.

Cuộc thương chiến kéo dài giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã phá vỡ chuỗi cung ứng toàn cầu và làm rung chuyển thị trường tài chính khi các bên đều áp thuế lên hàng tỷ USD hàng hóa của nhau. Một cuộc khảo sát chính thức, do chính phủ Trung Quốc thực hiện, cho thấy hoạt động của khối nhà máy tiếp tục giảm trong tháng Bảy, nối tiếp chuỗi suy thoái từ tháng Năm.

Cuộc đàm phán ở Thượng Hải vốn được dự kiến sẽ tập trung vào các cử chỉ thiện chí như Trung Quốc cam kết mua hàng hóa nông nghiệp của Mỹ, hay các bước để Mỹ giảm bớt một số lệnh trừng phạt đối với Huawei. Tuy nhiên, những vấn đề đó đã phần nào được loại bỏ khỏi mối quan tâm của Mỹ trong tranh chấp thương mại, vốn tập trung vào trợ cấp từ chính phủ Trung Quốc, chuyển giao công nghệ bắt buộc và vi phạm sở hữu trí tuệ.

Phát biểu sau cuộc họp ở Osaka tháng 6/2019, Tổng thống Trump nói ông sẽ không áp dụng mức thuế mới đối với 300 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc và sẽ giảm bớt một số hạn chế của Mỹ đối với Huawei, nếu Trung Quốc đồng ý mua sản phẩm nông nghiệp từ Mỹ. Nhưng cho đến nay, các nhà sản xuất phần mềm và bán dẫn của Mỹ vẫn chưa có bất kỳ thông tin nào về kế hoạch của chính phủ. Theo Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross, quyết định cấp phép để các công ty Mỹ tiếp tục bán hàng cho Huawei có thể có sớm nhất vào tuần tới.

Hu Xijin - Tổng biên tập tờ Thời báo Hoàn Cầu thuộc Nhật báo Nhân Dân Trung Hoa - viết trên Twitter rằng, các nhà đàm phán đã trao đổi hiệu quả và mang tính xây dựng: “Hai bên thảo luận về việc tăng mua sản phẩm nông nghiệp của Mỹ và phía Mỹ đã đồng ý tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà phân phối. Họ sẽ tổ chức các cuộc đàm phán trong tương lai”. Trước đó, Thời báo Hoàn Cầu khẳng định, nếu Washington vẫn giữ ảo tưởng rằng Bắc Kinh sẽ chấp nhận thỏa hiệp về các vấn đề liên quan đến chủ quyền thì sẽ không có thỏa thuận nào được đưa ra. 

Linh La (theo Reuters)